Iranian Agriculture News Agency

رئیس مؤسسه عالی علمی - کاربردی جهاد کشاورزی عنوان کرد:

پذیرش 33 هزار دانشجو در رشته های کشاورزی در دانشگاه های کشور در سال 96 / افزایش 7 برابری آموزش بهره‌برداران در 6 سال گذشته/ کاهش دانش آموزان کار دانش در سال های اخیر/ افزایش 20 برابری آموزش زنان روستایی

رئیس مؤسسه عالی علمی - کاربردی جهاد کشاورزی گفت: در حال حاضر این مؤسسه آموزش علمی - کاربردی کشاورزی و همچنین از سال 94 مسئولیت آموزش های کارکنان، بهره‌برداران، کار دانش و زنان روستایی را به عهده ‌دارد.

پذیرش 33 هزار دانشجو در رشته های کشاورزی در دانشگاه های کشور در سال 96 / افزایش 7 برابری آموزش بهره‌برداران در 6 سال گذشته/ کاهش دانش آموزان کار دانش در سال های اخیر/ افزایش 20 برابری آموزش زنان روستایی

رئیس مؤسسه عالی علمی - کاربردی جهاد کشاورزی دستاوردهای این مؤسسه را طی سال های گذشته و نیز برنامه های سال جاری را تشریح کرد.

به گزارش ایانا از مؤسسه عالی علمی - کاربردی جهاد کشاورزی، دکتر سیدجلال‌الدین بصام، رئیس این مؤسسه با اشاره به تاریخچه آموزش کشاورزی در حوزه های مختلف گفت: از سال 61 آموزش روستاییان به طور جدی در جهاد سازندگی مطرح و شروع شد. برای پیگیری و اجرای برنامه ها در سال 67 معاونت آموزش و تحقیقات در جهاد سازندگی سابق ایجاد گردید و تا سال 1379 که ادغام وزارت جهاد سازندگی با وزارت کشاورزی صورت گرفت، این معاونت تبدیل به سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی و پس از ادغام با معاونت ترویج به سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تغییر نام داد. در همان سال های ابتدایی تاسیس جهاد سازندگی، دفتری به نام دفتر مراکز آموزش عالی ایجاد شد.

وی افزود: در این دفتر بحث تربیت نیروهای متخصص برای فعالیت های جهاد سازندگی در دستور کار قرار گرفت و شمار زیادی از افرادی که واجد شرایط بودند، برای تحصیل در داخل و خارج کشور اعزام شدند. این افراد پس از فراغت از تحصیل در پست های مربوط قرار گرفتند و مشغول به کار شدند. در یک روند تکمیلی دفتر مراکز آموزش عالی به مؤسسه آموزش عالی علمی - کاربردی جهاد سازندگی تبدیل و دوره های علمی - کاربردی کشاورزی تعریف شد.

وی با بیان اینکه 150 دوره کاردانی و کارشناسی ناپیوسته در مؤسسه تعریف شد که در زمان خودش دوره های علمی - کاربردی کشاورزی به عنوان پیشتاز در کشور مطرح بود، یادآور شد: در آن زمان 25 مرکز آموزش در کشور زیر نظر جهاد سازندگی فعالیت می کردند و با ادغام وزارت جهاد سازندگی و وزارت کشاورزی به 34 مرکز آموزش افزایش یافت. در حال حاضر این مؤسسه بزرگترین و پیشروترین مؤسسه علمی - کاربردی از نظر ساختار تشکیلاتی و فعالیت‌های آموزشی در کشور به شمار می رود. در عین حال پیشرفته ترین مؤسسه است که بسیاری از روش های کاری ما در سایر مؤسسات الگو قرار می گیرد .

رئیس مؤسسه عالی علمی - کاربردی جهاد کشاورزی گفت: در حال حاضر این مؤسسه در زمینه های آموزش علمی - کاربردی کشاورزی و همچنین از سال 94 بر اساس مصوبه هیات امنای مؤسسه و هیات امنای سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی مسئولیت آموزش های کارکنان، بهره‌برداران، کار دانش و زنان روستایی را عهده‌دار است، به طوری که تنوع فعالیت مؤسسه خیلی گسترده شده است .

بصام با بیان اینکه در سال 95 از نظر کمیت و کیفیت آموزش ها شکوفایی داشتیم، خاطرنشان ساخت: روندی تعریف کردیم تا از بقیه آموزش ها غافل نشویم و در کنار دوره های علمی - کاربردی بتوانیم بقیه فعالیت های آموزشی را با قوت انجام بدهیم . در سال 1389، 34 هزار دانشجو در مراکز آموزش مشغول تحصیل بودند؛ اما با توجه به سیاست وزارتخانه بر کاهش دوره های علمی - کاربردی و افزایش کیفیت آموزش، این تعداد دانشجو را در سال 1395 به 13 هزار و 740 نفر کاهش دادیم؛ اما هم زمان یک روند مناسب تری را در بقیه فعالیت ها داشتیم.

