دست "طرح مقابله با تهدیدات بیولوژیک" از دریافت اعتبارات مصوب خالی ماند/ محدودیت صید ماهیان خاویاری، راه به جایی نمی‌برد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، رئیس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی امروز در نخستین مصاحبه مطبوعاتی اش پس از انتصاب به این سمت و در پاسخ به پرسش خبرنگار ایانا گفت: صید تجاری ماهی قزل‌آلا برای پنج سال توسط کشورهای حاشیه دریای خزر ممنوع شده است و در حالی که امسال در سال سوم قرار داریم، هنوز در بازسازی ذخایر موجود، فرجی حاصل نشده است.

محمد پورکاظمی افزود: برای بازسازی ذخایر دریایی خاویار، علاوه بر ممانعت از صید، لازم است اقدامات دیگری همچون حفظ زیستگاه‌ها و محل‌های تخم‌ریزی، سلامت دریاها از لحاظ آلودگی و کنترل صیدهای غیرمجاز نیز رعایت شود.

وی خاطرنشان کرد: در بخش تحقیقات، پایش کمی و کیفی بچه‌ماهیان خاویاری ازجمله میزان سلامت، ضریب چاقی و محل‌های رهاسازی انجام می‌شود، اما لازم است ایستگاه‌های بانک ژنی در محل‌های مشخص در نظر بگیریم.

پورکاظمی ادامه داد: در حال حاضر برای گرفتن تخمک از روش ریزگرش استفاده می‌کنند تا ماهیان مولد زنده بمانند و برای سال‌های بعد بتوانند منبع تولید خاویار باشند.

وی درباره طرح مقابله با تهدیدات بیولوژیک که به مجلس شورای اسلامی ارائه شد، تصریح کرد: این طرح در کمیسیون زیربنایی دولت به تصویب رسید و مبلغ 22 میلیارد و 500 تومان اختصاص که پس از رایزنی تنها یک میلیارد تومان آن اختصاص یافت.

پورکاظمی درباره وضعیت عروس دریایی نیز یادآور شد: این موجود آبزی که خسارت‌هایی را وارد می‌کند، توسط محققان شیلاتی رسد می‌شود و تنها در چند نقطه دیده شده است و مشکل خاصی نیست.

شناسنامه‌دار کردن ماهیان قزل‌آلا بدون ورود بخش خصوصی امکان‌پذیر نیست

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی در پاسخ به پرسش دوم ایانا درباره طرح شناسنامه‌دار کردن ماهی قزل‌آلا که چندی است توسط سازمان شیالت در حال انجام است، تأکید کرد: شناسنامه‌دار کردن کلیه ماهیان قزل‌آلای موجود در کشور، یک طرح جامع و کلان را می‌طلبد؛ زیرا نژادهای قزل‌آلا که به کشور وارد می‌شود، هریک از کشوری خاص بوده و باید در درجه نخست مطالعات ژنتیکی و ملکولی و سپس پلاک‌زنی گله‌های مولد انجام شود.

وی اظهار داشت: گستردگی کار به اندازه‌ای بالا است که اعتبارات خاص خود را می‌طلبد و در این راستا باید بخش خصوصی وارد شود تا بخشی از هزینه‌ها را تقبل کند.

پورکاظمی همچنین گفت: حدود 90 کارگاه تکثیر ماهی قزل‌آلا در کشور وجود دارد که طرح‌های مربوط به شناسنامه‌دار کردن توسط مؤسسه علوم شیلاتی کشور تدوین شده و برای اجرا در حال حاضر به سازمان شیلات ارجاع داده شده است، اما پایش تمامی گله‌های مولد به ردیابی‌های خاص نیاز دارد و علاوه بر آن، شناسنامه ژنتیکی مولدها کار مشکلی است.

