بیش‌تر از 6 هزار هکتار از مزارع تهران با فاضلاب خام آبیاری می‌شوند
جنوب پایتخت در منجلاب
تیتر یک روزنامه سبزینه امروز سه شنبه اختصاص دارد به گزارش‌های اعلام شده بیش از 6 هزار هکتار از مزارع جنوب پایتخت که با فاضلاب خام آبیاری می‌شوند و از تبعات فاجعه بار زیست‌محیطی آن گزارش می دهد.
سبزینه- فرشته مرادی: براساس آمار و گزارش‌های اعلام شده بیش از 6 هزار هکتار از مزارع جنوب پایتخت با فاضلاب خام آبیاری می‌شوند و این یعنی فاجعه‌ای زیست‌محیطی در راه است. برخی عامل آلودگی خاک و سبزیجات جنوب پایتخت را فاضلاب و بی‌توجهی مسئولان می‌دانند و برخی چاه‌های جذبی را که در پایتخت به وفور دیده می‌شود، علت این آلودگی‌ها برمی‌شمارند. گرچه مدتی است وزارت نیرو با همکاری برخی سازمان‌ها و نهادها طرحی با نام «شبکه سراسری فاضلاب» راه‌اندازی کرده است که طبق آن تمام مشترکان به شبکه سراسری فاضلاب متصل می‌شوند و از آلودگی‌های محیط زیستی و انسانی جلوگیری می‌شود، اما این طرح هنوز به اتمام نرسیده و در مسیر آن به دلیل سنگ‌اندازی برخی نهادها چون شهرداری مشکلاتی هم ایجاد شده است. معضل فاضلاب در آب شرب و مزارع جنوب تهران و تهدید سلامت پایتخت‌نشینان موضوعی است که موجب نگرانی بعضی از اعضای شورای شهر تهران هم شده، به‌طوری‌که چندی پیش در جریان برگزاری جلسه شورای شهر رحمت‌الله حافظی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران، آبیاری مزارع با فاضلاب خام را فاجعه زیست‌محیطی دانست.
در همین جلسه چمران، رئیس شورای شهر تهران، نیز با ارائه تذکری به برخی از شهرداران مناطق این موضوع را گوشزد و یادآوری کرد و از مسئولان شهرداری خواست تا برای بهبود این وضعیت با شرکت آب و فاضلاب همکاری کنند. محمد حقانی، رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران، نیز از این موضوع ابراز نگرانی کرد و گفت: باید شبکه سراسری فاضلاب توسعه پیدا کند و شهرداری تهران نیز باید به نحو احسن برای رفع این مشکل همکاری‌های لازم را انجام دهد.
به گفته حقانی، توسعه شبکه فاضلاب در تهران طی یک برنامه زمان‌بندی شده در حال اجراست و شهرداری باید در این زمینه بستر کار را برای شرکت آب و فاضلاب تهران فراهم کند. در گذشته مشکلاتی از قبیل حفاری زمین‌ها وجود داشت که شهرداری در این زمینه بسترسازی می‌کند.
حقانی به آلودگی برخی کانال‌های فاضلاب در جنوب تهران و فاجعه زیست‌محیطی در مزارع این مناطق اشاره و کرد و به «سبزینه» گفت: در بازدیدهایی که صورت گرفته، بخشی از کانال فاضلاب سرخه حصار به جنوب تهران منتقل می‌شود و شهرداری تهران باید نسبت به تکمیل شبکه آب‌های سطحی در شهر تهران اقدام کند. اگر این اقدام صورت گیرد، آبی که در جنوب شهر برای زراعت مصرف می‌شود، دیگر آلوده نخواهد بود.
رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران افزود: چندین هکتار از مزارع کشاورزی جنوب تهران توسط فاضلاب خام آبیاری می‌شود و این فاجعه زیست‌محیطی است. حقانی به سهم فاضلاب در سلامتی پایتخت‌نشینان اشاره کرد و ادامه داد: آبیاری مزارع با فاضلاب سلامت تهرانی‌ها را تهدید می‌کند و متصل نشدن به شبکه سراسری فاضلاب تهدیدی دیگر برای شهروندان به حساب می‌آید. اگر به‌موقع برای رفع این مشکلات اقدام نکنیم، معضلات جدی‌تری گریبان تهران و تهرانی‌ها را می‌گیرد. حقانی تأکید کرد: متأسفانه با وجود این‌که یک سوم فاضلاب در تصفیه‌خانه شهر ری تصفیه می‌شود؛ اما تکمیل نشدن شبکه فاضلاب سبب شده با کانال‌های دیگری که فاضلاب و آب‌های سطحی را جمع‌آوری می‌کنند، یکی شود.
