بازنگری فائو در پیش‌بینی تجارت غلات/ کاهش کل تجارت غلات دانه‌درشت به‌دلیل خریدهای کمتر ایران، چین و مکزیک

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، بر اساس آخرین ترجمه گزارش‌های ماهانه FAO که توسط مؤسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی انجام شده است وضعیت غلات جهان در سپتامبر 2015 (شهریورماه 1394) بررسی شد.

این بررسی از تداوم بهبود چشم‌انداز عرضه جهانی غلات خبر می‌دهد و می‌افزاید: آخرین پیش‌بینی فائو برای تولید جهانی غلات سال 2015 حدود دوهزار و 540 میلیون تن است که 13.8 میلیون تن بیشتر از پیش‌بینی ماه ژوئیه 2015 (خردادماه 94) است، اما هنوز 21 میلیون تن (هشت‌دهم درصد) کمتر از میزان رکورد سال 2014 است. دلیل اصلی بازنگری افزایشی این ماه، چشم‌انداز تولید بسیار فراوان غلات دانه‌درشت، گندم و برنج است. پیش‌بینی برای تولید جهانی غلات دانه‌درشت سال 2015 با 7.5 میلیون تن افزایش نسبت به ماه گذشته به یک‌هزار و 311 میلیون تن رسیده است که هنوز 19.9 میلیون تن (1.5 درصد) پایین‌تر از میزان رکورد سال 2014 است. تعدیل فزاینده این ماه عمدتاً به‌دلیل پیش‌بینی شرایط بهتر تولید ذرت در آمریکا، آرژانتین و برزیل و نیز سورگوم در آمریکا است که افزایش تولید آنها بیشتر از کاهش ذرت در اتحادیه اروپا به دلیل آب و هوای گرم و خشک است. پیش‌بینی برای تولید جهانی گندم در سال 2015 به‌دلیل نزدیک شدن به اتمام برداشت محصول در نیم‌کره شمالی به حدود 728 میلیون تثبیت می‌شود که پنج میلیون تن بیشتر از پیش‌بینی ماه گذشته است. تولید بیشتر گندم در استرالیا، اتحادیه اروپا، روسیه و اوکراین به‌دلیل آب و هوای مساعد بیش از کاهش تولید گندم در کانادا است که مناطق مهم تولیدی آن هنوز تحت تأثیر شرایط خشکسالی واقع است. پیش‌بینی هنوز هم با وجود این بازنگری، اشاره به کاهش جزئی شش‌دهم درصدی (4.6 میلیون تن) از میزان تولید رکورد سال 2014 دارد. چشم‌انداز تولید جهانی برنج نیز پس از ماه اخیر حدود 1.3 میلیون تن بهبود یافته است. بخش عمده افزایش تولید برنج به هند نسبت داده می‌شود. یعنی به کشوری که کشت برنج، به‌رغم شیوع پدیده ال‌نینو در حال افزایش است. بر اساس پیش‌بینی اخیر، تولید جهانی برنج در سال 2015 حدود 501 میلیون تن خواهد بود که 3.6 میلیون تن (هفت‌دهم درصد) بیشتر از سال 2014 است.

در ادامه این گزارش آمده است: بر اساس پیش‌بینی‌ها، مصرف جهانی غلات در سال 2016 - 2015 به دوهزار و 536 میلیون تن می‌رسد که به‌طور جزئی بالاتر از پیش‌بینی اخیر فائو در ماه ژوئیه (خردادماه) است و 1.2 درصد (30 میلیون تن) بیشتر از فصل گذشته است. انتظار بر آن است که مصرف غذایی غلات هم‌گام با رشد جمعیت به یک‌هزار و 117 میلیون تن برسد که 1.3 درصد بیشتر از 2015 - 2014 است. انتظار بر آن است که مصرف غذایی برنج با 1.7 درصد افزایش به 422 میلیون تن برسد. بر اساس پیش‌بینی‌ها، مصرف کل غلات به‌عنوان خوراک دام به 898 میلیون تن می‌رسد که تقریباً 1.4 درصد بیشتر از 2015 - 2014 است و در مقایسه با نرخ‌های رشد دو فصل گذشته به کاهش رشد قابل توجه اشاره داشته دارد. با این وجود، انتظار بر آن است که تقریباً نیمی از افزایش کل مصرف غلات در سال 2016 - 2015 توسط بخش دام جذب شود که اساساً به‌دلیل 9.5 میلیون تن افزایش در استفاده از ذرت به‌عنوان خوراک دام به‌ویژه در چین، آرژانتین، مکزیک و برزیل است.

