دولت زامبیا تا 10 هزار هکتار به سرمایه‌گذار خارجی واگذار می‌کند/ زامبیا می‌تواند به تأمین‌کننده مواد ‌غذایی آفریقا تبدیل شود

زامبیا (1) با دارابودن زمین‌های زراعی و آب فراوان، اما هنوز موانع بسیاری بر سر راه رهایی از فقر دارد، این در حالی است که دولت‌مردان این کشور به فکر کسب و کار در این حوزه افتاده‌اند به‌طوری‌که مشتاقانه برای سرمایه‌گذاری در این حوزه روی خوش نشان می‌دهند.

به گزارش ایانا به نقل از ای‌بی‌سی.نت، به گفته گیون لوبیندا ( Given Lubinda )، وزیر کشاورزی زامبیا، هیچ کشوری در منطقه نیست که مانند زامبیا به این اندازه سرمایه داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: "ما 752 هزار و 614 کیلومترمربع زمین و حدود 60 درصد از زمین‌های زراعی را در اختیار داریم؛ این در حالی است که جمعیت ما تنها 15 میلیون نفر است."

لوبیندا افزود: "مجسم کنید، می‌توان بیش از یک هکتار از زمین‌های زراعی را در میان افراد به اشتراک گذاشت."

وزیر کشاورزی زامبیا ادامه داد: "همچنین 40 درصد از آب منطقه در زامبیا وجود دارد. این به این معناست که در تمام طول سال می‌توان به کشت محصول پرداخت."

دولت زامبیا برای رسیدن به هدف بلندمدت خود، در نظر دارد تا از سرمایه‌گذاران خارجی و کسانی که مایل به فعالیت کشاورزی و فرآوری هستند با فراهم ‌کردن زمین تا 10 هزار هکتار از آنها استقبال ‌کند.

همچنین به‌عنوان بخشی از برنامه بلندمدت، به کشاورزان 90 هزار هکتار زمین به‌منظور تولید و فروش به سرمایه‌گذاران، اختصاص داده می‌شود.

لوبیندا گفت: "با توجه به این که کمبود آب و زمین در بسیاری از نقاط جهان وجود دارد، اما این‌‌ها چالش ما نیست."

وی با اشاره به اینکه چالش اصلی زامبیا سرمایه‌گذاری است، ادامه داد: "بسیاری از سرمایه‌گذاران که در خارج هستند توانایی سرمایه‌گذاری دارند و باید به آنها اجازه داد تا بیایند و در بخش کشاورزی زامبیا سرمایه‌‌گذاری کنند."

وی یادآور شد: "بسیاری از شرکت‌های چینی به زامبیا آمده‌اند و کارخانه فرآوری محصولات کشاورزی راه‌اندازی کرده‌اند."

وزیر کشاورزی زامبیا در ادامه بیان کرد: "با انبوه جمعیت در چین، افراد بسیاری در این کشور نیاز به مواد غذایی دارند. در حالی که چین قادر به تأمین این مقدار غذا برای جمعیت کشورش نیست؛ بنابراین چین به‌دنبال مکانی در نقاط دیگر است تا بتواند در زمینه تولید مواد غذایی مورد نیاز جمعیت خود اقدام کند."

لوبیندا باور دارد که زامبیا ازجمله کشورهایی است که قادر به دادن زمین و امکان تولید محصولات کشاورزی به چینی‌ها است.

همچنین دولت تصمیم دارد تا سیستم یارانه فعلی را حذف کرده و این حوزه (کشاورزی) را به بخش خصوصی واگذار کند.

گفتنی است، از شرکت‌هایی که در این زمینه کار خود را آغاز کرده است، می‌توان به شرکت AGCO (2) ، تولیدکننده تجهیزات کشاورزی، اشاره کرد.

این تولیدکننده و توزیع‌کننده تجهیزات کشاورزی کار خود را در مزرعه‌ای در حومه پایتخت زامبیا در مساحتی در حدود 150 هکتار آغاز کرده است و در طیف وسیعی از محصولات زراعی، ماشین‌آلات کشاورزی و تجهیزات آموزشی با هدف آموزش کشاورزان زامبیا به فعالیت می‌پردازد.

