رایزنی برای زنده کردن 1000 میلیارد تومان بودجه خشکسالی/ توسعه آبیاری میکرو با هدف کاهش تبخیر آب در مزارع

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی از تلاش این معاونت برای زنده کردن یک‌هزار میلیارد تومان اعتبار پیش‌بینی‌شده در ماده 10 و 12 بودجه خشکسالی سال گذشته، به‌منظور توسعه روش‌های نوین آبیاری در کشور خبر داد.

علی‌مراد اکبری امروز در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا توسعه روش‌های آبیاری میکرو در کشور به‌منظور بهبود راندمان آبیاری در بخش کشاورزی را مهم‌ترین سیاست وزارت جهاد کشاورزی دانست که با استفاده از اعتبارات پیش‌بینی شده در بودجه سال 95، این هدف پیگیری می‌شود.

به گفته وی حدود 8.7 میلیون هکتار اراضی آبی در کشور وجود دارد که 1.5 میلیون هکتار آن تحت پوشش روش‌های نوین آبیاری قرار گرفته است.

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی گفت: پتانسیل اجرای آبیاری تحت فشار در تمام اراضی آبی کشور به دلایل فنی و مهندسی وجود ندارد. در حال حاضر به جز 1.5 میلیون هکتاری که تحت پوشش روش‌های نوین آبیاری قرار گرفته، در بیش از چهار میلیون هکتار دیگر از اراضی آبی ایران، امکان اجرای روش‌های آبیاری وجو دارد.

اکبری خاطرنشان کرد: در سال جاری این وزارتخانه 500 میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی اعتبار دریافت می‌کند؛ همچنین 230 میلیارد تومان نیز از محل بودجه عمومی برای فعالیت‌های این وزارتخانه پیش‌بینی شده است.

وی همچنین افزود: تاکنون 200 میلیون دلار از صندوق توسعه ملی دریافت کردیم و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال کل اعتبارات پیش‌بینی شده را از این صندوق دریافت کنیم.

اکبری ادامه بیان کرد: بر اساس برنامه‌ریزی انجام شده تلاش می‌کنیم 200 هزار هکتار از اراضی کشاورزی را تحت پوشش روش‌های نوین آبیاری قرار دهیم.

وی ادامه داد: بخشی از اعتبارات دریافت شده از محل صندوق توسعه ملی صرف پرداخت مطالبات قبلی پیمانکاران مجری طرح‌های نوین آبیاری خواهد شد و بخش دیگری از آن صرف اجرای پروژه جدید می‌شود. در حال حاضر با وجود آنکه ریالی اعتبار دریافت نکرده بودیم، 58 هزار هکتار آبیاری نوین در اراضی کشاورزی را به مرحله اجرا گذاشتیم که 32 هزار هکتار آن به پایان رسیده است.

توسعه آبیاری میکرو در اراضی کشاورزی

کنترل تبخیر برای افزایش بهره‌وری آب در ایران مسئله‌ای است که بارها از سوی ارگان‌های مختلف مرتبط با آب بر آن تأکید شده است. معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی نیز با تکیه بر همین رویکرد از توسعه روش‌های میکرو در کشاورزی با هدف کاهش تبخیر آب در مزارع به عنوان یکی از سیاست‌های اصلی وزارت جهاد کشاورزی یاد کرد.

به گفته اکبری، آبی که در اختیار گیاه قرار می‌گیرد، صرف تبخیر و تعرق می‌شود؛ اگر با استفاده از روش‌های آبیاری میکروی زیرسطحی، میزان تبخیر را به صفر برسانیم، آبی که به مزرعه می‌رسد، صرفاً صرف تعرق خواهد شد.

وی ادامه داد: آبیاری میکرو کارایی مصرف آب را بالا می‌برد و تأثیر بیشتری روی بهره‌وری آب دارد؛ این روش در مقایسه با سایر روش‌های نوین آبیاری میزان مصرف آب را کاهش می‌دهد.

اکبری با تأکید بر اینکه وزارت جهاد کشاورزی توسعه افقی سطح زیر کشت را از دستور کار خود خارج کرده، توسعه آبیاری میکرو در مزارع را یکی از سیاست‌های اصلی وزارت جهاد کشاورزی معرفی کرد؛ زیرا در این روش آب در پای گیاه و محصول قرار می‌گیرد و مصرف به حداقل می‌رسد. در نتیجه هدر رفت آب کاهش می‌یابد.

به گفته وی، آبیاری میکرو در بیشتر نقاط کشور قابلیت اجرایی داشته و ممکن است در برخی مناطق به‌دلیل شوری بیش از حد آب و خاک، امکان اجرای این روش وجود نداشته باشد، اما تأکید وزارت جهاد کشاورزی بر اساس دستورالعمل‌های تدوین شده بر توسعه آبیاری میکروی سطحی و زیر سطحی در باغات و مزارع سبزی، صیفی و محصولات دارای کشت ردیفی است.

به گفته معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، با اجرای آبیاری میکرو در اراضی زیر کشت ذرت، مصرف آب از هشت‌هزار مترمکعب به زیر پنج‌هزار مترمکعب رسیده است. در اراضی یونجه بویین‌زهرا نیز آبیاری میکروی زیرسطحی اجرا شده و راندمان مناسبی داشته است. در این منطقه همچنین برای مزارع گندم نیز آبیاری میکروی زیرسحطی اجرا شده و نتایج مطلوبی داشته است.

اکبری پتانسیل راندمان آبیاری بارانی شامل ماشین‌های آبیاری و کلاسیک را به‌طور متوسط بین 70 تا 75 درصد اعلام کرد.

وی اضافه کرد: این در حالی است که پتانسیل آبیاری میکروی سطحی به‌طور متوسط تا 95 درصد بوده و آبیاری میکروی زیر سطحی راندمانی معادل تقریباً 100 درصد دارد.

اکبری با اشاره به اینکه اجرای روش‌های آبیاری میکرو در مقایسه با سایر روش‌های آبیاری بسته به وضعیت زمین، نوع گیاه، فاصله ردیف‌های کشت و... هزینه‌های بیشتری دارد؛ از تخصیص پنج میلیون تومان یارانه برای اجرای آبیاری بارانی و هشت میلیون تومان برای آبیاری میکرو به ازای هر هکتار زمین کشاورزی خبر داد.

به گفته وی، امسال معاونت آب و خاک دو نشست مشترک با معاونت‌های زراعت، باغبانی و ترویج و آموزش وزارت جهاد کشاورزی و همچنین اساتید دانشگاهی برای ایجاد انسجام بیشتر در اصلاح روش‌های آبیاری مزارع کشور برگزار خواهد شد./

L-950808-01