پرورش فراسرزمینی زنبورعسل در آفریقای جنوبی/ صادرات عسل با تعرفه ترجیحی به آفریقای جنوبی

مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه زنبورداری امروز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) با اعلام این خبر گفت: هیأت تجاری مرکب از نمایندگان بخش کشاورزی به سرپرستی معاونت امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی در اوایل اسفندماه به آفریقای جنوبی رفتند تا زمینه‌های همکاری دو طرف را مورد ارزیابی قرار دهند.

بهزاد بانکی‌پور افزود: هرچند این سفر مقدمه‌ای برای سفر "جاکوب زوما" رئیس جمهوری آفریقای جنوبی به ایران محسوب می‌شود، اما هیأت تجاری با هدف مطالعه اولیه ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های همکاری دو کشور در زمینه صنعت زنبورداری انجام شد.

وی خاطرنشان کرد: آفریقای جنوبی در صنعت زنبورداری، کشور پیشرفته و توسعه‌یافته‌ای محسوب نمی‌شود و با وجود آنکه از اقلیم و شرایط طبیعی مناسبی برخوردار است، بر حسب اظهارات پرورش‌دهندگان زنبورعسل آن کشور، تعداد و تنوع گیاهان شه‌زاد و جاذب حشرات گرده‌افشان در این کشور اندک است.

بانکی‌پور ادامه داد: این موضوع به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در زمینه توسعه زنبورداری در این کشور محسوب می‌شود و با وجود ظرفیت مناسبی که برای افزایش تعداد کلنی‌ها وجود دارد، اما هنوز پرورش زنبورعسل در تمام سال امکان‌پذیر نیست و فعالیت اقتصادی محسوب نمی‌شود.

وی تصریح کرد: تعداد کلنی زنبورعسل در آفریقای جنوبی طبق آمار رسمی 60 هزار و به‌صورت غیررسمی 100 هزار کلنی تخمین زده می‌شود و میانگین تولید عسل در هر کلنی بین 15 تا 25 کیلوگرم برآورد شده و این کشور سالانه حدود یک‌هزار و 500 تن عسل تولید می‌کند و به واسطه مصرف رو به رشد در این کشور، حدود سه‌هزار تن نیز عسل به این کشور وارد می‌شود.

بانکی‌پور یادآور شد: عمده‌ترین صادرکنندگان عسل به آفریقای جنوبی، چین و پس از آن آرژانتین قرار دارند که قیمت عسل بسته‌بندی را بین 100 تا 120 راند (هر راند دوهزار و 500 ریال) وارد این کشور می‌کنند.

گرده‌افشانی به کشاورزان و باغداران، بستر درآمد زنبورداری

مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه زنبورداری تأکید کرد: عمده درآمد پرورش‌دهندگان زنبورعسل در این کشور از محل ارائه خدمات گرده‌افشانی به کشاورزان و باغداران ارزیابی شده است؛ به‌طوری که پرورش‌دهندگان زنبورعسل در آن کشور اولویت درآمد خود را تولید عسل نمی‌دانند و بیشتر از طریق گرده‌افشانی درآمد کسب می‌کنند، به‌ویژه آنکه تولیدکنندگان بذر، خدمات گرده‌افشانی هر کلنی زنبورعسل به مدت دو هفته تا یک ماه رقمی معادل 400 تا 600 راند به زنبورداران پرداخت می‌کند.

وی اظهار داشت: فرهنگ استفاده از خدمات گرده‌افشانی زنبورعسل در این کشور تا آنجا پیش رفته است که پرورش‌دهندگان بیشتر به‌عنوان گرده‌افشان شناخته شدند و حتی روی کارت‌های ویزیت آنها نیز از این واژه استفاده شده است.

بانکی‌پور همچنین گفت: در بخش صنایع، مشاهدات نشان می‌دهد این کشور در زمینه طراحی و ساخت تجهیزات زنبورداری، پیشرفته نیست و به لحاظ تجهیزات در اختیار شیوه ساخت و طراحی از الگوها و روش‌های قدیمی بهره می‌گیرند.

وی در ادامه افزود: از مهم‌ترین چالش‌های کشور آفریقای جنوبی در بخش زنبورعسل، کمبود ملکه‌های اصلاح نژادشده و مرغوب است؛ به‌طوری که در این کشور دو گونه "کاپنسیس" یا "زنبورعسل کیپ" و گونه "اسکاتلاتا" یا "زنبورعسل آفریقایی" وجود دارد که با وجودآنکه طرح‌های اصلاح نژاد به اجرا درنمی‌آید، دولت اجازه واردات ملکه اصلاح‌شده را نیز نمی‌دهد.

