مضرات کمپوست غیراستاندارد بیش از کودهای شیمیایی

رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب با اشاره به تلاش‌های این مؤسسه برای رصد شرکت‌های تولید کمپوست، مضرات این دسته از کودها در صورت غیر استاندارد بودن را بیش از کودهای شیمیایی اعلام کرد.

کامبیز بازرگان در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا بیان کرد: در حال تدوین استاندارد برای کمپوست هستیم.

وی افزود: سازمان استاندارد به عنوان متولی تدوین استانداردها در کشور، یک استاندارد شماره‌دار مصوب در رابطه با کمپوست دارد اما مؤسسه تحقیقات خاک و آب نسبت به شاخص‌های تعریف شده، نقدهایی را داشته و تلاش می‌کنیم که آن را اصلاح کنیم.

به گفته رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب، باید حدود مجاز فلزات سنگین در استاندارد موجود در کشور تغییر کند. این مسئله از سوی سازمان استاندارد نیز پذیرفته شده و قرار است نظرات اصلاحی این مؤسسه به سازمان استاندارد اعلام شود.

وی افزود: در حال حاضر تلاش می‌کنیم با مشارکت سازمان استاندارد و ذی‌نفعان سند اصلاحی را برای کشور تدوین کنیم. این سند در سال 96 نهایی خواهد شد.

به گفته بازرگان در سال جاری 22 استاندارد در زمینه کودها در مؤسسه خاک و آب تدوین شده و گام بعدی این مؤسسه، تعریف استاندارد کودها است.

کاهش کیفیت کمپوست حاصل از زباله‌های مخلوط

بر اساس استانداردهای جهانی، تولید کمپوست از زباله‌های مخلوطی که 24 ساعت روی هم انباشته شده‌اند، ممنوع است. زیرا این زباله‌ها از نظر باقیمانده فلزات سنگین دچار مشکل می‌شوند. بنابراین بسیاری از کشورها برای تولید کمپوست از زباله‌ها، طرح جداسازی از مبدا را اجرا می‌کنند. رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب در این رابطه بیان کرد: برای ساماندهی کیفیت کمپوست، روی همه این مسایل ورود کرده‌ایم. مستندات دنیا را استخراج کرده و به مستندات ایران هم توجه می‌کنیم.

وی افزود: برای رسیدن به یک کمپوست با کیفیت، در دنیا مسیر جداسازی از مبدا را در پیش گرفته‌اند. جدا نکردن از مبدا، کیفیت کمپوست را متاثر می‌کند اما این تاثیرات متفاوت است.

بازرگان گفت: برای نظارت بیشتر بر کیفیت کمپوست، چند کارخانه تولیدکننده را مرتب نمونه‌برداری می‌کنیم. روش‌های تولید کمپوست آنها را بررسی کرده و پایداری کیفیت در این کارخانه‌های تولید کننده را می‌سنجیم.

وی ادامه داد: بسته به نوع زباله، کیفیت کمپوست‌های تولیدی تغییر می‌کند اما به صورت قاطع نمی‌توان گفت که اگر جداسازی از مبدا نباشد، نمی‌توان از زباله‌ها کمپوست تولید کرد. برای اطمینان از کیفیت کمپوست، بهترین کار، جداسازی زباله است.

شهرداری از زباله‌های مخلوط شهر تهران کمپوست تولید می‌کند اما مدعی است که این کمپوست‌ها به بازار عرضه نمی‌شود. رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب درباره صحت این ادعا بیان کرد: عرضه کود ثبت نشده بر اساس اعلام رسمی وزارت جهاد کشاورزی، به بازار ممنوع است. این مؤسسه تقاضای ثبت شرکت‌های تولیدکننده کمپوست را بررسی می‌کند و کود ثبت نشده را اگر در بازار پیدا کنیم تذکر می‌دهیم. ضمن آنکه بعدا برخورد تعزیراتی نیز با این کود می‌شود، زیرا کود ثبت نشده کالایی تعزیراتی است.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا کیفیت کمپوست‌های حاصل از زباله‌های تهران مطلوب بوده است یا خیر، بیان کرد: برخی کمپوست‌های تولید شده خوب است. یک ماه و نیم است که فرایند نظارت بر کارخانه‌های تولید کمپوست شروع شده است و دو الی سه کارخانه بررسی شده، محصول نهایی وضعیت مطلوبی دارد اما باید پایش مداومی داشته باشیم و بدانیم آیا این کیفیت مطلوب، در تمام سال تکرار می‌شود و یا در برخی فصول یا ماه‌هایی از سال با ا فت کیفیت مواجه خواهیم شد.

بازرگان تاکید کرد: اطلاعات ایران و جهان درباره کیفیت کمپوست را جمع‌آوری کرده‌ایم. بازدیدهای مختلفی از کارخانه‌های تولیدکننده کمپوست داشته و روی فرآیندهای تولید نظارت می‌کنیم.

وی اضافه کرد: واقعیت این است که کمپوست اگر کیفیت خوبی داشته باشد، می‌تواند در بهبود وضعیت خاک کشاورزی نقش مهمی ایفا کند و اگر استاندارد نباشد، منبع آلاینده‌ای برای خاک به حساب می‌آید. میزان آلایندگی کمپوست‌ها گاهی چند برابر کود شمیایی است./

L-951221-01