پایش آلاینده‌های محصولات کشاورزی برای نخستین‌بار در سازمان محیط زیست/ حذف یارانه سموم و کودهای شیمیایی مهم‌ترین راهکار برای کاهش آلودگی

مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست از پایش و ردیابی آلاینده ها در محصولات کشاورزی برای نخستین بار در سازمان حفاظت محیط زیست خبر داد.

به گزارش ایانا به نقل از پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست ، شینا انصاری مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به ضرورت و اهمیت بررسی وضعیت آلودگی محصولات کشاورزی مورد استفاده روزانه عموم مردم، گفت: سازمان حفاظت محیط زیست از سال 1393 با توجه به جایگاه نظارتی خود در موضوع آلودگی منابع آب و خاک و به تبع آن محصولات کشاورزی، اقدام به تهیه و تجهیز زیرساخت ها در بخش های آزمایشگاهی مرتبط با این حوزه کرد.

وی ادامه داد: پس از تجهیز آزمایشگاه‌ ‎ ها و بررسی و پایش محصولات از نظر آلودگی به "فلزات سنگین، نیترات و فسفات" طی سال‌های 93 و 94، گزارش پایش‌های انجام شده بر روی تعدادی از محصولات کشاورزی پرمصرف به مبادی ذیربط اعلام شده است.

انصاری با بیان اینکه انتخاب میوه‌ها و سبزی‌ها برای پایش بر مبنای محصولات پرمصرف عموم مردم در طول سال صورت گرفت، بیان کرد: همچنین با توجه به آنکه پایش و ردیابی آلاینده ها در محصولات کشاورزی برای نخستین بار در سازمان حفاظت محیط زیست انجام می شد، دستورالعمل های آماده سازی و هضم آنالیز محصولات مورد نظر بر اساس منابع داخلی و خارجی تهیه و تدوین شد.

پایش سرب، کادمیوم، نیترات و فسفات در محصولات کشاورزی

به گفته این مقام مسئول، پس از پایش پارامترهایی همچون فلزات سرب، کادمیوم، نیترات و فسفات در محصولات منتخب، نتایج آزمایش‌ها با استانداردهای ملی، همچنین استانداردهای سازمان بهداشت جهانی و فائو مقایسه و نتایج اعلام شد.

وی با تاکید بر اینکه بر اساس چند نوبت آنالیز شاخص‌های تعیین شده، امکان اظهارنظر قطعی درخصوص وجود یا عدم وجود آلودگی و تعمیم آن به تمامی محصولات کشاورزی وجود ندارد، عنوان کرد: این موضوع نیازمند پایش مستمر در بازه‌های زمانی منظم است.

مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: از این رو ضروری است نتایج این پایش‌ها در کنار نتایج حاصل از بررسی‌ها و اندازه گیری‌های سایر بخش‌های تخصصی ذیربط همچون سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت قرارگیرد تا بتوان نتایج قابل قبولی از پایش ها ارائه داد.

انصاری گفت: به رغم پایین بودن سرانه مصرف سم در کشور، کاربرد نامطلوب سم اعم از مصرف بی‌رویه، مصرف سموم ممنوع و غیرمجاز که به واسطه تحریم‌های سال‌های گذشته رواج بیشتری یافت، عدم توجه به طی دوره کارنس (کم خطر شدن) سم و نهایتا آلایندگی طولانی مدت منابع آب و خاک در برخی مناطق از مهم ترین دغدغه‌های محیط زیست در این حوزه است.

استان‌های شمالی رکورددار سرانه مصرف سموم شیمیایی در کشور

مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست درباره میزان مصرف سموم در مناطق کشور، بیان کرد: بر اساس بررسی‌های به عمل آمده سه استان شمالی گیلان، گلستان و مازندران بیشترین سرانه مصرف سموم شیمیایی به ازاء هر نفر بر لیتر را دارند که این موضوع با توجه به شرایط خاص اقلیمی این استان‌ها و میزان بالای رطوبت، همچنین بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی بسیار قابل تامل است.

وی پیگیری برای شناسایی محل کشت و منبع آلودگی در مواردی که نتایج پایش شاخص‌ها، بالاتر از حد استاندارد بود را از جمله دستاوردهای مهم پایش‌های انجام شده برشمرد و افزود: نخستین گام برای کاهش مصرف سموم، همچنین کاهش میزان باقیمانده سموم و آلاینده‌های ناشی از کودهای شیمیایی در محصولات کشاورزی، شناسایی محل کشت محصولاتی است که میزان آلاینده‌های آن‌ها بیشتر از حدود مجاز است یا در تولید و کشت آن‌ها از سموم غیرمجاز استفاده شده است.

ضرورت حذف یارانه سم و کود شیمیایی

این مقام مسئول حذف یارانه بر نهاده‌های شیمیایی بخصوص سموم و کودها را از جمله مهم‌ترین راهکارهای مدیریتی کاهش آلاینده‌ها در محصولات کشاورزی دانست و افزود: با این اقدام می توان تا حد قابل ملاحظه‌ای میزان مصرف ترکیبات شیمیایی در محصولات کشاورزی را کنترل کند.

انصاری گفت: اجرایی شدن طرح ردیابی و شناسنامه دار کردن محصولات کشاورزی در سطح ملی از دیگر اقدام‌های ضروری به منظور جلوگیری از توزیع محصولات دارای باقیمانده سموم و فلزات سنگین بیش از حد مجاز است./