بانکی‌پور خاطرنشان کرد: در کشور آفریقای جنوبی، تشکل‌های زنبورداری چندان توسعه‌یافته نیستند، اما در این سفر تفاهم‌نامه‌ای بین بخش کشاورزی دو طرف با موضوع افزایش همکاری‌ها در صنعت زنبورداری پیش‌بینی شد.

صادرات عسل به آفریقای جنوبی سرعت می‌یابد

مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه زنبورداری با اشاره به فرصت‌ها و پیشنهاداتی که پس از بررسی بازار این کشور تدوین شده است، ادامه داد: با توجه به قیمت‌های عرضه و فروش عسل به‌صورت عمده و خرده‌فروشی، به‌نظر می‌رسد با مدیریت صحیح و از طریق مکانیزم‌های سرمایه‌گذاری در آن کشور یا رایزنی‌های لازم برای حذف تعرفه واردات (تعرفه واردات عسل به کشور آفریقای جنوبی 22 درصد است) برای بخشی از عسل ایران که با درجه کیفی مشخص امکان صادرات به کشور آفریقای جنوبی فراهم باشد، زمینه صادراتی مهیا است.

وی تصریح کرد: در زمینه انتقال دانش فنی از ایران به کشور آفریقای جنوبی، پتانسیل و علاقه‌مندی‌های زیادی وجود دارد و به‌نظر می‌رسد صادرات تجهیزات و لوازم زنبورداری از ایران به کشور آفریقای جنوبی به‌ویژه در زمینه صادرات کندو و تجهیزات لازم بتواند مزیت رقابتی محسوب شود.

پرورش فراسرزمینی زنبورعسل در آفریقای جنوبی

بانکی‌پور یادآور شد: با توجه به ظرفیت‌های اقلیمی موجود و مقدار درآمد پرورش‌دهندگان زنبورعسل از طریق خدمات گرده‌افشانی، میانگین تولید بالاتر از ایران، رقابت کمتر، تولید در تمام سال و بازار فروش مناسب برای محصولات و فرآورده‌ها و همچنین در نظر گرفتن هزینه‌های کارگری، امکان تولید و پرورش زنبورعسل به‌صورت فراسرزمینی از طریق همکاری با افراد بومی می‌تواند در دستور کار قرار گیرد.

وی تأکید کرد: استفاده از تجربیات کشور آفریقای جنوبی در زمینه گرده‌افشانی، فرهنگ‌سازی آن در کشور و نگاه حرفه‌ای به موضوع می‌تواند به‌عنوان یک فرصت کسب و کار جدید از زمینه همکاری دو طرف قرار گیرد.

سرمایه‌گذاری برای مشارکت با سیاه‌پوستان در عرضه عسل

مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه زنبورداری اظهار داشت: در کشور آفریقای جنوبی، مالکیت بیشتر مراکز عرضه مستقیم و فروشگاه‌های بزرگ در اختیار سفیدپوستان است و سرمایه‌گذاری در زمینه ایجاد مراکز عرضه مستقیم محصولات و فرآورده‌های زنبورعسل با مشارکت و همکاری قشر سیاه‌پوست، مورد حمایت دولت آنجا است؛ لذا در ازای حذف تعرفه واردات، محصولات و فرآورده‌های زنبورعسل می‌تواند ایده خوبی برای همکاری‌های دو کشور باشد.

بانکی‌پور همچنین گفت: پیشنهاد می‌شود پس از مطالعه دقیق، هیأتی مرکب از صاحبان کسب و کار در حوزه‌های مختلف زنبورداری در بخش‌های پرورش، تجهیزات و فرآوری، بازدیدی از کشور آفریقای جنوبی داشته باشند و برای مذاکره با مسئولان و دست‌اندرکاران و امضای توافق‌نامه و عملیاتی شدن قراردادها به‌صورت اجرایی آغاز شود.

وی در پایان افزود: راه‌اندازی سایت‌های اینترنتی به زبان‌های انگلیسی، روسی و عربی برای معرفی ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های کشور در زمینه‌های مختلف صنعت زنبورداری با هدف ایجاد پل ارتباطی با خارج از کشور، در دستور کار قرار گیرد./

F-941218-01