برخورد قضایی با مخالفان قانون ایمنی زیستی/ اخذ مجوز برنج تراریخته تا پایان امسال

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، رئیس پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران امروز در مصاحبه مطبوعاتی به مناسبت برگزاری نخستین همایش بین‌المللی و نهمین همایش ملی بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران گفت: این پژوهشکده از سال 1379 تأسیس شد و دارای شعبه‌های دیگری همچون تبریز، اصفهان و رشت و به‌تازگی در مشهد است.

بهزاد قره‌یاضی افزود: رویکرد پژوهشکده، استفاده از انرژی‌های نو برای توسعه تأمین غذا، حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار است.

وی با اشاره به استمرار تولید بذر سیب‌زمینی در کشور خاطرنشان کرد: تولید انبوه بذر اولیه سیب‌زمینی از سال 1383 خورشیدی آغاز شد، به‌گونه‌ای که شرکت‌های تولیدکننده در حال حاضر قادر به تولید و صادرات مینی‌تیوبر سیب‌زمینی هستند.

قره‌یاضی ادامه داد: در سال 1385 به‌خاطر سوءمدیریت، متأسفانه 200 هزار تن سیب‌زمینی آلوده با خاک از پاکستان به کشور وارد شد، اما در حال حاضر به هیچ عنوان سیب‌زمینی خوراکی وارد نمی‌شود و واردات تنها در حد طبقات بذری است.

کشت آزمایشی برنج و پنبه تراریخته در شش استان کشور

رئیس پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران درباره از سرگیری بحث مهندسی ژنتیک پس از هشت سال توقف تصریح کرد: در سال گذشته موفق شدیم 20 لاین پیشرفته برنج تراریخته را در شرایط آزمایشگاهی با رعایت مقررات ایمنی زیستی در سه استان کشور به زیر کشت ببریم و علاوه بر آن، کشت آزمایشی پنبه تراریخته مقاوم به آفات را نیز در استان‌های میناب، ورامین و گلستان به زیر کشت بردیم.

وی یادآور شد: چهار لاین امیدبخش سیب‌زمینی تراریخته نیز برای نخستین‌بار وارد کشت گلخانه‌ای و سپس مزرعه‌ای می شود.

قره‌یاضی با اعلام اینکه دولت روحانی بر بحث مهندسی ژنتیک توجه ویژه دارد، تأکید کرد: مهم‌ترین اقدامی که در این دولت انجام شده، لغو آیین‌نامه اجرایی قانون ملی ایمنی زیستی که با اعتراض‌های وزرای علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، انجمن‌های علمی و نمایندگان مجلس روبه‌رو بود و در آخرین جلسه شورای فوق، این آیین‌نامه به‌صورت قانونی و رسمی بود و بخشنامه جدیدی که از آغاز بررسی‌ها برای رهاسازی محصولات تراریخته دارد، به‌صورت رسمی ابلاغ شد.

وی اظهار داشت: با تصویب آیین‌نامه جدید، امکان تجاری‌سازی و تولید محصولات تراریخته فراهم می‌شود و امیدواریم که امسال برای نخستین‌بار بتوانیم از شورای ملی ایمنی زیستی مجوز تجاری‌سازی محصولات تراریخته را اخذ کنیم.

کشت محصولات تراریخته در شش کشور اروپایی

رئیس پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران همچنین گفت: ایران برای نخستین‌بار در سال 1383 اقدام به تولید برنج تراریخته کرد، اما اتهاماتی که در آن دوران وارد شد، از انبوه‌سازی آن جلوگیری کرد، به‌گونه‌ای که در حال حاضر چین به‌صورت آزمایش‌های مزرعه‌ای بزرگ این محصول را در حال کشت دارد و کشور نخست جهان عنوان شده است.

قره‌یاضی در ادامه افزود: شش کشور اروپایی در حال حاضر مشغول به کشت محصولات تراریخته هستند، در حالی که کشور بزرگ اسپانیا 118 هزار هکتار محصول تراریخته کشت می‌کند و تمامی کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز از محصولات تراریخته تولیدشده استفاده می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: با وجود آنکه در گذشته برای برنج تراریخته مجوز اخذ شده بود، اما این پژوهشکده داوطلبانه برای رفع هرژونه ابهامی قصد دارد که دوباره مجوز بگیرد.

واردات تراریخته مانع اشکال، ولی تولید آن دارای اشکال است!؟

رئیس پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران ادامه داد: در حالی که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای واردات محصولات غذایی مورد استفاده کشور که ممکن است تراریخته تولید شده باشند، اجازه می‌دهد، نباید تولید آن در کشور با مانع همراه شود.

قره‌یاضی تصریح کرد: در حال حاضر روغن‌های نباتی وارداتی که بیشتر آنها تراریخته است، به کشور وارد می‌شود و علاوه بر آن، سویا و کنجاله سویا نیز در زنجیره غذایی مردم به‌گونه‌ای غیرمستقیم وجود دارد؛ بنابراین دنیا با تولید و صادرات این محصولات مشکلی ندارد.

