نیویورک پست: «خاویار» می تواند اقتصاد ایران را قدرتمند کند

به گزارش ایرنا به نقل از روزنامه یاد شده، ایران که روزی بزرگترین صادرکننده این غذای لوکس بود، در سال 2000، بیش از 40 تن تخم ماهی خاویار صادر کرد اما به دلیل کاهش ذخایر ماهی دریای خزر و نیز تحریم های اقتصادی تحمیل شده، این صادرات در سال گذشته به یک تن کاهش یافت.

پس از توافق تاریخی ایران با قدرت های جهانی در مورد برنامه هسته ای این کشور، برخی در ایران روی احیای صنعت خاویار کار می کنند.

اسحاق اسلامی مدیر مزرعه خصوصی پرورش ماهی خاویار قره برون در روستای گلدشت در ساحل دریای خزر گفت: امیدواریم که با لغو تحریم ها و از سرگیری تعاملات ایران با جهان، راه برای صادرات محصولات ما به خارج از کشور باز شود و درآمد ارزی برای کشور به همراه آورد.

این مزرعه و امکانات نزدیک آن سالانه 500 هزار ماهی آزاد خاویاری پرورش می دهد.

اسلامی، در سال 2005 این پروژه 100 میلیون دلاری را شروع کرد اما دستکم 12 سال طول می کشد تا ماهی خاویار بالغ شود و خاویار تولید کند.

حدود 110 هزار نوع ماهی خاویاری وجود دارد که تخم های نقره ای- خاکستری ارزشمندی تولید می کند که گرانترین خاویار جهان محسوب می شود.

این مزرعه پرورش ماهی قصد دارد در مدت سه سال، 30 تن خاویار شور و 2 هزار تن گوشت خاویار صادر کند.

اسلامی پیش بینی می کند براساس قیمت متوسط یک هزار و 360 دلار در هر پوند خاویار، سالانه 90 میلیون دلار درآمد کسب کند.

* هر کیلوگرم معادل 2.205 پوند است.

آمریکا ، اروپا و ژاپن به طور سنتی بزرگترین بازارهای صارات خاویار ایران بوده اند.

وی افزود: پیش بینی ما این است که در سال 2018 درآمد ارزی ما از محل صادرات خاویار معادل 2 روز صادرات نفت خام کشور خواهد بود. هم اکنون که هر بشکه نفت خام آمریکا به قیمت کمتر از 42 دلار در هر بشکه معامله می شود، ایران روزانه در حدود یک میلیون بشکه نفت خام صادر می کند.

تولید خاویار هم سو با برنامه دولت ایران برای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و متنوع سازی صادرات است.

به عنوان بخشی از برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) تحریم های تجاری و بانکی تحمیل شده بر ایران لغو خواهند شد و آمریکا واردات برخی کالاهای مشخص از ایران مانند فرش، پسته و خاویار که از سال 2010 متوقف شده بود را از سر خواهد گرفت.

ناصر اکتایی تحلیلگر مسایل اقتصادی در ایران به نیویورک پست گفت: لغو تحریم ها بویژه تحریم های بانکی، صادرات خاویار را آسان تر خواهد کرد و موجب شکوفایی این صنعت خواهد شد.

وی ادامه داد: آمریکا به طور مشخص یکی از بزرگترین بازارهای واردات خاویار در جهان است که صادرات آن از ایران به این بازار خون تازه ای به رگ های اقتصاد این کشور تزریق و درآمد ارزی آن را تقویت می کند.

مزرعه 860 هزار فوت مربعی «قره برون» یکی از سه پروژه اجرا شده توسط اسلامی برای پرورش ماهی خاویار است؛ ماهی که به دلیل صید بیش از حد، آلودگی آب دریا و تخریب مکان های تخم ریزی، در خطر انقراض قرار دارد. این عوامل موجب کاهش ذخایر ماهیان خاویاری دریای خزر شده که مکان تولید 90 درصد خاویار جهان است.

قانون منع موقت خرید و فروش خاویار وحشی به دلیل ترس از انقراض ماهی خاویار در سال 2001 به اجر درآمد. اکنون با توجه به اینکه پنج کشور واقع در حاشیه دریای خزر با هدف جایگزین شدن ذخایر وحشی ماهی خاویار با تمدید ممنوعیت ماهیگیری تجاری موافقت کرده اند، صادرات ماهی خاویار توسط این کشورها در آستانه سهمیه بندی است.

مزرعه گلدشت، که یکی از چندین مجتمع پرورش ماهی در ایران است، در 310 کیلومتری شمال تهران واقع است. یک ماهی خاویاری به طول دو متر در استخر بزرگ بتنی این مزرعه که با آب تیره دریا پر شده است با تنبلی شنا می کند و از غذایی که کارگران با دست برایش پرتاب می کنند، می خورد.

حسن حبیب نژاد مدیرکل شیلات استان مازندران گفت: این مزرعه 200 شغل ایجاد کرده است. ما امیدواریم این مزرعه به پایتخت خاویار جهان تبدیل شود.

اسلامی، برنامه بزرگتری برای مزرعه پرورش ماهی خود دارد. وی گفت: علاوه بر صادرات خاویار و گوشت ماهی خاویار، ما روغن و لوازم آرایشی نیز تولید خواهیم کرد. از پوست ماهی خاویار نیز می توان چرم خوب تولید کرد.

وی اضافه کرد: ما همچنین قصد داریم این مزرعه را به یک جاذبه گردشگری تبدیل کنیم؛ جایی که مشتریان می توانند خودشان خاویار و سایر محصولات را از مزرعه خریداری کنند.

در چند سال اخیر، تعدادی مزرعه کوچک پرورش ماهی خاویار در سراسر ایران دایر شده است؛ از جمله یکی در شهر کویری ایران واقع در مرکز این کشور و دیگری در قم. هر یک از آنها امیدوارند با از سرگیری صادرات خاویار، سهمی از بازار ببرند.

محمد تقی برخورداری، از مزرعه پرورش ماهی خاویار قم که استخر مزرعه اش پر از آب شور چاه است گفت: بانک ها به من وام ندادند... اما ایده من نتیجه داد. اگر بخواهیم و اراده کنیم، غیرممکن وجود ندارد.