بروز بحران خاک در دهه آینده

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به مغفول واقع شدن خاک به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی کشور گفت: اگر امروزه با مشکل آب مواجه هستیم، ممکن است در 10 سال آینده با مشکل خاک نیز مواجه باشیم .

به‌گزارش ایانا از پاون، چهاردهمین جلسه کارگروه مشترک وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی در خصوص طرح احیا و تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی، عصر دیروز (سه‌شنبه) با حضور رحیم میدانی معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا، علی مراد اکبری معاون امورآب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، محمد حاج‌رسولی‌ها مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران و اعضای کار گروه در ساختمان ستادی وزارت نیرو برگزار شد.

علی مراد اکبری معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی در این نشست با ارائه گزارش عملکرد یک ساله کارگروه مشترک وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی بیان کرد: در طول سال جلسات متعددی تشکیل شد که در برخی موارد شاهد اختلاف سلیقه‌هایی بودیم که به دلیل وجود اهداف مشترک و برنامه‌ریزی‌های قوی‌تر توانستیم با اندیشه‌های بهتر مشکلات را از سر راه برداریم .

وی با اشاره به اینکه در سال 95 شاهد جلسات متعدد در خصوص کیفیت و کمیت آب کشور در حوضه‌های مختلف آبریز (آبخیز) بوده‌ایم، گفت: با اتمام سند ملی آب که متفاوت از سند قبلی است، شاهد ورود هواشناسی و خاک نیز در سند ملی آب که باعث می‌شود تا ظرفیت نگهداری و نفوذپذیری خاک‌ها بتواند گنجینه‌ای از اطلاعات برای استفاده مشاوران باشد هستیم .

بعد از مشکل آب، مشکل خاک جدی است

علی مراد اکبری با اشاره به مغفول واقع شدن خاک به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی کشور، افزود: اگر امروزه با مشکل آب مواجه هستیم، ممکن است در 10 سال آینده با مشکل خاک نیز مواجه باشیم .

وی بیان: آب یک عنصر تجدید پذیر طبیعت است ولی خاک به هیچ عنوان دارای تجدیدپذیری نیست .

معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور آب و خاک با بیان اینکه لایحه حفاظت از خاک در مجلس شورای اسلامی مطرح شده است، گفت: خاک مخزن آب است و مواد آبی بیش از 60 درصد خاک‌های موجود کشور کمتر از نیم درصد است که باید به 2 یا 3 درصد افزایش یابد .

وی با اشاره به اینکه طرح احیا و تعادل بخشی یکی از مهم‌ترین طرح‌های کشور است و وزارت نیرو در مدتی که مسئولیت دبیری آن را به عهده داشته به نحو احسن وظایف خود را انجام داده است از اعضا خواست تا برای سال آینده نیز مسئولیت دبیری این کارگروه به وزارت نیرو سپرده شود .

اکبری با بیان اهمیت این طرح برای سال 96 پیشنهاد کرد: در سال آینده جلسه‌ای با حضور وزرای نیرو و جهاد کشاورزی برگزار شود .

وی ادامه داد: گزارش‌های این کارگروه باید هر 3 ماه یک بار ارائه شود و در قالب نامه‌ای که از سوی معاونان وزارت نیرو و جهاد کشاورزی به رئیس جمهور ارسال می‌شود،‌ نسبت به افزایش تخصیص اعتبار این طرح اقدام شود .

موفقیت طرح تعادل بخشی در گرو اجماع ملی

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در این جلسه گفت: برای موفقیت طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی نیاز به ایجاد اجماع ملی داریم .

رحیم میدانی با بیان این مطلب که دبیری کارگروه مشترک وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی به صورت دوره‌ای و یک ساله است، افزود: مسئولیت دبیری این کارگروه در سال 95 به عهده وزارت نیرو بود که در این جلسه با اکثریت آرا قرار شد تا انجام این مسئولیت در سال 96 نیز بر عهده این وزارتخانه باشد .

