توزیع ملکه‌های اصلاح‌شده بین زنبورداران برای افزایش تولید عسل

مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، ارتقای تولید عسل را در دستور کار خود قرار داده است.

مسئول بخش تحقیقات زنبورعسل مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور امروز در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا با اعلام این خبر گفت: یکی از راه‌های افزایش تولید در صنعت زنبورداری استفاده از ملکه‌های اصلاح شده است که اگر این ملکه اصلاح شده بر پایه نژادهای بومی باشد، باعث سازگاری بیشتر و اجتناب از آفات و بیماری­های وارداتی خواهد شد.

ناصر تاج‌آبادی با اشاره به طرح توسعه پرورش ملکه‌های اصلاح نژاد شده زنبور عسل، افزود: در این طرح ملکه‌های ایرانی اصلاح شده در بخش دولتی که دارای تولید عسل بیشتر، رفتار بچه­دهی بهتر و تهاجمی کمتری نسبت به ملکه‌های بومی دارند، در اختیار زنبورداران قرار می‌گیرد تا علاوه بر افزایش تولید و آسان شدن مدیریت کندوها حاصل کار اصلاح‌نژاد مورد ارزیابی عملی قرار گرفته و اهداف اصلاحی آینده را روشن­تر کند.

به گفته وی، طی سال‌های گذشته تعداد محدودی ملکه‌های اصلاح‌شده حاصل از اجرای طرح اصلاح نژاد زنبورعسل در مؤسسه، در اختیار زنبورداران کشور قرار گرفت که در سال جاری نیز با توجه به نتایج به‌دست‌آمده و تصمیمات اخذ شده در شورای فنی زنبور عسل، ملکه‌های اصلاح شده بیشتری بین زنبورداران توزیع می‌شود.

تاج‌آبادی در توضیح این مطلب اظهار کرد: در مرحله نخست، تعداد ۱57 کلنی (کندو) در اختیار 27 نفر از پرورش‌دهندگا ن برتر ملکه کشور قرار گرفت (لایه دوم طرح). این تولیدکنندگان با تکثیر ملکه‌ از این کلنی‌ها و ارائه آنها به زنبورداران دیگر، در اجرای طرح کمک و همکاری می‌کنند. همچنین مؤسسه (لایه نخست) اقدام به تولید ملکه برای تأسیس نسل بعد و در اختیار قرار دادن تعدادی از آنها به لایه سوم اقدام کرده و حدود 40 تا 50 روز پس از شروع عملیات پرورش ملکه، ملکه‌های به‌دست آمده در اختیار زنبورداران تولیدکننده عسل و سایر فرآورده‌ها قرار می‌گیرند (لایه سوم طرح).

وی اضافه کرد: این زنبورداران باید فرم­های مخصوص به شناسنامه کندوها را تکمیل کنند و در طول مدت ارزیابی، کارشناسان طرح بر کار آنها نظارت خواهند کرد. در همین راستا در سال 1395 تعداد هفت‌هزار و 260 ملکه توسط مؤسسه و تولید‌کنندگان برتر ملکه (لایه دوم) تولید شده و بین 198 نفر در 24 استان کشور توزیع شده است.

مسئول بخش تحقیقات زنبورعسل مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، دستاوردهای پژوهشی و تحقیقی این بخش را شامل چهار قسمت اصلی دانست و گفت: فرآیند تهیه کیک جانشین گرده گل با پودر کنجاله سویا برای تغذیه تحریکی زنبور عسل، تولید نانو ذرات بره موم، جداسازی و شناسایی باکتری‌های پروبیوتیکی از منابع داخلی (طیور و زنبورعسل و...) جهت استفاده در غذای دام، طیور و زنبورعسل و فناوری تولید ملکه اصلاح شده زنبورعسل با استفاده از ملکه‌های اصلاح شده نژاد زنبورعسل ایرانی جهت بهبود عملکرد و صفات رفتاری آن از مهم‌ترین دستاوردهایی است که می‌توان به آنها اشاره کرد.

تاج‌آبادی معتقد است: صنعت زنبورداری در ایران طی سال‌های بعد از انقلاب از رشد کمی مطلوبی برخوردار بوده است؛ ‌به‌طوری‌ که تعداد کلنی‌های زنبورعسل از 850 هزار در سال 1356 به بیش‌ از 6.9 میلیون کلنی در سال 1394 رسیده و تولید عسل نیز از شش‌هزار تن در سال 1356 به بیش ‌از 77 هزارتن در سال 1394 ارتقا یافته است.

وی با اشاره به رشد روزافزون جمعیت جهان و در اولویت قرار گرفتن افزایش تولید مواد غذایی برای کشورهای مختلف، افزود: در این راستا با توجه به محدودیت‌های منابع تولید در بخش کشاورزی، جهت‌گیری‌های اصلی روی افزایش عملکرد محصولات مختلف و اصلاح روش‌های تولید متمرکز شده و برای نیل به این هدف استفاده بهینه از امکانات موجود در هر منطقه و سوق دادن تحقیقات کاربردی در این جهت به‌عنوان مؤثرترین روش‌ها مدنظر قرار گرفته است./

V-950915-01