گزارش فائو از پیامدهای مکانیزاسیون کشاورزی پایدار
سرویسهای خدماتی در کاهش هزینه کشاورزی موثرند/ فائو برای توسعه خدمات حملونقل روستایی پشتیبانی فنی فراهم میکند
سرویسهای خدماتی بیشتر خدماتی برای تولید، برداشت، حملونقل و بعضی عملیات پس از برداشت ارائه میکنند. اما این سرویسها پتانسیل ارائه خدمات دیگری را هم در طول زنجیره تولید غذا دارند؛ برای مثال میتوانند خدماتی را هم برای فرآوری، دستفروشی، جمعآوری زبالههای ارگانیگ و غیر ارگانیک از بازارهای خردهفروشی ارائه دهند.
سرویسهای خدماتی بیشتر خدماتی برای تولید، برداشت، حملونقل و بعضی عملیات پس از برداشت ارائه میکنند. اما این سرویسها پتانسیل ارائه خدمات دیگری را هم در طول زنجیره تولید غذا دارند؛ برای مثال میتوانند خدماتی را هم برای فرآوری، دستفروشی، جمعآوری زبالههای ارگانیگ و غیر ارگانیک از بازارهای خردهفروشی ارائه دهند. در جامعه روستایی بیشترین مشتری سرویسهای خدماتی کشاورزان خرد هستند، کسانی که کمتر از یک هکتار زمین را زیر کشت میبرند. در این شرایط تامینکنندگان سرویسهای خدماتی هم خود کشاورزاناند. کسانی که روی حیوانات بارکش، تراکتور و تجهیزات سرمایهگذاری کردهاند، هم برای مصرف خود و هم ارائه خدمات به بازار محلیشان. تامینکنندگان خدمات تخصصی در موقعیتهای پیچیدهتر با نیازهای حساستر و درآمد بهتر بیشتر حضور دارند.
به گزارش ایانا از وب سایت فائو در بیشتر جوامع برای مدت زیادی است که ارائهدهندگان خرد سرویسهای خدماتی در برابر کالا یا خدمتی دیگر خدمات ارائه میدهند. اخیراً بعضی از خدماتدهندگان با ایده کسبوکار شروع به دریافت پول در برابر خدماتی که میدهند کردهاند، مخصوصاً افرادی که گاری یا کامیون کوچک دارند. در طول چند دهه گذشته در بیشتر نقاط جهان سرویسهای خدماتی افزایش چشمگیری داشتهاند. سرویسهای خدماتی که در گذشته اغلب در بخش عمومی بودند الان در بخش خصوصی فعالیت زیادی دارند، مخصوصاً در مقیاسهای کوچک.
بیشتر سرویسهای خدماتی برای آمادهسازی زمین، کاشت، اسپری مواد، خرمنکوبی، پوستکندن و حملونقل استفاده میشوند. بقیه خدمات معمولاً برای پمپکردن آب و آبیاری به کار برده میشود. هرچند که این سرویسها در طول زنجیره تولید و آمادهسازی غذا و ارزش افزوده هم استفاده کردنی است. در مرحله بعد از برداشت از این سرویسها در عملیات خشککردن، تمیزکردن، رندهکردن و انبارکردن استفاده میشود. در مرحله فرآوری محصول از این سرویسها برای خردکردن، آسیابکردن، پودرکردن و لهکردن استفاده میشود. در زمینه بازاریابی میتوان از این سرویسها برای بستهبندی، حملونقل و فروش محصول در مغازه استفاده کرد. در بعضی مواقع از سرویسهایی مثل تراکتورهای دوچرخه و گاریها برای فروش خیابانی محصولات مزرعه استفاده میشود. همچنین از این سرویسها برای ساخت زیرساخت و عملیات نگهداری هم استفاده میشود، مثلاً ساخت و نگهداری جاده یا جمعآوری زبالههای جامد سطح آن. زبالههایی که جمعآوری میشوند طبیعی و ارگانیک هستند و از آنها یا برای تولید کود یا برای تامین سوخت برای تولید انرژی استفاده میشود.
