ارتباط بین ذخیره کربن و تنوع درختان در جنگل‌های استوایی به اندازه تصورات، قوی نیست/ استفاده از معیارهای کربن محور، اکوسیستم‌های با تنوع گونه‌ای بالا را نادیده می‌گیرد

جنگل‌های استوایی مراکز جهانی تنوع زیستی و ذخیره سازی کربن هستند. بسیاری از کشورهای گرمسیری آرزوی حفاظت جنگل‌ ها با هدف تنوع زیستی و کاهش تغییرات آب و هوا را دارند. اما استراتژی حفاظت به شدت به دست‌یابی ارتباط این دو تابع وابسته است، این دو تابع عبارتند از: تنوع درختان جنگل‌های استوایی و ذخیره سازی کربن. در واقع کشورهای دارای جنگل‌های استوایی به‌دنبال کاهش جنگل‌زدایی و تخریب جنگل‌ها هستند و بر اساس برنامه تهیه شده توسط UNFCCC باید روی حفاظت از مناطق با ذخایر کربن بالا متمرکز شوند.

به گزارش ایانا از شبکه اخبار محیط زیست ، فعالیت حفظ جنگل‌های استوایی اغلب مبتنی بر این فرض است که جنگل‌های قدیمی حاوی مقدار زیادی ذخیره کربن بوده و همچنین دارای تنوع زیستی بالایی نیز هستند، اما یافته‌های مطالعات جدید نشان داد که این رابطه ممکن است به اندازه‌ای که تصور می‌شد، قوی نباشد. مطالعه انجام شده توسط گروهی از محققان با همکاری موسسه حفاظت حیات وحش و دیگر سازمان‌ها که اخیرا در مجله گزارش‌های علمی منتشر شده است، نشان داد که در مناطق استوایی، تنوع درختان و کربن جنگل لزوما با هم ارتباط ندارند و در مقیاس مربوط به برنامه‌ریزی حفاظت و ایجاد مناطق حفاظت شده رابطه قابل تشخیصی بین دو عامل در سراسر منطقه وجود ندارد.

در این مطالعه داده‌های مربوط به 360 قطعه از جنگل‌های منحصر به فرد گرمسیری از مناطق قدیمی جنگل‌ها و با تاج پوششی بسته در مناطق مختلفی از جنگل‌های استوایی آمریکا، آفریقا و جنوب شرقی آسیا جمع‌آوری شد. در این قطعات با استفاده از روش‌های ارزیابی استاندارد، به ارزیابی چند مقیاسی ارتباط بین ذخیره کربن و تنوع گونه‌ای در جنگل‌های استوایی پرداخته شد. در مرحله اول، کربن جنگل و الگوهای تنوع در آمریکای جنوبی، افریقا و آسیا بررسی شد، در مرحله دوم ارزیابی روابط بین تنوع و کربن برای هر قاره انجام شد. سپس بررسی روابط بین تنوع درختان و کربن در مقیاس‌های کوچک برای هر هکتار انجام شد.

نتایج مطالعه نشان داد که رابطه بین تنوع و کربن در میان همه قطعات یک هکتاری انتخاب شده وجود نداشت، در بین قاره‌ها این ارتباط در آسیا کم بوده و در آمازون در آفریقا دیده نشد. به‌عنوان مثال، در آفریقای مرکزی، برخی از مناطق غلبه یک یا چند گونه درخت با تراکم کربن بالا بسیار بالاست، در حالی که برخی از جنگل‌ها دارای درختان غالب با تراکم کربن کمتر هستند.

به گفته میگوئل لئال، یکی از همکاران نویسنده در این مطالعه "یافته‌های مطالعه نشان می‌دهد که همیشه وضعیت برد - برد وجود ندارد، هنگامی که شما از ذخایر جنگلی با کربن بالا حفاظت می‌کنید، شما به‌طور خودکار از تنوع درختان غالب نیز حفاظت می‌کنید. اگر تراکم کربن بالا باشد و تنوع گونه‌ها هم بالا باشد، به راحتی می‌تواند به‌عنوان مناطق تحت حفاظت معرفی شود".

براساس اظهار نظر تیم تحقیقاتی این مطالعه، عدم وجود یک ارتباط روشن بین تنوع درختان و ذخیره‌سازی کربن بدان معنی است که استفاده از معیارهای کربن محور به تنهایی برای هدایت برنامه‌ریزی حفاظت ممکن است اکوسیستم‌هایی با تنوع گونه‌ای بالا را نادیده بگیرد.

محققان در این مطالعه توصیه می‌کنند که در آینده برای حفاظت از جنگل‌های مناطق استوایی بین تنوع درختان و سهم ذخایر کربن تمایز قائل شده و هر دو مورد را به‌طور موازی برای انتخاب منطقه تحت حفاظت در نظر بگیرند./

ترجمه: شهره صدری‌خانلو

L-951223-01