به گفته نورالدین عثمان Nuradin Osman ، مدیر نمایندگی AGCO در منطقه آفریقا و خاورمیانه، قرار است شرکت‌ها، دولت و بخش کشاورزی زامبیا را به سمت مکانیزاسیون پیش ببرد، چرا که با برآورد انجام شده، در حال حاضر 1.4 میلیون کشاورز در مقیاس کوچک در این کشور وجود دارند که فعالیت‌های کشاورزی خود را با دست انجام می‌دهند.

وی گفت: "با تحقیقات و گفت‌وگوهای انجام شده با کشاورزان، دریافتیم که کشاورزان زامبیا ترکیبی از کشاورزان تجاری commercial farmers (3) ، emerging farmers (4) و خرده‌پا، در بسیاری از کشورها، از جمله در هشت کشور همسایه هستند."

به باور عثمان، شرکت AGCO ، بازار گسترده‌ای را در آفریقا پیش روی خود می‌بیند و به‌نظر می‌رسد که می‌تواند به امنیت غذایی و رفاه مردم زامبیا بینجامد.

وی گفت: "ما به‌منظور رشد محصولات زراعی باید زمین بیشتری داشته باشیم و آفریقا این مقدار زمین را در اختیار دارد، اما کشاورزان آفریقا در مقیاس کوچک هستند. این در حالی‌ است که مقدار زیادی زمین در پیرامون ‌کشاورزان آفریقا وجود دارد، اما کشاورزان تنها قادر به کشت دستی هستند."

عثمان خاطرنشان کرد: "استفاده از نیروی انسانی و به شیوه‌ی دستی، تنها قادر به کشت یک هکتار زمین کشاورزی خواهند بود. اما ما معتقدیم با وجود این مقدار زمین در آفریقا، این کشور خواهد توانست مواد غذایی جهان را تامین کند."

این یک برنامه بلند پروازانه، دوستانه و صلح آمیز برای ملت فقیر است. اما مسیر طولانی برای رسیدن به هدف تأمین غذایی آفریقا توسط زامبیا وجود دارد. این در حالی است که این کشور در میان فقیرترین کشورهای منطقه جای دارد و این رویا می‌تواند در نجات زامبیا از فقر کمک کند.

گفتنی است در سه شنبه بازارهای لوساکا، حدود 350 کشاورز محلی از سراسر زامبیا برای فروش اجناس خود گرد هم می‌آیند و از بادمجان و هندوانه گرفته تا ادویه، ترشی و آجیل در این بازارها به فروش می‌رسد. مشتریان برای خرید میوه‌های باکیفیت و سبزیجات با قیمت مناسب به این بازارها می‌آیند.

و این در حالی است که تعدادی از کشاورزان، پولی که از فروش محصولات به‌دست می‌آورند، تنها برای یک هفته‌شان کفایت می‌کند. تخمین زده شده است که هفت نفر از هر10 نفر، در یک روز با فروش محصولات‌شان، کمتر از دو دلار به دست می‌آورند.

دونالدکالوند Donald Kalonde ، یکی از این کشاورزان است. وی، مانند بسیاری کشاورزی از طریق کشت ذرت، همراه با تولید دیگر محصولات و فروش آن، زندگی همسرش، هفت فرزند و مادر بیوه‌اش را می‌گرداند. او از سرمایه‌گذاری به عنوان کلیدی برای رشد آینده زندگی‌اش یاد می‌کند.

امید جوانان و زنان به آینده‌ی کشاورزی زامبیا

معرفی باشگاه کشاورزان در مدارس آغاز شده است و سیاست دولت برای تشویق جوانان به تشکیل تعاونی به منظور تامین مالی و روی آوردن به کشاورزی مکانیزه، از کارهای در حال انجام است. اما برای تامین امنیت آینده کشاورزی زامبیا باید روش گذشته تغییر کند.

این بدان معناست که به زنان باید نقش بیشتری در مزرعه، از کشت بذر تا مدیریت داده شود.

جین فیری Jane Phiri ، دختر 26 ساله، گفت: "من می‌خواهم در حوزه کشاورزی بمانم چرا که بتوانم دیده شوم، حتی در کشورهای دیگر؛ من فکر می کنم کشاورزی بهترین کار برای من است."

