١٣ نفر به بیماری تب کنگو مبتلا شدند

وی که این تعداد موارد مشکوک و مبتلای قطعی را در این مقطع زمانی، هم نگران‌کننده و هم در مقایسه با موج شیوع سال‌های گذشته و مدت مشابه، یک استثنا می‌داند، علت بالا بودن تعداد ابتلا در مدت زمانی کوتاه را مربوط به اختلال ایجاد شده در کشتارگاه مستقر در شهر زاهدان عنوان کرده و می‌گوید: «در کشتارگاه زاهدان اختلالی در نحوه نگهداری دام بعد از ذبح اتفاق افتاد که متاسفانه باعث گسترش عفونت ویروسی در داخل دام شد و بیماری به افرادی که با دام ذبح شده آلوده - گوشت، پوست، امعا و احشای دام - سروکار داشتند منتقل شد.»
گویا تاکید می‌کند که کارگران کشتارگاه، قصابی‌ها، کادر درمانی در بیمارستان‌های محل بستری مبتلایان، قاچاقچیان دام زنده از افغانستان و پاکستان و کسانی که دام زنده قاچاق در منزل خود نگهداری می‌کنند، بیش از سایرین در تیررس ابتلا به تب کنگو هستند ضمن آنکه اعضای خانواده این افراد هم در معرض خطر آلودگی قرار دارند زیرا در صورت انتقال انسانی ویروس، سرایت آلودگی به دلیل قدرت ویروس، سایر افراد در ارتباط با فرد آلوده را هم تهدید می‌کند. با وجود فراهم بودن امکانات دارویی و درمانی برای مداوای مبتلایان، به‌خصوص در استان سیستان و بلوچستان که خط مقدم شیوع آلودگی است، گویا ابراز نگرانی می‌کند که «بیماری حتی با بهترین امکانات درمانی و دارویی، حدود ٣٠ درصد مرگ دارد چون شدت بیماری بسیار بالاست.» به نظر می‌رسد که حتی قطعیت ابتلا هم متاثر از ماهیت بیماری باشد زیرا دوره نهفتگی و بروز علایم، ٤ الی ١٢ روز طول می‌کشد چنان‌که این مقام مسوول، دو روز قبل در گفت‌وگو با «اعتماد» تعداد موارد قطعی ابتلا را ٩ مورد اعلام کرد اما روز گذشته به «اعتماد» خبر داد که این رقم به ١٣ مورد افزایش یافته است. هرچند تا امروز هیچ یک از مبتلایان فوت نکرده‌اند اما گویا با این تاکید که «هیچ چیزی قابل پیش‌بینی نیست و تنها شانس، این است که بیماری در همان مراحل اولیه شناسایی شود که در این‌صورت احتمال مرگ کاهش می‌یابد» در پاسخ به «اعتماد» بعید نمی‌داند که در صورت بی‌توجهی مردم به توصیه‌های سازمان دامپزشکی درباره ممنوعیت خرید دام و گوشت قرمز کنترل نشده، دامنه شیوع انسانی و حیوانی مثل سال‌های گذشته تا پایتخت هم گسترش پیدا کند. « هر نقطه از کشور که پای دام زنده قاچاق برسد، به دلیل آنکه ناقل بیماری در بدن همه دام‌ها وجود دارد، خطر بروز و شیوع بیماری آن منطقه را تهدید می‌کند همان‌طور که در سال‌های گذشته، در تهران و حومه تهران و سایر شهرهای کشور، مواردی از ابتلا گزارش شد.»