وجود 100 عنوان یافته تحقیقاتی، آماده واگذاری به بخش خصوصی

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی در پاسخ به پرسش خبرنگاران افزود: در حال حاضر بیش از 100 عنوان نتیجه تحقیقاتی قابل واگذاری به بخش خصوصی داریم که فرآورده‌های مختلفی ازجمله اسنک ماهی، فیش‌برگر، بستنی و پنیر ماهی را شامل می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: در راستای استفاده از جلبک در غذای انسان و تولید کلوچه جلبک و ترکیب آن با ماکارونی و ماهی نیز مذاکراتی در حال انجام است و امید می‌رود که در قالب شرکت‌های دانش‌بنیان بتوان بسیاری از دست‌آوردها را عملیاتی کرد.

پورکاظمی ادامه داد: مطالعه بر روی میکتوفیده برای تولید روغن و آرد ماهی در حال انجام است، در حالی که ذخایر این گروه از ماهیان در دریاها دست‌نخورده باقی مانده است.

وی تصریح کرد: در افق توسعه‌ای، برداشت یک‌هزار تنی ماهی میکتوفیده یا فانوس‌ماهیان به 60 هزار تن خواهد رسید که در قالب خرید کشتی‌های تجاری انجام خواهد شد.

پورکاظمی یادآور شد: استفاده از تکنولوژی خاصی که روغن ماهی را در کپسول‌های امگا3 جاگذاری می‌کند، در قالب پروژه‌های تحقیقاتی در حال انجام است.

ارتباط بین‌المللی تحقیقات شیلات با سایر جوامع

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی درباره تعامل شیلات با کشورهای همسایه تأکید کرد: تفاهم‌نامه‌های مشترکی را در قالب طرح‌های تحقیقاتی با کشورهای همسایه همچون ترکمنستان، روسیه و عراق به امضاء رسانده‌ایم که امید می‌رود هرچه سریع‌تر عملیاتی شود.

وی اظهار داشت: برای توسعه آبزی‌پروری از بانک توسعه اسلامی استفاده شده و همچنین برای بحث انتقال مرجان‌ها و مکان‌یابی استقرار قفس‌ها برای پرورش ماهی قرار است از اعتبارات این بانک استفاده شود.

پورکاظمی همچنین گفت: برای پرورش میگو با کشور عراق تفاهم‌نامه‌هایی امضاء شده و علاوه بر آن پروژه ماهی در قفس نیز از این طریق پیگیری خواهد شد.

وی در ادامه افزود: با کشور چین و مجارستان تفاهم‌نامه‌هایی برای تبادل دانش فنی در بخش اصلاح نژاد قزل‌آلا به امضاء رسیده است.

پورکاظمی خاطرنشان کرد: کل درآمد سال گذشته تحقیقات شیلات از جذب منابع، دو میلیارد تومان بود و هدف‌گذاری برای امسال پنج میلیارد تومان است که امید می‌رود تخصیص یابد.

مخاطره مصرف دل و جگر ماهی

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی درباره واردات تخم چشم‌زده قزل‌آلا از سایر کشورها ادامه داد: سالانه 130 هزار تن قزل‌آلا در کشور تولید می‌شود و از آنجا که پروژه‌های اصلاح نژاد هزینه‌بر است، واردات ارزان‌ترین راه ممکن محسوب می‌شود، اما به همراه واردات رسمی، روش چمدانی نیز می‌تواند ورود بسیاری از بیماری‌های ویروسی را به کشور باز کند، در حالی که مرکز تحقیقات اصلاح نژاد قزل‌آلا در یاسوج ایجاد شده و پروژه‌هایی را در دستور کار دارد.

وی تصریح کرد: با سازمان فائو نیز در زمینه اصلاح نژاد ماهی قزل‌آلا و ایجاد مرکز منطقه‌ای بین‌المللی آرتمیا در آذربایجان غربی توافق‌هایی انجام شده است.

پورکاظمی در پایان یادآور شد: سرانه مصرف آبزیان در ایران 11 کیلوگرم بوده، در حالی که متوسط جهانی 15 کیلوگرم عنوان شده است، اما از آنجا که این غذا سالم است، به همشهریان توصیه می‌شود برای جلوگیری از خطراتی چون آلودگی دریاها و امکان ذخیره آن در دل و جگر ماهی از مصرف این قسمت، خودداری کنند./

خبرنگار: مژگان ستار

A-930527-04