7100 یوزپلنگ در دنیا داریم

مدیسون پارک/ سی ان ان- براساس تحقیقات جدید، 7100 یوزپلنگ در جهان باقی مانده و کاهش پر سرعت تعداد آن‌ها، این حیوانات را در معرض خطر انقراض قرار داده است.

به گزارش روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست، به گفته محققان، یوزپلنگ‌ها باید در لیست گونه‌های در معرض تهدید اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت به جای وضعیت فعلی خود به عنوان "آسیب پذیر" در گروه حیوانات "در معرض خطر انقراض" قرار گیرند .

یوزپلنگ‌ها 91 درصد از زیستگاه تاریخی خود را که در ابتدا سراسر آفریقا و جنوب غرب آسیا بود از دست داده‌اند. با توجه به تحقیقات منتشر شده در مجله مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم (PNAS) ، یوزپلنگ‌ها به طور کامل در آسیا از بین رفته و فقط کمتر از 50 قلاده در ایران باقی مانده است .

در زیمبابوه، جمعیت یوزپلنگ در سال 1999، 1200 قلاده بود که بر اثر طیف پیچیده‌ای از تهدیدات و تغییرات در استفاده از زمین بین انسان و حیات وحش، در سال 2015 به 170 قلاده کاهش یافت .

سریع ترین حیوانات روی زمین در گستره وسیعی از زمین پرسه می‌زنند و شکار می‌شوند. به گفته محققان، یوزپلنگ‌ها یکی از "گسترده ترین گوشتخواران" هستند که مساحت زیستگاهشان حدود 30 در 30 مایل است. آنها به طور معمول در مناطق حفاظت شده باقی نمی‌مانند .

نویسندگانی از انجمن جانورشناسی لندن، انجمن حفاظت از حیات وحش و انجمن پانترا گفته اند که "سیستم PA ( منطقه حفاظت شده) برای تضمین بقای طولانی مدت این حیوانات کافی نیست ".

محققان تخمین زده‌اند که تنها دو هزار و 360 یوزپلنگ در مناطق حفاظت شده هستند و این مکان‌ها "برای حفظ جمعیت‌هایی که برای مدتی طولانی زندگی کنند، بیش از حد کوچک است ."

دکتر کیم جوان اورتون، مدیر برنامه یوزپلنگ در انجمن پانترا (گروه ویژه حفظ گربه سان وحشی) گفت: "نکته مهم مطالعه اینست که امنیت مناطق حفاظت شده به تنهایی کافی نیست. ما باید گسترده‌تر فکر کنیم، یعنی حفاظت سراسر مناطق حفاظت شده و حفاظت نشده که این گربه‌سانان در آنجا زندگی می‌کنند؛ در غیر این صورت برای همیشه یوزپلنگ را از دست خواهیم داد."

اکنون، حیات وحش در جهان با افزایش فشار از سوی انسان از طریق کاهش زیستگاه، از بین رفتن حیوانات برای تغذیه و تجارت غیرقانونی حیات وحش روبه رو هستند .

گفت و گو با هومن جوکار مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی

پس از انتشار گزارش وضعیت یوزپلنگ در جهان، هومن جوکار مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در مورد حفاظت از این گونه ارزشمند در ایران توضیحاتی داد که در تکمیل گزارش مورد بحث منتشر شود .

حوکار گفت: وضعیت یوزپلنگ‌ها تقریبا تثبیت شده‌است، ولی باید این وضعیت قابل ارتقا باشد. یعنی با صرف هزینه بیشتر وضعیت حفاظت و کیفیت آن بالا برود .

همچنین باید طرح‌هایی برای تکثیر گونه و توجه به آن اجرا شود، چون تا به حال طی سال‌های گذشته تمام بودجه برای حفظ زیستگاه‌ها هزینه شده و زیستگاه‌ها بدون تغییر باقی مانده اند تا یوزپلنگ‌ها از خطرات نجات پیدا کنند، اما افزایش جمعیت چشمگیری از یوزپلنگ‌ها به وجود نیامده‌است .

و ی افزود: زیستگاههاى یوز آسیایی على رغم درخواست‌ها و فشارهاى متعدد به ویژه در خصوص معادن، همچنان بدون تغییر حفاظت مى‌شوند .

جوکار با تاکید بر اقدامات متنوع برای حفاظت از یوزپلنگ در ایران به ستاد کنترل دام و سگ گله در دو منطقه که مشکل حضور دام وجود دارد، اشاره کرده و گفت: این ستاد در دو منطقه ذخیره گاه زیستکره توران و پناهگاه حیات وحش میاندشت تشکیل شده و در تمام طول زمان حضور دام در این مناطق فعال خواهد بود .

وی افزود: وظیفه این ستاد جلوگیرى از حضور دام غیرمجاز و بدون پروانه، کنترل بیماری‌هاى وابسته به دام و کنترل تعداد سگ‌هاى گله است .

مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی گفت: به منظور ارتقاى کمى و کیفى حفاظت از زیستگاههاى یوز برنامه و لایحه‌اى در حال تدوین است که با نظر مساعد مجلس براى مدت پنج سال، مجموعه اقداماتى فراتر از فعالیت‌هاى کنونى به اجرا در آید .

جوکار افزود: به عنوان برنامه پشتیبان براى یوزهاى در طبیعت، با جدیت زیادى براى تکثیر این گونه برنامه‌ریزى شده است که به زودى نتایج آن اعلام مى‌شود .

وی با اشاره به اینکه جاده‌ها از مهم ترین خطرات برای یوزپلنگ‌ها به حساب می‌آید و ایمن‌سازى محورهای پرخطر دنبال و مرحله به مرحله جلو مى‌رود، گفت: هر چند مشکلات فنى از قبیل سستى خاک و مقاومت کم آن براى فونداسیون فنس در محور عباس آباد کار را با پیچیدگی‌هایى مواجه کرده، اما مراحل دیگر مثل تابلوها و دوربین‌ها در حال نهایى شدن و نصب است .

جوکار همچنین تاکید کرد که پروژه حفاظت از یوزپلنگ تحت حمایت مالی و معنوی سازمان حفاظت محیط زیست است و دو برابر حمایت های بین‌المللی را این سازمان هزینه می‌کند. از جمله حمایت‌های معنوی درخواست محیط بان برای زیستگاه یوز بوده که سازمان، محیط بانان را افزایش داده و حقوق آنها نیز توسط سازمان پرداخت می‌شود .

وی یاد آور شد: این پروژه با تشکل‌های غیردولتی نیز همکاری نزدیک دارد که از جمله انجمن یوزپلنگ ایرانی و میراث حیات وحش پارسیان است .