در حالی که از ماه‌های پایانی سال گذشته و پس از یک وقفه طولانی (با هدف جلوگیری از انتقال بیماری‌های دامی)، واردات رسمی دام زنده سبک و سنگین از مرزهای شرقی کشور - مبادی گمرکات رسمی و بازارچه‌های مرزی - مجاز اعلام شد، گویا این تاکید را دارد که ورود دام زنده به کشور مجوز نمی‌گیرد مگر آنکه توسط مسوولان اداره دامپزشکی، مهر تایید سلامت دریافت کند و تاکید دارد که تمام موارد ابتلا به تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو در ایران طی سال‌های گذشته، مربوط به دام قاچاق فاقد مهر تایید ورود بوده است. طی ١٤ سال گذشته تا امروز، شیوع انسانی تب کنگو، سه موج گسترده ابتلا در کشور ایجاد کرده که اوج شیوع، سال ١٣٨٩، ابتلای ١٥٤ نفر و فوت ٢٦ بیمار بود. (١١١ مورد از موارد ابتلا و ١١ مورد از موارد فوت، در استان سیستان و بلوچستان شناسایی شد) سال ١٣٩٠، ٧٩ نفر مبتلا شدند و ١٤ فوت گزارش شد (٨ مورد از موارد بستری مربوط به تهران و دو مورد مربوط به ورامین بود) آخرین موج شیوع بیماری، سال ١٣٩١ بود که مراکز درمانی شهرستان‌های در مسیر تردد کاروان‌های قاچاق دام همچون رفسنجان هم مواردی از ابتلای انسانی گزارش دادند. اما فقط خطه شرقی ایران در معرض خطر ورود دام آلوده به ویروس CCHF نیست. شمال ترکیه، کانون نگران‌کننده شیوع حیوانی بیماری است و کشورهای آسیای میانه هم از نظر ضعف نظام ثبت و پایش بیماری، شرایطی مشابه افغانستان و پاکستان دارند. طی سال‌های گذشته و به دلایل مشابهی که افزایش قاچاق دام زنده از مرزهای شرقی را سبب شده، واردات دام زنده قاچاق از مرزهای شمالی و غربی کشور برای مسوولان رصد قاچاق کالا دور از انتظار نیست هرچند که قیاس میزان واردات از شرق و غرب و شمال، نتیجه چندان برابر و متوازنی به دست نمی‌دهد اما با این حال نیمه تابستان سال‌های ٩٤ و ٩٥، مسوولان دانشگاه علوم پزشکی مازندران از شناسایی موارد ابتلا و فوت در غرب این استان خبر دادند. گویا هم در پاسخ به «اعتماد» می‌گوید: «ما در مورد کشور ترکیه با مشکل کمتری مواجهیم. اگرچه ترکیه هم یکی از کشورهایی است که شیوع این بیماری در آن به‌شدت بالاست اما اتفاقا نظام ثبت بسیار خوبی دارد و موارد ابتلای انسانی و حیوانی را با دقت رد‌یابی، کنترل و درمان می‌کند و دام‌ها هم تحت کنترل هستند. در مورد همسایه‌های شمالی اطلاعات دقیقی نداریم که قادر به قضاوت باشیم اما با قاچاق دام از مرز شمالی هم مواجه نبوده‌ایم.» آغاز تابستان، ماه رمضان فرا می‌رسد و نیمه تابستان موسم حج تمتع است. مراسمی که بی‌تردید قیمت و تقاضای گوشت قرمز را نسبت به ماه‌های پیشین چند برابر افزایش می‌دهد و قطعا در تشویق قاچاقچیان دام تاثیرگذار است که گویا هم این احتمال را تایید می‌کند اما آنچه باید همچنان در اولویت باشد، پذیرش این واقعیت است که پای کنه هیالوما و تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو؛ ارمغان همسایگان شرقی، دیگر از ایران بریده نخواهد شد. «هر بیماری که از طریق حشره انتقال پیدا می‌کند، حذف و ریشه‌کنی آن صرفا با یک اقدام جهانی و بین‌المللی ممکن است. در منطقه خاورمیانه، تقریبا کشوری را نمی‌شناسم که درگیر این بیماری نباشد. واقعا کنترل ناقل این بیماری کار ساده‌ای نیست.»