تهدیدها را برای تصویب طرح تنفس به جان خریدم

رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی با تاکید بر ضرورت تغییر رویکرد در مدیریت منابع طبیعی و حرکت به سمت برنامه‌های حفاظتی، گفت: برای تصویب طرح تنفس فشار زیادی روی مجلس بود و حتی یکی از کارکنان نکا چوب اعلام کرد در صورت تصویب این طرح، مردم مقابل ستاد انتخاباتیم تجمع خواهند کرد، اما تهدیدها را به جان خریدم.

به گزارش خبرنگار ایانا، علی‌محمد شاعری که به مناسبت مراسم هفته منابع طبیعی در سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور سخن می‌گفت، با اشاره تصدی سمت‌های مختلف بیان کرد: همواره به رویکردهای حفاظتی برای عرصه‌های طبیعی و محیط زیست اعتقاد راسخ داشتم و در مجلس نیز به آرمان خود عمل کردم و طرح تنفس را به تصویب رساندم.

وی افزود: از ابتدا اعتقاد نداشتم که در سطح محدود جنگل‌های شمال می‌توان بهره‌برداری صنعتی انجام داد. هرچه در زمان حضور در سازمان جنگل‌ها به این مسئله تاکید می‌کردم، کارشناسان توجهی نمی‌کردند و به رویه خود که مبتنی بر بهره‌برداری از جنگل بود، ادامه دادند تا اینکه شیب برداشت چوب به صورت ملایم کاهش یافت و در نهایت منجر به تصویب طرح تنفس شد.

رئیس کمیسیون کشاورزی گفت: در زمان تصویب طرح تنفس یکی از نیروهای نکا چوب به من گفت که اگر این طرح را تصویب کنید، مردم مقابل ستاد انتخاباتی شما تجمع می‌کنند اما من پاسخ دادم که نیامده‌ایم که 16 سال نماینده باشیم.

وی افزود: در برنامه ششم طرح تنفس جنگل را تصویب کردیم. البته از کلمه تنفس استفاده می‌کنم زیرا مردم با این عبارت آشنا هستند. نگاه ما در مجلس این بود سالانه 20 درصد از برداشت چوب جنگل‌ها کاهش دهیم تا در نهایت میزان برداشت به صفر برسد.

شاعری ادامه داد: فشارهای زیادی در زمان تصویب این قانون روی مجلس بود و اصلاحاتی هم روی قانون اولیه انجام شد تا اینکه نهایتا به این مسئله رسیدیم که در سال سوم برنامه، بهره‌برداری چوب صنعتی از جنگل متوقف شود. تمدید قرارداد با مجریان طرح‌های جنگلداری را نیز ممنوع کردیم و بالاترین جریمه را برای تخلفات در نظر گرفتیم.

وی یادآور شد: در زمان تصویب قانون عده‌ای دنبال تصویب قانون برای برداشت درختان لاپی، سرپا خشک و درختان آفت زده بودند. یعنی می‌خواستند درختانی که اندک شکافی دارد را در قالب لاپی مجوز برداشت بگیرند. ضمن آنکه صدور مجوز برای درختان آفت زده امکان مانور بهره‌برداران را زیاد می‌کرد که گفتیم کلمه "آفت زده غیر قابل بازگشت" در قانون گنجانده شود.

به گفته رئیس کمیسیون کشاورزی برای اجرای طرح تنفس 60 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده و حمایت‌های مجلس از منابع طبیعی در بودجه سال آینده بی‌نظیر بوده است. به نحوی که بودجه این بخش سه برابر شده است.

بودجه دولتی قابل اتکا نیست

شاعری در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به اینکه تجربیات چند 10 ساله اخیر نشان می‌دهد که برای حفظ منابع طبیعی راهی به جز مشارکت مردم نداریم، اعتبارات دولتی را منابع غیر مطمئنی دانست زیرا درصد تخصیص بودجه در سال جاری 15 درصد بوده است.