فائو این امکان را دارد که از توسعه سرویسهای خدماتی به عنوان کسب و کاری که به اولویتهای محیطزیستی و اجتماعی در کنار اولویت اقتصادی توجه میکند پشتیبانی کند. این پشتیبانیها عبارتند از: راهنمایی سیاستگذارن برای ایجاد فضای کسبوکار برای سرویسهای خدماتی؛ پشتیبانی فنی از ارائهدهندگان عمومی و غیرانتفاعی خدمات؛ پشتیبانی فنی از زنجیره تولید تجهیزات و دیگر سرویسهای پشتیبانی که برای عملکرد سرویسهای خدماتی به عنوان یک کسبوکار لازم است؛ ظرفیتسازی و گسترش ظرفیت سرویسهای خدماتی تا عملکرد یک کسبوکار را داشته باشند؛ آموزش برای توسعه سرویسهای خدماتی به عنوان یک کسبوکار، پشتیبانی از توسعه سرویسهای خدماتی زن محور به عنوان یک کسبوکار؛ پشتیبانی از توسعه سرویسهای خدماتی با راهنماییهای فنی مرتبط با تجهیزات؛ پشتیبانی از توسعه سرویسهای خدماتی با راهنمایی درباره مدیریت کسبوکار، تامین مالی، بازاریابی و تدارکات؛ پشتیبانی از توسعه سرویسها در مرحله تولید؛ پشتیبانی از سرویسها در ذنجیره تولید غذا؛ پشتیبانی از توسعه سرویسها در مرحله جمعآوری و بازیافت زبالههای اورگانیک؛ قیمتگذاری و ارزیابی مدلهای کسبوکار برای سرویسهای خدماتی؛ ارزیابی و طراحی پروژههای توسعه سرویسهای خدماتی به عنوان یک کسبوکار.
مدلهای کسبوکار
عصاره مدل کسبوکار سرویسهای خدماتی عبارت است: چگونگی انجام کسبوکار و ایجاد ارزش در طول انجام خدمات؛ مشتریان؛ خدمترسانی به مشتریان؛ رفع نیاز مشتریان؛ جمعآوری تجهیزات؛ تامین مالی این تجهیزات و چگونگی کسب سود. رویکرد مدل کسبوکار برای بهدستآوردن پول توجه به روابط و شبکههایی است که سرویسهای خدماتی در محل دارند.
مدل کسبوکار این موارد را مشخص میکند: سرویس خدماتی باید کدام شبکهها را برای ارتباطگرفتن با مشتری ایجاد کند؛ انجام کدام معامله ممکن است؛ چگونه این موارد اداره شوند و هزینههایی که باید پرداخت شوند. شناسایی مدلهای کسبوکار موجود به ارزیابی، ارزشگذاری و تشخیص چگونگی سازماندهی و تبلیغ سرویس خدماتی کمک میکند. علاوه بر این، مدل کسبوکار میتواند استراتژیها و برنامهها و نوآوریهای ممکن را مشخص کند.
هدف از در پیشگرفتن رویکرد مدل کسبوکار برای توسعه سرویسهای خدماتی آسانکردن پیشرفت کسبوکار و فرآیند عملیاتی سرویسهای خدماتی است. رویکرد مدل کسبوکار شامل شناسایی و تحلیل مدلها موجود؛ تشخیص شرایط موجود؛ آسانکردن طراحی، پیادهسازی مدلهای جدید یا اصلاح مدلهای قبلی و نظارت بر مدلهای کسبکار است.
