مجوزهای پرورش مطالعاتی تیلاپیا توسط محیط زیست امضا شده است/ ماهی قزل‌آلا نیز همچون تیلاپیا وحشی و گوشتخوار بوده و بومی ایران نیست

با وجود آنکه 140 کشور دنیا ازجمله کشورهای اطراف منطقه پرورش تیلاپیا انجام می‌دهند، نمی‌توان گفت که تمامی آنها اشتباه می‌کنند و سازمان شیلات نیز تاکنون هیچ اقدامی را بدون مجوز انجام نداده است.

کارشناس سازمان شیلات ایران امروز در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا در واکنش به خبر مربوط به نداشتن مجوز برای پرورش تیلاپیا در کشور که از سوی یکی از خبرگزاری‌ها و به نقل از کارشناس دفتر آبزیان سازمان محیط زیست مطرح شده است، گفت: تیلاپیا از سال 1388 با حضور کارشناسان محیط زیست و همکاران شیلاتی از کشور اندونزی با هدف توسعه آبزی‌پروری و تولید و پرورش ارزان‌قیمت گونه‌ای جدید به کشور وارد شد.

علی بیگی افزود: در حالی که مسئولان محیط زیست در ابتدا مطالعات زیست‌محیطی را لازمه پرورش می‌دانستند، تمامی اقدامات لازم برای این مطالعه به انجام رسید، به‌گونه‌ای که 25 میلیون تومان برای هریک از استان‌های مورد موافقت قرار گرفته سازمان حفاظت محیط زیست ازجمله بافق یزد، مرکزی، قم و سمنان هزینه شد.

وی خاطرنشان کرد: مقرر شد در بافق یزد 10 مزرعه برای پرورش این گونه و بررسی مطالعات زیست‌محیطی اختصاص یابد که حتی مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست در زمان برداشت ماهیان این مزارع حضوری فعال داشتند.

بیگی ادامه داد: در حال حاضر بیش از 140 کشور دنیا در زمینه پرورش تیلاپیا حضوری فعال دارند و مخاطرات زیست‌محیطی را می‌شناسند. چطور امکان دارد که ایران در این بین مستثنی باشد.

وی تصریح کرد: تیلاپیا همچون سایر آبزیان دو جنس نر و ماده دارد که جنس نر آن قابلیت تولید گوشت زیاد در زمانی کوتاه را دارد؛ بنابراین صرفه اقتصادی آن از آن جهت است که جنس نر جداسازی شده و پرورش پیدا کند.

مانع‌تراشی سازمان حفاظت محیط زیست برای انجام فعالیت‌های تحقیقاتی مؤسسه علوم شیلاتی

کارشناس سازمان شیلات ایران یادآور شد: محققان مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی با استفاده از هرمون‌هایی توانسته‌اند بیش از 95 درصد لاروها را تبدیل به جنس نر کنند و پنج درصد باقیمانده که ممکن است تبدیل به ماده شود نیز امکان جداسازی دارند.

بیگی تأکید کرد: استفاده از روش ژنتیکی نیز می‌تواند برای تبدیل تمامی بچه‌ماهیان به گونه نر مؤثر باشد که بارها از سوی مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی برای استفاده از زیرساخت‌های لازم و واردات سوپرمل درخواست داده شده است، اما مجوز برای این مرکز نیز از سوی سازمان حفاظت محیط زیست صادر نشده است.

وی اظهار داشت: سازمان شیلات ایران در هیچ‌یک از مراحل خودسرانه عمل نکرده و همراه سازمان حفاظت محیط زیست، در امضای صورت‌جلسه‌ها حضور فعال داشته است؛ بنابراین نمی‌توان گفت که پرورش تیلاپیا در کشور تاکنون بدون مجوز انجام شده است.

سازمان حفاظت محیط زیست نتوانست حافظ آب‌های مرزی برای ممانعت از گونه زیلی باشد

کارشناس سازمان شیلات ایران درباره گونه زیلی که از آب‌های خوزستان وارد شده است، گفت: این آب‌ها تحت حفاظت سازمان محیط زیست بوده، اما نتوانستند مراقبت‌های لازم را برای جلوگیری از حضور این گونه مهاجم داشته باشند.

بیگی همچنین افزود: در حالی که 140 کشور دنیا ازجمله کشورهای اطراف ایران همچون پاکستان، ترکمنستان، عراق، ترکیه و... پرورش این گونه را دارند، نمی‌توان انتظار داشت که از طریق آب‌های مشترک این گونه غربال شده و نتواند وارد ایران شود.

وی خاطرنشان کرد: سازمان حفاظت محیط زیست حتی با ورود میگوی گونه وانامی نیز مخالفت کرده است.

بیگی ادامه داد: این گونه توانسته در سال گذشته صنعت میگوی کشور را از بحران بیرون آورد و به قول این سازمان، این گونه‌ای که تمامی دنیا از آن استفاده می‌کنند، مجوز محیط زیست ندارد.

وی تصریح کرد: در حالی که ماهی قزل‌آلا گونه‌ای گوشتخوار بوده و مهاجم بودن آن از تیلاپیا بیشتر است، از کشور آمریکا برای نخستین‌بار به کشور وارد شده و در حال حاضر به مقدار زیاد تولید می‌شود؛ چطور امکان دارد که این گونه اجازه تکثیر و پرورش داشته باشد، اما تیلاپیا که کل دنیا از آن بهره می‌گیرند، از این امر مستثنی باشد؟!

تصفیه آب‌های آلوده به فاضلاب‌ها توسط تیلاپیا امکان‌پذیر است

کارشناس سازمان شیلات ایران یادآور شد: به اعتقاد مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست، تیلاپیا همه‌چیزخوار است و می‌تواند آب‌های آلوده به فاضلاب‌های شهری را تصفیه کند؛ بنابراین مخاطرات زیست‌محیطی آن کمتر است.

بیگی تأکید کرد: در حال حاضر این گونه تیلاپیا در 10 مزرعه بافق یزد که اجازه پرورش داشت رو به تعطیلی رفته و هیچ پروژه‌ای در این منطقه و سایر مناطق انجام نمی‌شود.

وی اظهار داشت: تیلاپیا تنها اجازه دارد در مرکز تحقیقات بافق یزد برای فعالیت‌های تحقیقاتی وجود داشته باشد و سایر مزارع ایجادشده در حال حاضر تعطیل است.

بیگی درباره عدم حضور کارشناسان حفاظت محیط زیست در همایش توسعه تیلاپیا در صنعت آبزی‌پروری نیز گفت: انجمن علمی آبزی‌پروری کشور این همایش را ترتیب داده و سازمان شیلات نیز از سوی این انجمن دعوت شده بود، اما کارشناسان حفاظت محیط زیست به‌دلیل آنکه احساس می‌کردند این همایش جهت‌دار از سوی سازمان شیلات است، از حضور امتناع کردند.

وی همچنین افزود: برخی مدافعان بخش خصوصی محیط زیست در این همایش اعلام کردند که چون در گذشته علم لازم را نداشتیم، از وجود تیلاپیا در کشور امتناع می‌کردیم، اما در حال حاضر می‌دانیم که امکان توسعه و پرورش آن وجود دارد و موافق پرورش آن هستیم.

بیگی در پایان خاطرنشان کرد: سازمان حفاظت محیط زیست دلیل محکمی برای ممانعت از فعالیت آبزی‌پروری در حوزه تیلاپیا ندارد، در حالی که از روزهای نخست واردات این گونه به کشور، می‌دانسته که قرار است این آبزی به سبد غذایی مردم وارد شده و در کشور توسعه پیدا کند./

M-950809-01