دستورالعملهای مدیریت مخزن سد در شرایط نرمال، کارکرد خود را از دست دادهاند
بهرهبرداری سدها نیازمند سازگاری با تغییرات اقلیم
با روند تغییرات آب و هوایی و هیدرولوژی در حوضههای آبخیز، پر شدن مخازن سدها از لحاظ زمانی و حجم دستخوش تغییر میشود. این تغییرات بر روند همیشگی بهرهبرداری سدها تأثیر میگذارد. در واقع از دستورالعملهای مدیریت مخزن سد برای شرایط نرمال نمیتوان در شرایط فعلی که ناشی از تغییرات اقلیم استفاده مفیدی کرد.
با روند تغییرات آب و هوایی و هیدرولوژی در حوضههای آبخیز، پر شدن مخازن سدها از لحاظ زمانی و حجم دستخوش تغییر میشود. این تغییرات بر روند همیشگی بهرهبرداری سدها تأثیر میگذارد. در واقع از دستورالعملهای مدیریت مخزن سد برای شرایط نرمال نمیتوان در شرایط فعلی که ناشی از تغییرات اقلیم استفاده مفیدی کرد.
به گزارش ایانا از نیویورک تایمز ، کالیفرنیا طی هفتههای گذشته شرایط سیلابی را در پی بارشهای سنگین پس از خشکسالی چند ساله را شاهد بوده است. مناطقی که تا پیش از شروع بارش خشک بوده و اراضی کشاورزی به زحمت آب مورد نیاز خود را تامین می کردند، امروز دچار آبگرفتگی شده و آبگیرهای به نسبت بزرگی را تشکیل دادهاند.
بارشهای سنگین کالیفرنیا نزدیک بود تا فاجعهای را با شکست بلندترین سد آمریکا، سد اورویل شکل دهد که خوشبختانه قطع بارش مانع از شکست کامل این سد شد. شبکه طراحی سدها و پمپهای کالیفرنیا در حال پیر شدن است و این در حالی است که این شبکه ذخیره و توزیع آب 39 میلیون نفر را تحت پوشش دارد و کشاورزی بالغ بر 50 میلیارد دلار را پشتیبانی میکند.
برایان استرانکو، مدیر برنامه آب ایالت کالیفرنیا برای حفاظت از طبیعت میگوید: طبیعت با دگرگونیهای تغییرات منابع آب برای هزاران سال در کالیفرنیا عجین شده است. در واقع برخی از خدماتی را که طبیعت قادر به انجام است، ما نمیتوانیم انجام دهیم. نفوذ آب از طریق آبگرفتگیها میتواند باعث تغذیه سفرههای زیرزمینی شود، که تا کنون با پمپاژهای شدید برای کشاورزی تخلیه شدهاند و نیاز به یک مدیریت جدی بر اساس قوانین جدید برای پایداری این منابع آبی وجود دارد. سیل از سوی دیگر میتواند برخی از ماهیها و زیستگاههای حیات وحش را که در درههای کالیفرنیا بهدلیل شدت گرفتن کشاورزی در یک قرن اخیر از بین رفته بود، دوباره بازگرداند.
تحرک شبکه بزرگ بندهای خاکی ایالت از رودخانهها در دشتهای سیلابی باعث شده است تا بهرهبرداری از سدها با آزاد کردن آب بیشتر بدون به خطر انداختن مراکز جمعیتی همراه باشد، اما مانند هر موضوع مربوط به آب در کالیفرنیا، موضوع افزایش به اصطلاح زیرساختهای خاکستری اعم از سدهای بتنی، کانالهای آب و دیگر ساختارها با دشتهای سیلابی و دیگر زیرساختهای سبز از جمله مدیریت بهتر آبخیزداری جنگلی یکی از بحثهای مهم این روزها در کالیفرنیاست.
به عقیده جاشوا ویرز، استاد دانشگاه کالیفرنیا، وضعیت آب کالیفرنیا پیچیده است. این استاد دانشگاه که هفته پیش در پی آبگرفتگیها در مناطق مختلف کالیفرنیا همراه با تیم تحقیقاتی با تجهیزات نمونهبرداری و دیگر ابزار پایش در حال بررسی تغییرات در حال وقوع این ایالت بود، عنوا ن میکند : "با وجود پیچیدگی وضعیت آب کالیفرنیا، اما من فکر میکنم که ما در حال پیدا کردن این نکته مهم هستیم که مسیر نرمتری هم وجود دارد. (مفهوم مسیر نرم برای اولین بار در مدیریت منابع انرژی و توسعه توسط آموری لاوینز مدت کوتاهی پس از شوک بحران انرژی ایالات متحده در سال 1973، مورد استفاده قرار گرفت. این اصطلاح که بعدها توسط پیتر گلیک و دیوید بروک کارشناسان آب مورد بازبینی قرار گرفت، اغلب بهعنوان چارچوب منسجم تر و جایگزین موثر در مدیریت عرضه و تقاضای منابع آب تعریف شده است.)
