تهدید امنیت غذایی آفریقا افرایش یافت

به گزارش خبرنگار بین الملل خبرگزاری کشاورزی ایران(ایانا)، در این میان و بر اساس گزارش این کمیسیون اقتصادی تعداد کودکان کوتاه قد آفریقایی نسبت به ۲۰ سال گذشته بیشتر شده و بیش از ۸۲ درصد کودکانی که دچار کمبود مواد غذایی هستند به خوبی درمان نشده اند. این موضوع تهدید بزرگی را برای قاره آفریقا به همراه خواهد آورد. آفریقا، هر ساله در حدود ۲ تا ۱۷ درصد از درآمد ناخالص داخلی خود را به دلیل گرسنگی کودکان از دست می دهد(UNECA). بنابراین دسترسی به منابع با ارزش غذایی کافی بسیار ضروری است.

متاسفانه به دلیل تغییرات اقلیمی امکان افزایش تولید غذا در آفریقا کمتر خواهد شد. حتی در خوشبینانه ترین حالت که فقط گرم شدن دو درجه ای کره ی زمین است این قاره مقادیر قابل توجهی از تولید غذای خود را از دست می دهد.

افزایش جمعیت و کاهش تولید غذا تنها تجربه ی آفریقا نخواهد بود، بلکه در تحقیق جدید دانشگاه هاروارد اعلام شد در اقلیم های در حال گرم شدن، کاهش مواد مغذی در محصولات اتفاق خواهد افتاد. در مقیاس جهانی، کمبود مواد مغذی مانند روی و آهن هر ساله بیماری هایی را به دنبال دارد که نهایتاً جان۶۳ میلیون نفر خواهد گرفت. در آفریقا چیزی در حدود یک چهارم مردم با کمبود آهن و روی زندگی میکنند.

در این مطالعه این پرسش مطرح شده بود که "آیا افزایش دی اکسید کربن محصول را دچار کمبود مواد مغذی می کند؟" این محققان دریافتند که مقادیر عناصر غذایی در سطوح بالای دی اکسید کربن، کاهش می یابد؛ ولی هنوز به روابط دقیق افزایش دی اکسید کربن و کاهش عناصر غذایی دست نیافته اند.پ

بررسی ها نشان می دهد که مقادیر بالای دی اکسید کربن، منجر به کاهش ۶٫۳ درصدی پروتئین، ۹٫۳ درصدی روی و ۵٫۱ درصدی آهن گندم و همچنین کاهش ۷٫۸ درصدی پروتئین برنج می شود.

گرسنگی پنهان

آهن برای همه بافت های بدن مورد نیاز است و در فعالیت سلول های ماهیچه، مغز و خون اهمیت بسیاری دارد. سازمان بهداشت جهانی تخمین زده است که حدود یک دهم مرگ و میر به کمبود آهن در کشور های در حال توسعه ارتباط دارد.

همینطور عنصر روی نیز در دوران بارداری، کودکی و بزرگسالی به رشد کمک می کند. کمبود روی همچنین می تواند به کاهش اشتها، جلوگیری از رشد و اختلال در عملکرد ایمنی بدن مرتبط باشد. در آفریقا، حدود ۲۰ درصد از بیماری های عفونی خفیف مجرای تنفسی، ۱۰ تا ۲۲ درصد مالاریا، و ۱۱ تا ۱۳درصد بیماری های اسهالی به علت کمبود روی است.

بنا به گزارش فائو در ۲۲ کشور جهان که ایران هم جزء آنهاست، ۶۰ درصد از احتیاجات رژیم غذای مردم به آهن و روی از طریق غلات و حبوبات دریافت می شود. در این بین کشور های آفریقایی سیرالئون، مراکش ، لیبی ، تونس ، الجزایر و مصر حضور دارند.

کاهش در مقدار روی و آهن می تواند منجر به کمبود های غذایی مهمتری در این جوامع گردد - پدیده ای که به «گرسنگی پنهان» معروف است- و بیماری های درگیر با این کمبود ها را افزایش می دهد. بنابراین تغییرات اقلیمی بر هر دو جنبه امنیت غذایی و سلامت تاثیر گذار است.

