ارباب حلقه‌های بازار گوشت ایران کیست!؟

خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) - وحید زندی‌فخر:

اگرچه مسئولان تولید، مدعی وفور دام در مراکز پرورش هستند، اما توزیع‌کنندگان و قصاب‌ها ادعاهای دیگری دارند که به کلی با آنچه که تولیدکنندگان می‌گویند، متناقض است.

به‌راستی چه عامل یا تکانه‌ای در بیرون از دامداری‌ها وجود دارد که از توزیع دام به حد کافی ممانعت می‌کند و یا آنقدر بازار را در پایتخت متشنج و در هم ریخته به نمایش می‌گذارد تا همه باور کنند گوسفند کم است؟! آن هم در شرایطی که هر وقت اراده کنید و به سمت هر قصابی که بروید، به اندازه مورد نیاز، می‌توانید گوشت قرمز گوسفندی بخرید؛ اما گران‌تر از آن مقداری که باید باشد. حتماً بعد از اینکه گوسفندان از دامداری بیرون می‌روند، فرایند عجیب و غریبی اتفاق می‌افتد که قیمت آنها را ناگهان بالا می‌برد. این حلقه پنهان و متلاشی‌کننده ثبات در بازار گوشت کشور، کجای کار قرار گرفته که نه کسی آن را می‌بیند و نه کسی می‌تواند در مقابلش بایستد و از این حلقه در قامت ارباب حلقه‌ها پاسخ بخواهد!؟ بیچاره مشتری هم جزو حلقه‌هایی است که بیشتر از همه در این میان آسیب می‌بیند.

البته وضعیت طرف دیگر ماجرا که تولیدکننده‌ها هستند، چندان بهتر از مصرف‌کننده نیست و آنها نیز از دست این بازار بی‌رحم، عصبانی‌اند. ای کاش می‌شد کمیته یا کارگروهی از افراد خبره بازار تشکیل شود و طی مدتی معلوم گوسفندان را بعد از خروج از دامداری، دنبال کند تا ببیند از کجاها سر در می‌آورند که تا این حد قیمت‌شان بالا می‌رود؟ کشتارگاه که تنها وظیفه کشتار و تحویل لاشه را بر عهده دارد و طبق تعرفه‌های موجود، پولش را می‌گیرد و محصول نهایی را به دست صاحبش می‌رساند. قصاب‌ها هم سود متعارف و معینی دارند و بر اساس نرخ خرید، قیمت گوشتی را که باید به مشتری برسد، تعیین می‌کنند. پس شک‌مان به کسی یا چیزی نمی‌رود، مگر حلقه‌ای در قامت ارباب حلقه های بازار گوشت کشور به نام دلال!

آنها آنقدر در این کار مهارت و تبحر دارند که حتی توانسته‌اند با رفتارشان، مسوولان سازمان حمایت مصرف‌کننده و تولیدکننده را نیز متقاعد کنند که دام کافی نداریم! به‌طوری‌که رئیس این سازمان در نشست خبری، با صراحت اعلام کرد " عدم تأمین به‌موقع دام زنده و کمبود آن به‌دلیل صادرات دام زنده باعث افزایش قیمت آن از کیلویی ۱۲ هزار تومان به بیش از ۱۷ هزار تومان شده که همین عامل در گرانی گوشت قرمز مؤثر است، اما وزارت جهاد کشاورزی به‌عنوان مسئول تنظیم و تجارت در بازار مصرف کشاورزی موظف است این مسئله را مدیریت کند ."

او از یک جهت درست می‌گوید، اما در یافتن مقصر اصلی داستان، کمی تعجیل کرده است. حرفی نیست که قیمت گوسفند زنده در هر کیلوگرم به بیش از 17 هزار تومان رسیده، اما محلی که این نرخ بر دام گذاشته می‌شود، در دامداری نیست. به عبارتی در حال حاضر، بالاترین قیمت برای بهترین بره در دامداری، کیلویی 13 هزار تومان خواهد بود و افزایش چهار یا پنج هزار تومانی آن، در مکانی دیگری اتفاق می‌افتد که همانجا باید محل اعمال قانون برای گران‌فروشان گوشت گوسفند باشد؛ اما این اتفاق نمی‌افتد و دلالان سودجو، به‌راحتی در خفا کار خود را پیش می‌برند.

انحراف از اصل ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود. توزیع‌کنندگان معتقدند که این گرانی، ریشه در سه عامل اصلی دارد؛ صادرات، قاچاق و نبود دام به اندازه کافی. در حالی که مقدار صادرات حتی در خوش‌بینانه‌ترین حالت به سه درصد کل تولید نیز نمی‌رسد. قاچاق نیز به گفته قائم‌مقام وزیر جهاد کشاورزی در امور بازرگانی به اندازه‌ای نیست که بتواند تأثیری بر بازار داشته باشد، اما نبود دام، نقطه‌ای کلیدی است که مدعیان، بیشترین مانور را روی آن می‌دهند، ولی پایه‌های این ادعا هم با نگاهی به تولید بیش از اندازه و انباشت در بسیاری از دامداری‌ها سست شده و در نهایت فرو می‌ریزد. با این حال، هنوز معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت، تصور می‌کند، نبود دام به اندازه کافی و صادرات آن، عامل اصلی افزایش قیمت است.

همین سخن باعث شد تا خبرنگاران به سراغ معاون وزارت جهاد کشاورزی در امور دام رفته و چگونگی ماجرا را از زبان او بشنوند. حسن رکنی، اما با صراحت تمام اعلام کرد که مشکلی در عرضه دام وجود نداشته و به هر اندازه که مورد نیاز باشد، تولیدکنندگان می‌توانند آن را تأمین کنند.

به هر حال گرانی گوشت و بی‌اطلاعی بیشتر مردم از آنچه که در نظام توزیع اتفاق می‌افتد، کاری می‌کند که آنها از خوردن این ماده پروتئینی منصرف شده و به گفته رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی، بازار را تحریم کنند. البته به‌نظر می‌رسد تا انتهای هفته آینده، این مشکل تا حدودی برطرف شود؛ زیرا معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی، در حاشیه معرفی کشاورزان نمونه به خبرنگاران قول داد تا با توزیع گوشت گرم توسط شرکت پشتیبانی امور دام و با قیمت عمده 30 هزار تومان در هر کیلوگرم، به‌طور غیرمستقیم، نقشه دلالان را نقش بر آب کرده و تعادل را به حال و هوای بازار برگرداند. پس اگر به‌دنبال قیمت منصفانه گوشت قرمز گوسفندی در پایتخت می‌گردید، تا هفته آینده صبر کنید./

V-951015-02