ماری اولین تاکر: فراخوان همه انسان ها برای حفاظت از زمین، بخشی از سنت های اسلامی است

مری اولین تاکر، استاد پژوهشگر و محقق ارشد دانشکده مطالعات جنگل داری و محیط زیست (F & ES) و دانشکده الهیات دانشگاه ییل گفت: فراخوان همه انسان ها برای حفاظت از زمین و بخشی از سنت های اسلامی است. با این حال ما دچار سوء تفاهم درباره اسلام شده ایم. تیموتی براون - رسانه های آمریکایی اغلب ایران را نه تنها به عنوان یک تهدید خطرناک برای منطقه بلکه برای ایالات متحده و دیگر کشورهای غربی به تصویر می کشند. اما به گفته مری اولین تاکر، استاد پژوهشگر و محقق ارشد دانشکده مطالعات جنگل داری و محیط زیست (F & ES) و دانشکده الهیات دانشگاه ییل، بسیاری از ایرانیان بیشتر از تروریسم نگران محیط زیست در حال تخریب خود هستند.


جان گریم و مری اولین تاکر اعضای هیات علمی F & ES در "ددومین همایش بین المللی دین، فرهنگ و محیط زیست"

تاکر و همسرش جان گریم که وی نیز استاد و محقق ارشد F & ES است اواخر آوریل برای حضور در "دومین همایش بین المللی دین، فرهنگ و محیط زیست؛ ترویج گفتگوی بین فرهنگی برای توسعه پایدار" به تهران سفر کردند. محققان بین المللی، متخصصان محیط زیست، رهبران مذهبی و مقامات دولتی درباره نقش دین و فرهنگ برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار در این همایش دو روزه گرد هم آمدند.
تاکر که با همکاری گریم، هدایت انجمن دین و محیط زیست دانشگاه ییل را بر عهده دارد، برای "تلاش ها و دستاوردهایش در حفظ ماهیت زندگی و محیط زیست جهانی" لوح تقدیری از حسن روحانی رئیس جمهور ایران دریافت کرد.
وی طی مصاحبه هایی درباره این همایش تاریخی، برداشت خود از ایران و نقش دین در ترویج تغییرات اجتماعی و زیست محیطی سخن گفت. در ادامه، یکی از این مصاحبه ها منعکس می شود.



خوش آمدگویی معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به شرکت کنندگان همایش.

درباره اساس این همایش بفرمایید.
ماری اولین تاکر: من و جان در ژوئن سال 2001 و ماه مه 2005 به دعوت دولت جمهوری اسلامی به ایران سفر کردیم. محمد خاتمى رئیس جمهور وقت اعلام کرد که دین، فرهنگ و ارزش ها می تواند تفاوت زیادی در نگرش، رفتار، تغییر و راه حل های محیط زیستی ایجاد کند. در دو همایش قبل سازمان حفاظت محیط زیست ایران و برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد حضور داشتند، اما در این همایش یونسکو نیز شرکت کرده بود. پیش از این، رئیس جمهور وقت، گفتگوی تمدن ها (که توسط سازمان ملل متحد تایید شد) را ابزاری برای دستیابی به آینده ای صلح آمیز و پایدار نامید. در این همایش نیز روح گفت و گوی فرهنگی برای شکوفایی سیاره مورد تاکید قرار گرفت و اینکه بدون ایجاد حس آینده ای مشترک، نمی توانیم آن را به دست آوریم.
دکتر معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهور ایران و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست البته نقش اصلی را در این سلسله همایش ها با الهام بخشی پرنفوذی ایفا می کند، چرا که هم درک علمی و هم ارزش نهادن اخلاقی بر طبیعت را در کنار یکدیگر قرار داده است. او و بسیاری دیگر با تکیه بر فرهنگ اسلامی، درک عمیقی از زیبایی و پیچیدگی اکوسیستم و تنوع زیستی دارند.

رسانه های ما اغلب ایران را با صورتی خطرناک به تصویر می کشند، اما شما گفته اید که که ایران می خواهد قسمتی از جامعه جهانی باشد. چگونه این همایش آن سوی چهره ایران را به تصویر می کشد؟
تاکر: اینگونه همایش ها درس بزرگی برای ماست و به همین دلیل است که در آن شرکت کرده ایم. بزرگ ترین درس اینست که ما فراتر از دولت ها حرکت کنیم. به همین دلیل تبادل بین فرهنگی مهم ترین رکن ایجاد آینده ای پایدار است. با داشتن تفاوت ها و فرهنگ های مختلف به یکدیگر احترام می گذاریم و این وعده گفتگو میان ادیان مختلف جهان است. ما تلاش نمی کنیم تا مشکلات کنونی ادیان را منکر شویم، بلکه توانایی تاثیر آن ها بر تغییرات اجتماعی و زیست محیطی را در نظر می گیریم. نتیجه این گونه همایش ها اینست که دریابیم می توانیم آینده انسان و زمین را از دیدگاه فرهنگ ها و با شیوه های نوین ترسیم کنیم.

