لزوم قطع وابستگی نخ ابریشم به تولید فرش/ 85 درصد سهم تولید جهانی در اختیار چین و هند

اگرچه الیاف ابریشم، جزو نخ‌های لوکس است، اما در ایران کمتر برای تولید لباس از آن استفاده می‌شود؛ زیرا بخش عمده آن، در لابه‌لای تار و پود فرش گم خواهد شد.

رئیس مرکز تحقیقات کرم ابریشم امروز در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا با اعلام این خبر گفت: متأسفانه مصرف نخ ابریشم داخل کشور، تنها به تولید فرش منحصر شده و تولید دیگر منسوجات، تقریبا به دست فراموشی سپرده شده است.

رضا صورتی‌زنجانی با اشاره به تعطیلی صنایع نساجی، افزود: این موضوع تأثیری فوق‌العاده در تولید و مصرف نخ ابریشم گذاشته؛ زیرا در این صورت، از این محصول برای تولید پارچه و دیگر کالاها استفاده نخواهد شد و تنها خروجی آن می‌شود فرش.

به گفته وی، البته بازار فرش هم به‌دلیل تحریم‌هایی که از طرف غرب شامل ایران شده بود، تجارت فرش را نیز تحت تأثیر قرار داده و آن را از رونق انداخت و به موازات همین اتفاق، کشورهای دیگری مانند هند، پاکستان و چین، جای خالی ایران را در بازارهای بین‌المللی پر کردند. ضمن اینکه نباید پیشتازی چین و هند را نیز از نظر دور داشت. این دو کشور، 85 درصد از سهم کل بازار جهانی نخ ابریشم را در اختیار دارند.

صورتی‌زنجانی عنوان کرد: مجموع این عوامل تولید نخ ابریشم در کشور را دچار رکودی نسبی کرد. به‌طوری‌که تولید 200 هزار جعبه تخم نوغان در یک دهه گذشته اکنون به 30 هزار جعبه تنزل پیدا کرده است. این در حالی است که کشور توانایی تولید 100 هزار جعبه تخم نوغان پایه را دارد. اگرچه کشورهای حاشیه خزر، مشتری بالقوه ما محسوب می‌شوند، اما به دلیل قیمت‌های پایین جهانی، صادرات تخم نوغان با کمی مشکل روبه‌رو شده است.

وی با بیان اینکه در سال گذشته حدود 147 تن نخ ابریشم در کشور تولید شده است، ادامه داد: در همین سال، به طور رسمی 350 تن نخ ابریشم وارد کشور شده و مقداری نیز پیله که می‌تواند 100 تن نخ تولید کند. در حالی برای تأمین نیاز صنعت فرش، به حدود 900 تن نخ احتیاج است. البته مقداری از نیاز با واردات غیررسمی تأمین می‌شود که آمار دقیقی از آن در دست نیست.

رئیس مرکز تحقیقات کرم ابریشم معتقد است: وابستگی ما به نخ ابریشم چینی که عمدتاً کیفیتی کمتر از نوع ایرانی دارد، به مرور زمان کیفیت فرش ایرانی را تحت تاثیر قرار داده و خوش‌نامی آن را در درازمدت از بین خواهد برد.

صورتی‌ زنجانی درباره دلیل تولید بالای کشورهای مدعی، بیان کرد: منصوجات در این کشورها به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در بازار مصرف می‌شود. به‌عنوان مثال، هر بانوی هندی، دست‌کم دو یا سه دست لباس به نام "ساری" دارد که از ابریشم بافته شده؛ یا در ژاپن، لباس ابریشمی به نام "کیمونو" از تقاضای بالایی برخوردار است. در حالی که با توجه به فرهنگی که در ایران دیده می‌شود، بانوان ایرانی می‌توانند از پوشش چادر یا روسری بافته شده از ابریشم استفاده کنند که متأسفانه این موضوع در میان جامعه فراگیر نیست. همین مسئله یکی از مهم‌ترین دلایل وابستگی صنعت ابریشم به صنعت فرش است.

وی تأکید کرد: در سال گذشته کشور چین، 170 هزار تن و کشور هند، 28 هزار و 532 تن نخ ابریشم تولید کرده‌اند؛ بنابراین دو کشور نامبرده به ترتیب در جایگاه نخست و دوم قرار می‌گیرند و ازبکستان و تایلند ردیف‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند. ایران مقام هشتم تولید نخ ابریشم را در کارنامه خود ثبت کرده است.

صورتی‌زنجانی در پایان درباره علت دیگر تولید بالای کشوری مانند چین و هند توضیح داد: کارگرانی برای پرورش کرم ابریشم در این سرزمین‌ها فعالیت می‌کنند که حقوق نمی‌گیرند و تنها به یک جای خواب و مقداری غذا راضی هستند. اینها در شرایطی است که دستمزد کارگر در ایران، یکی از فاکتورهای مهم در هزینه تولید محسوب می‌شود./

V-960203-02