وی افزود: باید با کمک کسانی که در حوضه‌های آبخیز زندگی می‌کنند و آبخیزدار واقعی هستند، پروژه‌های مرتبط را اجرا کنیم و آنها به صورت ملموس در منافع حاصل از اجرای این طرح‌ها شریک شوند تا به اجرای برنامه‌ها کمک کنند.

رئیس کمیسیون کشاورزی بیان کرد: همه اندیشمندان علم توسعه و برنامه‌ریزان دو چالش مهم آب و محیط زیست را برای آینده بشر مورد توجه قرار داده‌اند. این دو چالش مهمترین مسایل پیش روی ایران در حال حاضر و آینده است.

وی اضافه کرد: امنیت زیستی ما با امنیت ملی گره خورده است. اگر به همبستگی عوامل مختلف با امنیت ملی توجه کنیم، معتقدم محیط زیست بیش از سایر عوامل در امنیت ملی ما تاثیر دارد.

شاعری ادامه داد: در حال حاضر ریزگردها 23 استان کشور را در نوردیده است. سال 83 فقط یک تا دو استان درگیر این مشکل بود. این مسئله گسترش پیدا کرد و در حال حاضر به اوج خود رسیده است.

وی با اشاره به سفرهای متعددی که در دوره حضور در سازمان حفاظت محیط زیست به کشور عراق داشته است، به وجود 13 میلیون هکتار کانون بحرانی در کشور عراق اشاره کرد و گفت: دو میلیون هکتار از این کانون‌ها وضعیت فوق بحرانی داشتند که عرصه زندگی را برای مردم این کشور تنگ کرده بود.

به گفته رئیس کمیسیون کشاورزی خشک شدن تالاب‌ها، رها شدن زمین‌های کشاورزی و مهاجرت مردم به نقاط امن، عامل ایجاد کانون ریزگردهای عراق بوده است. جنگ‌ها بیشترین اثر را روی محیط زیست دارند و برای آن مشکل ایجاد می‌کنند.

وی اضافه کرد: در ایران نیز اگر دستگاه‌های دولتی به وظایف خود عمل نکنند، کانون‌های ریزگرد برای مردم مشکل ساز می‌شوند. امروز کانون‌های ریزگرد داخلی بیش از گذشته اثرات خود را نشان داده‌اند.

ارائه آمار غلط در ارتباط با پتانسیل‌های آبی

شاعری عنوان کرد: 50 درصد آبخوان‌های ما در وضعیت بحرانی هستند. میزان آب قابل استحصال از 130 میلیارد متر مکعب به 88 میلیارد متر مکعب رسیده است. سال‌ها عدد غلط درباره منابع آب کشور ارائه می‌دادیم و اعتقاد دارم، عدد 88 میلیارد متر مکعب هم درست نیست.

وی ادامه داد: تنش آبی در ایران از مرز 80 تا 90 درصد هم گذشته است. ما نزدیک به 100 میلیارد متر مکعب از منابع آبی خود برداشت می‌کنیم در حالی که فقط 88 میلیارد متر مکعب آب قابل استحصال داریم.

رئیس کمیسیون کشاورزی گفت: میزان برداشت از منابع آبی کشور باید 40 تا 50 درصد آب قابل استحصال باشد. نسبت بین مصارف و منابع در ایران به هم خورده است. متاسفانه در مجلس هشتم 100 هزار چاه غیر مجاز را تثبیت کردند. در زمان تصویب آن قانون که من در محیط زیست فعال بودم، هشدار دادم که این کار بدترین جرم است.

وی تاکید کرد: ما نتوانستیم بین منابع و مصارف تعادل ایجاد کنیم اما شعار تعادل بخشی می‌دهیم. در تهران سه برابر توان زیستی بارگذاری انجام شده است. ما راهی نداریم که این اضافه برداشت‌ها را در کشور کنترل کنیم. مرتع به خاطر برداشت بی‌رویه از بین رفته است. جنگل آسیب دیده است. آب به خاطر برداشت بی‌رویه و خاک به خاطر شخم و شیار غلط دچار فرسایش شدید شده است. همه این‌ مسایل نشان می‌دهد ما باید رویکرد خود را تغییر دهیم.