در اورویل، که نیم قرن گذشته روزهای اوج ساخت زیرساختهای خاکستری را به پایان رسانده بود، خطر فوری چند هفته پیش نیز پایان یافت. کامیونها در هفته گذشته جادههای پیچ در پیچ 240 متری ارتفاع این سد را پشت سر گذاشتند تا مصالح و سنگ را برای تعمیر موقت سرریزهای شکسته این سد بالا ببرند. سطح مخزن این سد در زمان اوج بارشها به حداکثر رسیده بود، اپراتورهای سد داشتند با استفاده از سرریز اضطراری حجم عظیم آب را به خارج از سد هدایت میکردند و همین تخلیه آب هم خسارت جدی را به سرریز اضطراری در پایین دست وارد آورد و این در حالی است که سرریز اصلی سد دچار شکست شده بود. در واکنش به تخلیه این حجم آب و ترس از شکست جدی سد بیش از 180 هزار نفر در پایین دست هم مجبور به ترک خانههای خود شدند. برآورد شده است که تعمیر سرریزهای این سد بالغ بر 100 میلیون دلار شود.
نمایی از خسارت وارده بر سرریز اضطراری سد اورویل در پی رهاسازی آب از مخزن سد
در پی احتمال شکست این سد بر اثر پر شدن مخزن سد و عدم امکان استفاده از سرریز اصلی این سد
اما این رخداد یادآوری کرد که فشار جدی بر 1400 سد اصلی ایالت با مقیاسهای مختلف وجود دارد، جایی که سطح آب به طور جدی مدیریتی فعال در کنترل سیلاب، تولید برق، عرضه آب آشامیدنی، آبیاری و تفریحی و نگهداری سدها را بر عهده دارد و مردم در سایه آنها در امنیت هستند.
پس از پنج سال خشکسالی شدید در ایالت کالیفرنیا، که مخازن برخی از سدها کاملا تهی شده بود، سالجاری یکی از مرطوبترین سالهای این ایالت ثبت شده است. انتظار میرود فشار بر سدها و دیگر بخشهای سیستم با گرم شدن کره زمین همچنان ادامه یابد. مدلهای کامپیوتری نشان میدهد که تغییرات آب و هوایی به سمت شدت یافتن، حرکت میکنند (سالهای بسیار خشک و یا بسیار مرطوب). با تولید باران بیشتر و برف کمتر در کوه ها، گرم شدن جو میتواند مقدار و برنامه زمانی پر شدن مخازن پشت سدهایی مانند اورویل را تغییر دهد و بهرهبرداران سدها ممکن است آب بیشتری را در اوایل سال رهاسازی کنند.
اما منتقدان میگویند که سیستم سدها به اندازه کافی انعطافپذیر نیست. یکی از منتقدان از مؤسسه سیاستگزاری عمومی کالیفرنیا پس از بحران اورویل عنوان کرده است که سدهای کالیفرنیا باید به لحاظ سازگاری با سطح خطرهای جدید ناشی از تعییرات آب و هوا مورد بررسی قرار گیرند.
معاون منابع آب کالیفرنیا، جان اندریو میگوید: دولت مشغول مطالعه تاثیرات گرم شدن کره زمین برای سالها بوده است. او میگوید ما در حال حاضر به تغییرات هیدرولوژی نگاه میکنیم و این روند تغییرات ادامه دارد. بنابراین بهر برداری سدها نیز مانند سایر زیرساختهای آبی باید تغییر کند. اندریو اضافه میکند ترکیبی از زیرساختهای مرسوم مانند سدها و روشهای جایگزین شامل دشتهای سیلابی و همچنین فنآوری آب شیرینکن و بازیافت آب باید برای مدیریت آب این ایالت مورد استفاده قرار گیرد. در واقع ما در انتهای خط میخواهیم مجموعهای متنوع از استراتژی، اجرا و اقدام در سطح ملی و منطقهای را ببینیم./
ترجمه: شهره صدریخانلو
L-951214-02
دیدگاه تان را بنویسید