همچنین پیش‌بینی فائو پس از ماه ژوئیه برای ذخایر جهانی غلات تا نزدیک فصول 2016 به‌دلیل چشم‌اندازهای بسیار خوش‌بینانه محصول تقریباً با 12 میلیون تن افزایش به 643 میلیون تن رسیده است و بر همین اساس، ذخایر نهایی این فصل را تنها شش میلیون تن (یک درصد) کمتر از رکورد بالای ذخایر ابتدایی آن در نظر می‌گیرد. افزایش ذخایر به نسبت ذخایر به مصرف نسبتاً بالای 25 درصد در سال 2016 - 2015 منجر می‌شود که از 25.6 درصد فصل گذشته اندکی پایین‌تر است، اما بسیار بالاتر از 18.5 درصد ثبت‌شده در سال 2008 - 2007 (1387 - 1386) است. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که ذخایر جهانی گندم به 202 میلیون تن برسد که چهار میلیون تن بیشتر از پیش‌بینی ماه ژوئیه است و اندکی بالاتر از میزان ذخایر فصل گذاشته است. در نتیجه، بر اساس برآوردها نسبت ذخایر به مصرف جهانی گندم از 27.9 درصد 2015 - 2014 به 28.2 درصد در سال 2016 - 2015 افزایش می‌یابد که در چهار سال اخیر از بیشترین میزان برخوردار خواهد بود. پیش‌بینی می‌شود ذخایر جهانی غلات دانه‌درشت به‌دلیل بهبود چشم‌انداز تولید تقریباً به 272 میلیون تن در سال 2016 افزایش یابد که 7.4 میلیون تن بیشتر از پیش‌بینی ماه ژوئیه و 2.1 میلیون تن (هشت‌دهم درصد) بالاتر از فصل گذشته است. بر همین اساس، نسبت ذخایر به مصرف غلات دانه‌درشت در این فصل از 20 رصد به 20.5 درصد افزایش می‌یابد که به‌طور ناچیزی کمتر از 20.7 درصد برآوردی برای 2015 - 2014 است. پیش‌بینی برای ذخایر جهانی برنج در سال 2016 پس از ماه گذشته به‌طور جزئی تغییر کرده و به 170 میلیون تن رسیده است. این موضوع در صورت تحقق، اشاره به کاهش نسبت ذخایر به مصرف جهانی برنج به 32.6 درصد دارد که کمتر از 35 درصد سال 2015 - 2014 است.