وی با اشاره به اینکه اگر به دنبال مباحث مهم خاک نباشیم، بخشی از آب نیز به هدر می‌رود، افزود: ما باید شناسایی دقیقی از منابع خاک کشور داشته باشیم، زیرا خاک نامناسب باعث خواهد شد تا بخش زیادی از آب کشور به صورت تبخیر از بین برود .

نقش خاک در هدر رفت آب

رحیم میدانی با اشاره به این مطلب که در دولت یازدهم کار سخت و سنگینی را آغاز کرده‌ایم و برای موفقیت طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی نیاز به ایجاد اجماع ملی داریم، افزود: در سطح دو وزارتخانه نیرو و جهاد کشاورزی نیاز به مطرح شدن شبهات است تا با تبادل اطلاعات و افکار به یک نقطه مشترک برسیم و همگی در موفقیت این طرح سهیم باشیم .

وی با بیان اینکه کشور ما شاهد از بین رفتن نیمی از منابع آبی خود به واسطه عدم مدیریت در تولید و مصرف بوده است، افزود: به رغم اهمیت این طرح، متاسفانه این طرح مورد بی‌مهری مسئولان قرار گرفته و اعتبارات لازم برای اجرای آن اختصاص نیافته که امیدواریم در سال آینده شاهد تحولات اقتصادی در همه برنامه‌ها به‌خصوص این طرح باشیم تا بتوانیم پیگیری‌های آن را تا پایان ادامه دهیم .

مهم‌ترین مصوبات پانزدهمین جلسه شورایعالی آب

جهانگیر حبیبی معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت مدیریت منابع آب ایران نیز در سخنانی با اشاره به ضرورت تشکیل کار گروه مشترک بین وزارت نیرو و جهاد کشاورزی بر لزوم توجه به وضعیت کنونی منابع آب زیرزمینی کشور و اجرای تکالیف شورای عالی آب تاکید کرد .

وی افزود: اجرای پروژه‌های 15 گانه طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی، محاسبه آب قابل برنامه‌ریزی توسط وزارت نیرو ظرف 6 ماه، تعیین الگوی کشت توسط جهاد کشاورزی در مدت دو سال و تشدید برخورد با متخلفان و متجاوزان به منابع آب را از مهم‌ترین مصوبات پانزدهمین جلسه شورای عالی آب بود .

وی با بیان اینکه کار گروه مشترک وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی تا کنون 14 جلسه رسمی تشکیل داده است گفت: اتخاذ تصمیم‌های لازم برای نظام مند کردن همکاری‌های دو وزارتخانه، متعادل سازی شرکت‌ها و سازمان‌های تابعه دو وزارتخانه در خصوص انجام همکاری‌های لازم برای اجرای طرح تعادل بخشی و احیا، پیگیری روند اجرای پروژه‌های طرح احیا در دو وزارتخانه، اقدامات مشترک برای پیگیری تأمین و تخصیص اعتبارات لازم برای طرح احیا از دیگر وظایف این کار گروه است .

جهانگیر حبیبی ادامه داد: ارائه راه حل‌ها و پیشنهادات به منظور ایجاد معیشت جایگزین برای صاحبان چاه‌های غیر مجاز، تعیین واحدهای هماهنگی جهت تدقیق آمار و اطلاعات دو وزارتخانه و اجتناب از ورود به ماهیت آمارها، تمرکز بر فعالیت‌ها و اجرای پروژه‌های دو وزارتخانه در دشت‌های پایلوت، اجرای طرح‌های نوین آبیاری برای چاه‌های دارای پروانه معتبر و مجهز به کنتور با اهداف حفاظت منابع آب و صرفه جویی در مصارف و همچنین بکارگیری همه ظرفیت هادر توجیه و آموزش کشاورزی و آگاهی رسانی عمومی در راستای بهبود وضعیت مصارف آب بخش دیگری از وظایف این کار گروه است.