وی معتقد است: "شما ممکن است یک قطعه کوچکی زمین داشته باشید اما زمانی که که آن را کشت می‌کنید، حداقل محصولی از آن به دست می‌آورید."

جین فیری افزود: "همه چیز نیاز به تغییر دارد، به ویژه زمانی که تراکتور، تجهیزات برداشت ذرت، یا سمپاش برای سم پاشی به مزارع می‌آیند."

به باور این دختر کشاورز، در طول پنج سال یا 10 سال آینده، نسبت به حالا حداقل سه چهارم زنان، کشاورز خواهند بود.
فیری گفت: "از هم اکنون من در این فکر هستم که تا ١٠ سال آینده مزرعه خودم را داشته باشم و مدیر آن جا شوم. "

وی با حمایت زنان به گسترش و رشد این حوزه کمک می‌کند.

تشویق زنان؛ اولویت اتحادیه کشاورزان

به گفته Ndambo ، مدیر اجرایی اتحادیه ملی کشاورزان زامبیا، مسئله مربوط به زنان در اولویت سیاست کاری این سازمان قرار دارد.

وی گفت: "ما برای اطمینان بخشی زنان، گام‌های موثری برداشته‌ایم که از جمله کارها، تشویق و دعوت از آن ها برای روی آوردن به صندوق‌های نوآوری (5) است که با تامین مالی ، به طور مستقیم قادر خواهند بود تا طرح‌های خود را در مزارع پیاده کنند و همچنین در بازاریابی و مهم‌تر در تصمیم گیری‌ها، مشارکت داشت باشند."

این مدیر اجرایی افزود: "ما به این مسئله آگاه هستیم که چنانچه در بخش توانمند سازی زنان گام برداریم، این فرهنگ می تواند گسترش یابد."

وی معتقد است: "آن ها مهارت و تجربیات متفاوتی در بخش کشاورزی دارند و ما احساس می کنیم که اگر ما آن ها را در بخش مدیریتی قرار دهیم، خط مشی درستی در سیاست ایجاد می‌شود."

بدون شک زامبیا مسیر طولانی برای نجات از فقر و فراهم سازی موادغذایی پیش رو دارد. اما با رهبری درست و ایجاد شور و شوق و باورمندی، رسیدن به این رویا دور از دسترس نخواهد بود./

فرحناز سپهری

پی‌نوشت:

١- زامبیا( Zambia ): کشوری است که در مرکز و متمایل به جنوب آفریقا، جنوب جمهوری دموکراتیک کنگو، شمال زیمباوه و شرق آنگولا قرار دارد. پایتخت زامبیا شهر لوساکا است. در سال ۲۰۱۰ بانک جهانی، زامبیا را یکی از کشورهایی اعلام کرد که سریع‌ترین اصلاحات اقتصادی را اجرا می‌کند. کشاورزی نقش بسیار مهمی در اقتصاد زامبیا بازی می کند. همچنین زامبیا با داشتن بهترین طبیعت حیات وحش پتانسیل گردشگری فراوانی دارد.

٢- AGCO : تولیدکننده تجهیزات کشاورزی، مستقر درایالت جورجیا، آمریکا است. AGCO ، در زمینه تولید تجهیزات ازجمله تراکتور، کمباین، سم‌پاش و... فعالیت می‌کند و در بیش از 140 کشور در سراسر جهان نمایندگی دارد.

٣- commercial farmers : کشاورزی تجاری با هدف تولید محصولات کشاورزی و دامی برای فروش و همراه با سود ایجاد می‌شود.

٤- emerging farmers : کشاورزان از قشر محروم جامعه که با برنامه اصلاحات ارضی زمین‌های کشاورزی از طریق اداره مربوط به امور اراضی آفریقای جنوبی ( Dept. of Land Affairs of South Africa ) به آن ها واگذار می‌شود، پس از آن با کمک دولت و بانک می توانند مزارع را خریداری کرده و به کشاورزان تجاری تبدیل شوند.

٥- innovation fund ( صندوق نوآوری): سرمایه‌گذاری و تامین مالی در کارهای نوآورانه انجام شود.