بیشتر کشور های آفریقایی طی دهه های گذشته ، صنعتی شدن را با قدرت در طرح های توسعه خود دنبال کردند. با این رویکرد، نظام های کشت بزرگ و یکپارچه برای تولید محصولات سود آور ارتقا می یابد. این خطر وجود دارد که محصولات سود آور مانند چای، قهوه تنباکو، و انواع گل برای تولید کننده های خرده پا جذابیت بیشتری نسبت به کالاهای غذاهای پیدا کندکه این میتواند به تلاش ها برای تامین امنیت غذایی آفریقا آسیب جدی بزند.

جنگل زراعی کشاورزی

البته راه هایی برای تولید بیشتر غذا در شرایط تغییر اقلیمی نیز وجود دارد. این راهها مستلزم سرمایه گذاری روی اکوسیستم هاست (بنیان و اساس کشاورزی)، تا آنها را در برابر تغییرات اقلیمی انعطاف پذیرتر، سالم تر و بارورتر کنند.

حدود ۷۰ میلیون خانواده در منطقه جنوب صحرای بزرگ آفریقا وجود دارند که روش های مبتنی بر اکوسیستم زیادی برای فراهم کردن امنیت غذایی آنها فراهم است.

در اوگاندا ، پروژه ی ارتقای کشاورزی حفاظتی و کشت جنگلی (agro-forestry) به افزایش عملکرد محصول و حاصلخیزی منجر شد. کشت توأم با جنگل و کشاورزی حفاظتی زمان و هزینه ی آماده سازی زمین را کاهش داد که این مردم را قادر می سازد تا به طور مثال در پرورش دام تنوع داشته باشند.

این پروژه همچنین موجب شد تا نهاده های شیمیایی کمتری استفاده شود و تنوع زیستی بهبود پیدا کند و ۷۵ هزار نفر هم بهره مند شوند. ۳۱ هزار نهال درخت برای آماده سازی اکوسیستم کاشته شد، و با بهبود تولید فلفل در خانه توانستند ۶۰ دلار در غیر فصل برداشت و در فصل برداشت نیز ۲۴۰ دلار در هفته درآمد داشته باشند.

توانایی درآمد زایی اضافی از فعالیت های کشاورزی به طور چشمگیری به امنیت غذایی کمک می کند، درحالی که موجب بهبود بهره وری و مشوق بهتری برای فعالیت های کشت توام با جنگل کاری می شود.

در زامبیا ، پروژه ای کشاورزی اکولوژیکی با هدف بازیافت آب و مواد غذایی مشخص شده است تا حاصلخیزی خاک و تنوع محصول را افزایش دهد. نزدیک به دو سوم کشاورزان افزایش عملکرد را گزارش دادند، با افزایش ۶۰ درصدی عملکرد میزان فروش مازاد محصول از ۲۵٫۹ به ۶۹ درصد رشد یافت.

در بورکینافاسو ، کشاورزان از روش های بومی استفاده می کنند تا زمین را احیا نمایند. به این صورت که چاله های را در زمین های بایر حفر می کنند و آنها را با کود آلی و برخی مواد غذایی پر می کنند این کار ضمن بهبود سطح آب زیر زمینی به افزایش توان تولید محصول نیز کمک می کند.

این کشاورزان ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار هکتار از اراضی تخریب شده را احیا کرده اند و پیش بینی افزایش ۸۰ تا ۱۲۰هزار تنی تولید غلات دور از انتظار نیست.

مطالعات سال ۲۰۰۴ نشان داده است محصولاتی که به این نحو با مبتنی بر زیست بوم تولید می شوند به طور چشمگیری ویتامین c ، آهن، منیزیم و فسفر بیشتر و نیترات کمتری هم از محصولات تولید شده با روش مرسوم دارد. مطالعه دیگری در ۲۰۰۱ می گوید که ترکیبات در ارتباط سیستم دفاعی بدن در محصولاتی که با روش سازگار با زیست بوم تولید می شوند، بیشتر است.

آنچه که این مطالعه به تصویر میکشد، توانمند سازی انسان در مقابله با پدیده ی تغییر اقلیم است که متاسفانه از نظر برخی کارشناسان داخلی وجود ندارد و با این پدیده به عنوان یک محدودیت بازدارنده ی تولید کشاورزی نمی نگرند.