فائو برای توسعه مدل کسبوکار تکمنظوره مناسب برای توسعه سرویسهای خدماتی به عنوان کسبوکار پشتیبانی فنی ارائه میدهد. این پشتیبانیها عبارتند از: پشتیبانی فنی از ارائهدهندگان عمومی و غیرانتفاعی خدمات که از سرویسهای خدماتی پشتیبانی میکنند؛ ظرفیتسازی و گسترش ظرفیت سرویسهای خدماتی تا عملکرد یک کسبوکار را داشته باشند؛ ارزشگذاری، ارزیابی و تشخیص مدلهای کسبوکار موجود که سرویسهای خدماتی از آن استفاده میکنند؛ پشتیبانی، حمایت فنی و طراحی تسهیلات و پیادهسازی مدلهای کسبوکار جدید یا اصلاحشده و نظارت بر چنین مدلهای کسبوکاری؛ ارزشگذاری، ارزیابی و تشخیص مدلهای کسبوکار موجود در ذنجیره تامین تجهیزات و ذنجیره تولید و آمادهسازی غذا که به عملکرد سرویسهای خدماتی و مدلهای کسبوکار بزرگ برای سرویسهای خدماتی در سطح محلی و ملی مربوط میشود و پشتیبانی فنی از پروژههای توسعه سرویسهای خدماتی.
خدمات حملونقل روستایی
یکی از خدمات اصلی که سرویسهای خدماتی ارائه میدهند حملونقل است. بازاریابی برای محصولات مزرعه برای دسترسی به بازارها و فروش محصولات به جابهجایی نیاز دارد. جابهجایی که سرویسهای حملونقل آن را تامین میکنند باعث عملیاتِ در مزرعه کارآمدتر و دسترسی آسانتر به حملونقل از مزرعه و روستا به بازار یا از مناطق روستایی به مناطق شهری میشود. جابهجایی میتواند فاکتور بسیار مهمی در توسعه و توانمندسازی صاحبان سرمایه خرد باشد. حملونقل نیاز بسیار مهمی برای عملکرد مناسب ذنجیره تولید در مراحلی مثل انبارکردن، فرآوری و توزیع محصولات غذایی است. عملیات حملونقل روی هزینههای زنجیره تولید و قیمت نهایی محصول اثر میگذارد. حملونقل معمولاً بیشترین هزینه را در طول زنجیره تولید دارد.
حملونقل همچنین میتواند از توسعه جامعه پشتیبانی کند. حملونقل جمعیت روستایی را قادر میسازد که جابهجا شوند و از مزایای اجتماعی و آموزشی روابط با افراد، حفظ سلامت و انتقال تکنولوژی بهره ببرند. همچینین اگر زنان که معمولاً بیشتر کارهای سخت مزرعه مثل کندن محصولات، انجام کارهای خانگی و جمعآوری آب را انجام میدهند به حملونقل دسترسی داشته باشند، کارها را راحتتر میتوانند انجام دهند. این دسترسی به حملونقل همچنین دسترسی آنها را به بازار بیشتر میکند و در نتیجه زنان بیشتر در فعالیتهای اقتصادی درگیر میشوند و میتوانند شبکهای با زنان دیگر تشکیل دهند.
نوع حملونقلی که سرویسهای خدماتی ارائه میدهند به انرژی حیوانات یا استفاده از انرژی موتوری بستگی دارد. انواع گزینههای حملونقل که در دسترساند در ظرفیت و هزینههای عملیات با یکدیگر متفاوتاند.
فائو برای توسعه خدمات حملونقل روستایی که سرویسهای خدماتی آن را ارائه میدهند پشتیبانی فنی فراهم میکند. این پشتیبانیها عبارتند از: پشتیبانی فنی از ارائهدهندگان عمومی و غیرانتفاعی خدمات که از سرویسهای خدماتی که خدمات حملونقل میدهند پشتیبانی میکنند؛ ارزشگذاری و ارزیابی سیستمهای حملونقل در مزرعه، حملونقل از مزرعه به روستا، حملونقل از مناطق روستایی به شهری و حملونقل در ذنجیره تولید و آمادهسازی غذا؛ توسعه سرویس حملونقل در مرحله تولید و در طول زنجیره تولید و آمادهسازی غذا؛ جمعآوری و بازیافت زبالههای ارگانیک و ارزیابی و ارزشگذاری مدلهای کسبوکار برای توسعه سرویس حملونقل.
ترجمه: صبا نائلی
دیدگاه تان را بنویسید