شاعری افزود: رویکرد سازمان جنگل‌ها باید از رویکرد برداشت چوب و علوفه از مراتع به رویکرد حفاظت آب و خاک تغییر کند. هیچ کس نباید روی این مسئله معامله کند. شرایط ما بحرانی است. البته تغییر رویکردها ممکن است اثرات اجتماعی دیگری داشته باشد.

هشدار نسبت به واگذاری آشوراده

رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس با اشاره به سابقه تلاش عده‌ای برای تصرف آشوراده، گفت: بار اول من در استان مسئولیت داشتم که آشوراده را به فردی واگذار کرده بودند. در مقابل این واگذاری مقاومت کردم و 6 ماه طول کشید که سند به نام منابع طبیعی گرفتیم.

وی افزود: در زمان ریاست فاطمه واعظ جوادی بر سازمان حفاظت محیط زیست نیز بار دیگر آشوراده به فرد دیگری که احتمالا وابسته به رئیس گردشگری وقت بود، واگذار شد. این واگذاری را نیز متوقف کردم. حتی به من گفتند شما که اصولگرا هستید چرا با این واگذاری مخالفید. اعلام کردم که اصلاح طلب و اصول‌گرا ندارد. اگر انسان پاک، مسلمان، متدین و انقلابی باشید باید در مقابل این مسایل ایستادگی کنید.

شاعری گفت: در دولت یازدهم هم خیلی فشار آوردند و می‌خواستند پارک پردیسان راه هم بگیرند که مقاومت‌های امثال من جلوی این واگذاری‌ها را گرفت.

وی اضافه کرد: همواره در روزهای پایانی دولت‌ها عده‌ای تلاش می‌کنند عرصه‌های طبیعی را تصرف کنند. این مسئله در بیانات مقام معظم رهبری هم گوشزد شده بود. در حال حاضر خبر رسیده که گروهی تلاش می‌کنند بار دیگر آشوراده را تصرف کنند.

وی تاکید کرد: باید قدر منابع طبیعی را بیشتر از جانمان بدانیم. حیات وحش مستعمره ما نیستند. حیوانات حق حیات دارند. دیر بجنبید، منابع طبیعی توسط زمین خواران، جنگل خواران و ساحل خواران تخریب می‌شود. این وظیفه اول ماست که حافظ منابع طبیعی باشیم و با روحیه جهادی در این راه تلاش کنیم.

رئیس کمیسیون کشاورزی گفت: در برنامه ششم تصویب کردیم که دولت 10 میلیون هکتار آبخیزداری بسته به توانش انجام دهد. سالانه 600 هزار هکتار اجرای آبیاری تحت فشار به تصویب رسیده است. در حال حاضر سالانه 200 هزار هکتار آبیاری تحت فشار انجام می‌شود.

وی ادامه داد: بر اساس مفاد برنامه ششم، سالانه 300 هزار هکتار بیابان‌زایی به دولت تکلیف شده است. برای تحقق این هدف 13 درصد اعتباراتی که وزارت نفت برای انجام وظایفش باید پرداخت کند را هم به تامین مالچ نفتی اختصاص دادیم.

در برنامه ششماقدامی که برای حمایت از منابع طبیعی انجام شد در سالهای اخیر بی نطیر بود. در لایحه بودجه 96 نیز اعتبارات سازمان جنگلها سه برابر شد.

در بخش بیابانزدایی آبخیزداری مقابله با ریزگردها و 60 میلیارد تومانی که برای جبران خسارت اجرای طرح تنفس پیش‌بینی شده مصوبات خوبی در لایحه بودجه و برنامه داشتیم.

با کمک سازمان جنگلها گامهای جدی تری برای حمایت از منابع طبیعی و آبخیزداری برداریم./

L-951216-02