وی درباره توزیع محصولات تراریخته در دنیا یادآور شد: در سال گذشته شاهد توزیع بادمجان‌های تراریخته بین کشاورزان بنگلادشی بودیم و علاوه بر آن گوجه‌فرنگی، خربزه درختی و سیب‌زمینی تراریخته سال‌ها است که در سبد غذایی مردم قرار دارد.

قره‌یاضی تأکید کرد: یکی از دلایلی که باعث شده است که محصولات تراریخته مورد اتهام قرار گیرند آن است که در محصولی چون ذرت تراریخته به‌دلیل هیبرید بودن، کشاورز مجبور است هرساله بذر را از کمپانی‌های مربوطه تهیه کند و بدین ترتیب سود مناسبی عاید تولیدکنندگان بذر خواهد شد، اما در محصول برنج از آنجا که خود کشاورزان می‌توانند بذر را از خود مزرعه تهیه کنند، بنابراین برای کمپانی‌های فوق، صرفه اقتصادی از دست می‌رود.

مصرف سموم کشاورزی در کشور بیداد می‌کند

رئیس پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران با اعلام اینکه میزان مصرف سموم کشاورزی در محصول برنج و سایر محصولات بیداد می‌کند، اظهار داشت: برای کنترل کرم ساقه‌خوار برنج، سم‌پاشی مزارع باعث می‌شود علاوه بر آنکه اکوسیستم شالیزار -جانداران مفیدی همچون کفشدوزک‌ها، قورباغه‌ها و...- از بین برود، سم مصرفی برای اثر کردن روی کرم از ریشه به داخل ساقه نفوذ کرده و پس از آن به دانه‌های برنج برسد که این دانه‌های حاوی آلودگی‌های سم، وارد سفره خانوار می‌شود.

وی همچنین گفت: بزرگ‌ترین نفعی که محصولات تراریخته بر جای می‌گذارد، نخوردن سم توسط مردم است.

قره‌یاضی در ادامه افزود: این پژوهشکده با وجود آنکه اثرات مختلف محصولات تراریخته را تحت بررسی‌های علمی قرار داده است، تمایل دارد نخستین محصولی که به‌صورت تراریخته و در حد تجاری تولید می‌شود، پنبه باشد که برای سلامتی انسان هیچ دغدغه‌ای ندارد.

برنج تراریخته از آزمایش‌های 26 گانه سربلند بیرون آمد

رئیس پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران خاطرنشان کرد: برنج تراریخته در آزمایش‌های 26 گانه سربلند بیرون آمده، به‌گونه‌ای که در آزمایش روی جوجه‌های یک‌روزه و موش‌های آزمایشگاهی نتایج نامناسبی حاصل نشده است و علاوه بر آن، تأثیر برنج تراریخته بر موجودات غیرهدف شالیزار همچون ماهی، مار، آبدزدک و سایر موجودات هیچ تأثیر منفی نداشته است.

وی درباره رویکرد سازمان حفاظت محیط زیست به کشت محصولات تراریخته ادامه داد: قانون ایمنی زیستی مورد تأیید تمامی مراجع است و هر کسی ابهامی در این بخش دارد، می‌تواند به قانون مراجعه کند.

قره‌یاضی تصریح کرد: کشور ما دارای قوانین است و هیچ مرجعی نمی‌تواند از آن عبور کند و اظهار نظر مخالف داشته باشد.

وی یادآور شد: هرچقدر قانون‌ها سختگیرانه‌تر باشد، ما به‌عنوان تولیدکنندگان سلامت کشور از آن استقبال می‌کنیم.

رئیس پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران تأکید کرد: به‌طور قطع موفق خواهیم شد مجوز کشت برنج تراریخته را تا پایان سال جاری یا اوایل سال آینده اخذ کنیم و علاوه بر آن، مجوز تولید پنبه تراریخته نیز به زودی اخذ خواهد شد. سیب‌زمینی تراریخته نیز مراحل آزمایشگاهی را می‌گذراند.

قره‌یاضی درباره پافشاری‌های سازمان حفاظت محیط زیست در موضع محصولات تراریخته به ایانا گفت: سازمان حفاظت محیط زیست باید از قانون تبعیت کند، زیرا چاره‌ای جز این وجود ندارد.

وی اظهار داشت: هیچ قانونی در کشور وجود ندارد که اجماع عمومی داشته باشد و مخالفان و موافقان همیشه وجود داشته‌اند.

قره‌یاضی در پایان افزود: اگر کسی بخواهد مخالف قانون عمل کند، به‌طور قطع برخورد قضایی با وی صورت خواهد گرفت، اما باید بدانیم که سختگیری‌های اعمال‌شده تنها باعث می‌شود که دقت نظر محققان افزایش یابد./

خبرنگار: مژگان ستار

عکس: آرشیوی خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)

A-940206-04