به گفته وی، از طرف دیگر با این‌که شبکه فاضلاب در برخی مناطق لوله‌گذاری شده؛ اما انشعابات وصل نشده است و یکی از کارهای مهم شورا، شهرداری و شرکت فاضلاب تهران اتصال انشعابات فاضلاب به منازل است.
این عضو شورای شهر تهران به ضرورت راه‌اندازی تصفیه‌خانه‌ها در مناطق مختلف اشاره کرد و گفت: با راه‌اندازی تصفیه‌خانه‌های منطقه‌ای به جای این‌که فاضلاب به جنوب تهران منتقل شود، آب خام برای آبیاری فضای سبز شهر تهران تحویل شهرداری می‌شود که طرح بهینه‌ای است و در دستور کار قرار دارد.
البته باید گفت رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران مسئولیت پیگیری این اتفاقات را متوجه سازمان حفاظت محیط زیست و جهاد کشاورزی و شهرداری دانست.
اما معصومه ابتکار، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان محیط زیست، مسئولیت این جریان را متوجه جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت دانست و به «سبزینه» گفت: بارها در این زمینه از سوی سازمان محیط زیست به وزرات جهاد تذکر داده شده است، ولی متأسفانه همچنان این مناطق با آب آلوده آبیاری می‌شوند.
به گفته ابتکار، به دلیل آبیاری با فاضلاب حتی خاک مزارع جنوب پایتخت نیز آلوده است.
از سوی دیگر غلامرضا شقاقی، رئیس اداره بهداشت آب و فاضلاب مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، با بیان این‌که بیش‌ترین مشکل مربوط به دانشگاه علوم پزشکی تهران است، تأکید کرد: وزارت بهداشت وظیفه نظارتی و معرفی متخلفان به دستگاه قضایی را بر عهده دارد که راهکار سازنده‌ای نیست، زیرا متخلفان بعد از پرداخت جریمه نقدی دوباره به کار خود ادامه می‌دهند.
شقاقی راهکار مقابله با مزارعی را که با فاضلاب آبیاری می‌شوند استفاده از آب سالم عنوان کرد و افزود: متأسفانه در برخی از موارد آب سالم نیز با فاضلاب مخلوط می‌شود که کشاورزان گاه از این موضوع اطلاعی ندارند.
نکته حائز اهمیت در این میان این است که چرا کشاورزان به دنبال آبیاری مزارع با فاضلاب هستند؟
شاید تنها و بهترین پاسخی که بتوان برای این پرسش پیدا کرد بحث هزینه‌های اقتصادی باشد.
شاید تنها و بهترین پاسخی که بتوان برای این پرسش پیدا کرد بحث هزینه‌های اقتصادی باشد.
ایجاد استخرها و منابع آبی سالم برای آبیاری در مزارع برای کشاورزان بسیار هزینه‌بر است و کشاورزان به‌طور قطع از پس چنین هزینه‌هایی بر نمی‌آیند. به همین دلیل است که شنیده می‌شود و در گزارش‌های مردمی نیز آمده که برخی کشاورزان از سرناچاری شبانه و بدون اطلاع مسئولان ذی‌ربط به این کار اقدام می‌کنند؛ بنابراین باید برای این مشکل نیز راهکاری اندیشیده شود؛ چراکه سال‌ها است که با معضل آبیاری مزارع جنوب تهران با فاضلاب روبه‌رو هستیم و از آن‌جایی که این موضوع با سلامت شهروندان در ارتباط است و همچنین ممکن است منجر به شیوع بیماری‌های واگیردار در پایتخت شود، بنابراین بهتر است با تصفیه آب‌های نامتعارف مانند فاضلاب، مدیریت منابع آب و همچنین احداث شبکه فاضلاب، این مشکل هرچه سریع‌تر رفع شود. البته وزارت بهداشت نیز باید به‌طور مداوم آب‌های مورد استفاده برای آبیاری مزارع را آزمایش کند و با تشدید نظارت بر سلامت محصولات کشاورزی، محصولات آلوده را امحاء کند تا به سفره مردم وارد نشود.
دیدگاه تان را بنویسید