شما چه پاسخی به منتقدان دین می دهید که می گویند برای ایجاد جامعه ای پایدار به دانش بیشتر و بهتری نیاز است؟
تاکر: روش تجربی علم باید مورد توجه قرار گیرد، زیرا با این روش از مشکلات محیط زیستی آگاه می شویم. اما اگر این تنها راه مطالعه طبیعت باشد با محدودیت هایی روبرو خواهیم شد. روش های دیگری برای آگاهی وجود دارد که علوم انسانی نامیده می شود؛ مانند هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و مذهب. یعنی آنچه که طی قرن ها به مردم در مورد جنبه های غیر مادی و تجربی الهام بخشیده است. به همین دلیل است که نیاز داریم شیوه های متعدد آگاهی از طبیعت را تایید کنیم و محیط زیست در چارچوب علوم انسانی نیز ببینیم.
دانشمندان در جامعه محیط زیستی های امریکا [ESA] متوجه شده اند که به اجزای علوم انسانی نیاز داریم و نمی توانیم این حوزه جدا شویم و البته باید به این تنوع دانش افتخارکنیم. زمانی که برای تنوع زیستی ارزش قائل می شویم، تنوع فرهنگی را ارج می نهیم که ضرورت آینده مشترک ماست.



ابتکار معاون رئیس جمهور (وسط) به خاطر دستاوردهای مری اولین تاکر در حفظ ماهیت زندگی و محیط زیست جهانی، لوح تقدیری که توسط رئیس جمهور حسن روحانی امضا شده را به وی اهدا می کند.

اجازه دهید در مورد لوح تقدیری که در این همایش دریافت کردید صحبت کنیم. آیا اطلاعی از آن داشتید؟
تاکر: خیر. لوح تقدیری در این سطح بالای دولتی روز قبل به آخیم اشتاینر مدیر اجرایی برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (یونپ) و به یک محقق اسلام و محیط زیست اهدا شد و بعد من نامم را شنیدم که از روی استیج خوانده شد. شوکه شده و مات و مبهوت مانده بودم. اما به یادم آمد که ابتکار و همکارانش گفته بودند "شما و جان بر روی ادیان جهان و محیط زیست که از نظر ما بسیار ارزشمند است، فعالیت کرده اید."

این لوح تقدیر اخلاق مشترک ما برای حفظ و حمایت از زندگی را توصیف می کند، نه فقط آنچه که انتظار یک نفر از امضای رئیس جمهور است.
تاکر: بله، فراخوان همه انسان ها برای حفاظت از زمین و بخشی از سنت های اسلامی است. با این حال ما دچار سوء تفاهم درباره اسلام شده ایم. من قبل از آمدن به F & ES، 15 سال در دانشگاه بوکنل، ادیان جهان را تدریس می کردم. وقتی به اسلام می رسیدم ومی پرسیدم:"ایده شما چیست؟" تخته پر از حرف های دانشجویان می شد.
متاسفانه عدم درک بزرگی درباره این سنت ها وجود دارد. قصد من کوچک شمردن مشکلات بزرگ حاصل از انحراف دین به سمت خشونت و بنیادگرایی نیست. اما ما باید دریچه ها را باز کرده و ببینیم آنچه را که برای مسلمانان مهم است؛ مسلمانان سنت های خدا را با نگرانی واقعی برای آینده این سیاره، به تصویر می کشند.


مسجد و آرامگاه امامزاده صالح در شمال تهران، مکان مقدسی برای بسیاری از شیعیان ایران است.

هنگامی که اولین بار به من گفتید قرار است به ایران بروید، تعجب کردم و پرسیدم:" نمی ترسید؟" که نشان می دهد چگونه من هم تحت تاثیر پیام تنفر ایرانیان از آمریکا و آسیب زدن به آنان قرار گرفته بودم.
تاکر: این واکنش بسیاری از مردم ازجمله خانواده، دوستان و همکاران من است و همه گیر شده است. به همین دلیل است که ما باید به گفتگوی تمدن ها برگردیم نه برخورد؛ دور شدن از کلیشه ها و رفتن به سوی درک عمیق تر؛ واقع بینی با آگاهی از وعده ها و مشکلات دین و فرهنگ. همه این ها با هم می آیند واین ماهیت تغییر است؛ ما در میان نیروهای خلاق و مخرب زندگی می کنیم. برای تغییر در ادیان جهان باید نیروهای مثبت را پیدا کنیم.

شما تقریبا یک سال پس از امضا توافق هسته ای به آن جا رفتید. احساستان از فرصت هایی که در اختیار مردم ایران قرار گرفت چیست؟
تاکر: نیمی از جمعیت ایران کمتر از 35 سال سن دارند. آنها مشتاق داشتن فرصت برای تشکیل زندگی، خانواده و تعلیم و تربیت فرزندانشان هستند؛ همان چیزی است که مردم سراسر جهان می خواهند. وعده تغییر و فرصت های جدید برای این جوانان حتی مخالفان توافق هسته ای ایالات متحده و ایران، جالب است.
سوال این است که چگونه می توان راه برای خلاقیت آن ها به سمت راه حل ها و فن آوری های جدید همراه با ارزش های محیط زیستی هموار کرد. همه این ها در افقی هیجان انگیز روی می دهد و مردم ایران مشتاقند تا سهمی در ایجاد آینده پایدار داشته باشند. امیدوارم بتوانیم در مسیر این هدف با آن ها همکاری کنیم.