مکانیزاسیون کشاورزی در پاکستان برای جبران عقب‌ماندگی/ پیشرفت ‌پنجاب در استفاده از ماشین‌آلات کشاورزی

استفاده از ماشین‌آلات کشاورزی در پنجاب، آهنگ رشد آهسته‌ای را داشته و بهره بردن از ماشین‌آلات مدرن برای افزایش بهره‌وری، بسیار محدود است. با این حال، بهبود قابل توجهی طی سال‌‌ها در حوزه استفاده گسترده تر از تراکتور مشاهده می‌شود.

به گزارش ایانا از وب‌سایت DAWN (1) ، تازه‌ترین اطلاعات نشان می‌دهد به طور کلی میزان استفاده از تراکتور به صورت اجاره ای نزد صاحبان زمین های کشت شده تا 90 درصد می رسد، و کمی بیش از 10درصد صاحبان چنین زمین‌هایی، تراکتور مورد استفاده در مالکیت شان قرار داشته است. در حال حاضر حدود 76درصد از تولید کنندگان، کشت زمین را با تراکتور، و 20 درصد نیز با تراکتور و حیوانات انجام می‌دهند و تنها چهار درصد فقط از حیوانات استفاده می‌کنند.

گزارش سالانه وزارت امنیت ملی غذا و تحقیقات نیز نشان می دهد میزان استفاده از ماشین‌آلات دیگر همچون پمپ‌، خرمن کوب، کمباین، ماشین درو، مته و دستگاه اسپری رو به افزایش و استفاده از ماشین‌آلات دیگر محدود است.

دولت پنجاب درحال کار روی پروژه‌ای برای ترویج مکانیزاسیون کشاورزی با بودجه 1.184 میلیارد روپیه پاکستان است. این پروژه قرار است تا ژوئن 2017 تکمیل شود و کشاورزان می توانند از ابزار کشاورزی با یارانه 50 درصدی استفاده کنند.

این در حالی است که کشاورزان در پنجاب و سند، یارانه خرید تراکتور را مانند گذشته دریافت می کنند. این نتیجه نشان می‌دهد که استفاده متوسط ​​ از تراکتور در فعالیت های کشاورزی در سال 2015 نسبت به سال 2010 افزایش یافته است.

مقامات می گویند، چند هزار کشاورز تاکنون از این طرح بهره برده‌اند و انتظار می رود کشاورزان با استفاده از چنین ابزاری (همچون اسپری مقرون به صرفه آبپاش (2) ، دستگاه برش محصول (3) ، دستگاه برای از بین بردن علف هرز (4) و ماشین کاشت دانه (5) به افزایش بازده محصول در هر جریب (حدود 4047 مترمربع) دست یابند.

همچنین در سند، یک پروژه کشاورزی با تامین مالی خارجی دو میلیارد روپیه پاکستان در سال مالی گذشته گنجانده شده که به عنوان بخشی از این پروژه، حدود یک هزار و 500 کشاورز توانستند ادوات کشاورزی با قیمت یارانه‌ای 50 درصدی را خریداری کنند. بیش از 400 پمپ چاه " tubewells " معمولی و بیش از 70 پمپ چاه خورشیدی در مزارع به صورت هزینه اشتراک‌گذاری " cost-sharing " نصب شد. همچنین طرح مشابه در سال جاری درحال اجراست که نتایج آن هنوز منتشر نشده است.

به طور مشابه، استفاده از پمپ چاه خورشیدی (6) برای کشاورزان خرده‌پا بسیار مفید بوده است. اما به طور کلی، مکانیزاسیون کشاورزی هنوز در مراحل اولیه در این کشور قرار دارد.

هزاران کشاورز خرده‌پا، همچنان برای آماده سازی زمین‌های‌ خود، بذرپاشی و برداشت محصولات را به صورت دستی و یا با کمک ماشین‌آلات غیرالکتریکی و قدیمی انجام می‌دهند و این یک دلیل عمده برای بهره‌وری کم مزارع به‌شمار می‌رود.

با توجه به گزارش موسسه توسعه اقتصادی پاکستان، یکی از دلایل پایین بودن سطح مکانیزاسیون، سرمایه گذاری کم در حوزه کشاورزی به ویژه در بخش مکانیزاسیون است.

دبیر سابق وزارت کشاورزی سند، می‌گوید: "دولت‌های فدرال و استانی به صورت دوره‌ای طرح یارانه را برای ماشین‌آلات کشاورزی تدوین می‌کنند که البته کافی نیست؛ چراکه کشور نیاز به طرح یکپارچه درست کشاورزی با تمرکز بر تولید ماشین‌آلات داخلی و واردات ماشین‌آلات با کارآیی بالا دارد."

در پنج سال گذشته، بانک‌ها وام های بسیاری به بخش کشاورزی اختصاص داده اند. اما آمار رسمی نشان می دهد تنها حدود پنج درصد از این وام ها برای خرید ماشین‌آلات کشاورزی در نظر گرفته شده بود.

دولت پنجاب برای کشاورزان محلی وام بانکی برای خرید سیستم های آبیاری بارانی در نظر گرفته است؛ اما تعداد کمی از کشاورزان از آن بهره برده اند. استفاده از سیستم آبیاری بارانی در سند عمدتا از سوی زمینداران مرفه برای طرح های شخصی، سازمان های غیر دولتی و گروه هایی از کشاورزان خرده‌پا انجام می‌شود.

همچنین استفاده از ماشین‌آلات برداشت سیب‌زمینی، بذرپاش و خشک کن محصول، به تدریج در میان تولیدکنندگان رو به افزایش است.

به این نکته باید اشاره کرد که بازار ماشین‌آلات کشاورزی در حال توسعه است و 100 شرکت در بخش کشاورزی ساخت ماشین‌آلات و توزیع درگیر و حداقل 30 شرکت کاملا فعال هستند و بقیه به طور عمده روی واردات تمرکز دارند.

کشاورزان اشاره می کنند با این که پخش دانه به شیوه مکانیزه برای افزایش بازده مفید است، اما به تولید داخلی این دست از ماشین‌آلات و مشابه آن توجه نمی شود، در حالی که واردات این تجهیزات بسیار هزینه دارد.

آنها همچنین می گویند تولید ماشین‌آلات کشاورزی باید پس از انجام تحقیقات به بازار وارد شود چراکه بسیاری از ماشین‌آلات داخلی با کیفیت پایین تولید شده و میزان زمان کارکردشان کم و در نتیجه غیراقتصادی است./

ترجمه: فرحناز سپهری

منبع:

https://www.dawn.com/

پی‌نوشت:

١- DAWN : از قدیمی‌ترین و پرخواننده‌ترین روزنامه انگلیسی زبان پاکستان و یکی از سه بزرگ‌ترین روزنامه انگلیسی زبان این کشور، محسوب می‌شود.

2- water economising sprayers

3- crop cutters

4- weed extractors

5- seed planters

6- solar-powered tube wells