پیش‌بینی خرید گندم توسط ایران به کمترین سطح در چهار سال اخیر

بر اساس آخرین پیش‌بینی فائو، میزان تجارت جهانی غلات برای سال 2016 - 2015 حدود 360.6 میلیون تن است با اینکه میزان تجارت غلات حدود 2.6 میلیون تن بیشتر از پیش‌بینی ماه ژوئیه در نظر گرفته شده، اما هنوز 11.7 میلیون تن (3.2 درصد) کمتر از میزان رکورد 2015 - 2014 است. کاهش حجم مبادلاتی امسال اساساً بازتابی از تقاضای وارداتی پایین‌تر برای گندم و غلات دانه‌درشت است، در حالی که پیش‌بینی می‌شود تجارت برنج به همان میزان سال 2015 باقی بماند. تجارت بین‌المللی گندم در سال 2016 - 2015 (ژوئیه/ ژوئن) بر اساس آخرین آمار و اطلاعات، حدود 150 میلیون تن خواهد بود که اندکی کمتر از گزارش اخیر در ماه ژوئیه است و شش میلیون تن (چهار درصد) پایین‌تر از سال 2015 - 2014 است. احتمالاً خرید گندم توسط ایران در سال 2016 - 2015 به‌دلیل عرضه زیاد داخلی، شدیداً کاهش یابد و به کمترین سطح خود در چهار سال اخیر برسد. همچنین پیش‌بینی می‌شود مراکش و ترکیه نیز پس از برداشت محصولات پربازده، امسال گندم بسیار کمتری وارد کنند. انتظار بر آن است که تجارت کل غلات دانه‌درشت در سال 2016 - 2015 (ژوئیه/ ژوئن) به 168.5 میلیون تن برسد که 3.5 میلیون تن بیشتر از پیش‌بینی ماه قبل است، اما هنوز 5.8 میلیون تن (3.3 درصد) کمتر از فصل گذشته است. بازنگری افزایشی این ماه عمدتاً نمایانگر پیش‌بینی واردات بیشتر ذرت توسط اتحادیه اروپا است، در حالی که کاهش کل تجارت غلات دانه‌درشت از سال 2015 - 2014 اساساً به‌دلیل خریدهای کمتر توسط چین (ذرت، جو و سورگوم)، ایران (ذرت و جو) و مکزیک (ذرت) خواهد بود. پیش‌بینی اخیر فائو برای تجارت برنج در سال 2016 (ژانویه/ دسامبر) حدود 42.1 میلیون تن است که اندکی بیشتر از میزان برآورد اخیر برای 2015 است.

در جمع‌بندی این بررسی آمده است: آخرین پیش‌بینی فائو اشاره به افزایش تولید جهانی غلات در مقایسه با پیش‌بینی ماه گذشته دارد، اما با این وجود، هنوز از میزان رکورد سال 2014 پایین‌تر است. نکته قابل توجه این استکه تولید جهانی برنج در مقایسه با ماه قبل و نیز سال 2014 افزایش خواهد یافت. پیش‌بینی می‌شود مصرف جهانی غلات در سال 2016 - 2015 (1395 - 1394) به دوهزار و 536 میلیون تن برسد که به طور جزئی بالاتر از پیش‌بینی اخیر فائو در ماه ژوئیه است و 1.2 درصد (30 میلیون تن) بیشتر از فصل گذشته است. چشم‌انداز بسیار خوش‌بینانه عرضه غلات، دلیل اصلی پیش‌بینی افزایش ذخایر جهانی غلات پس از ماه ژوئیه است، اما با این حال، هنوز یک درصد کمتر از ذخایر ابتدایی است. نسبت ذخایر به مصرف غلات نیز برای سال 2016 - 2015 تقریباً 25 درصد پیش‌بینی می‌شود که اندکی کمتر از 25.6 درصد فصل گذشته است. بر اساس پیش‌بینی افزایش ذخایر جهانی گندم، نسبت ذخایر به مصرف جهانی گندم از 27.9 درصد 2015 - 2014 به 28.2 درصد در سال 2016 - 2015 می رسد که در چهار سال اخیر از بیشترین میزان برخوردار خواهد بود. بر اساس آخرین پیش‌بینی فائو، میزان تجارت جهانی غلات برای سال 2016 - 2015 حدود 360.6 میلیون تن است که حدود 2.6 میلیون تن بیشتر از پیش‌بینی ماه ژوئیه است، اما هنوز 11.7 میلیون تن (3.2 درصد) کمتر از میزان رکورد 2015 - 2014 است. کاهش حجم مبادلاتی امسال اساساً بازتابی از تقاضای وارداتی پایین‌تر ایران، ترکیه و مراکش برای گندم است. همچنین پیش‌بینی شده است که کاهش کل تجارت غلات دانه‌درشت از سال 2015 - 2014 اساساً به‌دلیل خریدهای کمتر چین (ذرت، جو و سورگوم) ایران (ذرت و جو) و مکزیک (ذرت) خواهد بود./

خبرنگار: مژگان ستار

A-940810-03