وی افزود: در حوزه آموزش بهره‌برداران در سال 89، 80 هزار نفر - روز آموزش بهره‌بردار داشتیم و در سال 95 به 566 هزار و 239 نفر - روز افزایش یافت( یعنی هفت برابر).

بصام با اشاره به آموزش کارکنان وزارت جهاد کشاورزی بیان کرد: در سال 89 حدود 238 هزار نفر - روز تحت انواع آموزش قرار گرفتند که این عدد در سال 95 به 590 هزار نفر - روز افزایش پیدا کرد(یعنی حدود 2/5 برابر). پس از کاهش فعالیت های آموزش علمی - کاربردی از بعد کمیت که تقریباً به یک سوم رسید، از سوی دیگر آموزش های کارکنان و بهره برداران را - که دو وظیفه مهم وزارت جهاد کشاورزی است - توانستیم به خوبی ارتقاء بدهیم .

وی با ابراز تأسف از کاهش دانش آموزان کاردانش در سال های اخیر به دلایل تغییر تقاضای اجتماعی یادآور شد: با این وجود با برنامه ریزی های صورت گرفته در برنامه پنج ساله ششم در سال 1399 افزایش چشمگیری برای حضور دانش آموزان در رشته کاردانش کشاورزی پیش بینی شده است. یکی از برنامه هایی که در این زمینه در دست اجرا داریم، معرفی رشته های کشاورزی به دانش آموزان کلاس نهم است تا در زمان انتخاب رشته با آگاهی کامل وارد رشته های کشاورزی شوند.

بصام با اشاره به آموزش زنان روستایی بویژه در سال 95 که برای نخستین بار شکل گرفت، ادامه داد: در سال گذشته با حمایتی که از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور صورت گرفت، اعتبار ویژه‌ای برای آموزش زنان روستایی اختصاص یافت. هم اکنون بیش از 10 هزار نفر - روز آموزش برای زنان روستایی برگزار می شود که با برنامه ریزی صورت گرفته در سال 96 به حدود 20 برابر افزایش می یابد(بیش از 200 هزار نفر - روز ). مؤسسه ظرفیت آموزش های زنان روستایی را در کشور ایجاد کرده است .
رئیس مؤسسه عالی علمی - کاربردی جهاد کشاورزی با اشاره به آموزش بهره‌برداران در این مؤسسه افزود: مؤسسه در بحث آموزش بهره برداران یک استراتژی انتخاب کرد و آن تمرکز آموزش در مهم ترین موضوعات هر استان بود. در این برنامه در هر استان سه موضوع یا محصول مهم تعریف می شود و بهره‌برداران در این زمینه ها آموزش لازم را کسب می کنند. در حقیقت خروجی کار به این شکل می شود که تمرکز آموزش باعث می گردد شمار فراگیران روی محصولات استراتژیک افزایش یابد (حدود 10 تا 20 درصد و شاغلان آن سه حوزه را در بر بگیرد) و پس از آن تراوش دانش صورت گیرد تا این دسته از بهره‌برداران یافته های خود را به دیگران منتقل کنند. با استفاده از این استراتژی مؤسسه ضریب ارائه آموزش را افزایش می دهد .

وی با بیان اینکه در زمینه آموزش زنان روستایی روندی که در پیش گرفتیم این است که به 30 درصد از دانش آموختگان دوره ها، نهاده های مرتبط با کار در اختیارشان قرار گیرد تا بعد از کسب آموزش لازم وارد بازار تولید شوند، خاطرنشان ساخت: قصد داریم این تعداد افراد الگو دو سوم بقیه شرکت کننده‌ها در دوره‌ها باشند تا با دیدن خروجی کار، افراد منتخب ترغیب و وارد این فعالیت ها شوند تا یافته ها و آموخته هایی که کسب نمودند، در صحنه عمل به کار بگیرند. آنچه که حائز اهمیت است اثر بخشی آموزش ها است و انتظار داریم کسی که از مجموعه کلاس های مؤسسه خارج می شود، تغییر در رفتار و نگرش او ایجاد شود تا بتواند در امور زندگی و کار خود ارتقایی را حاصل کند.

بصام با اشاره به آموزش کارشناسان جدیدالاستخدام در وزارت جهادکشاورزی گفت: مؤسسه هم اکنون در زمینه آموزش کارکنان روی کارشناسان جدید الاستخدام متمرکز است و در حال حاضر آموزش 10 هزار نفر از این گروه بر عهده مؤسسه قرار دارد. این افراد پس از کسب آموزش و مهارت های لازم قادر خواهند بود به خوبی از عهده وظایفشان در پهنه های کشاورزی برآیند.

وی با بیان اینکه مؤسسه برای کارشناسان جدیدالاستخدام 660 ساعت آموزش پیش بینی کرده است، افزود: 60 ساعت دروس تئوری و 600 ساعت دروس عملی برای این افراد پیش بینی شده است که آموزش عملی در محیط واقعی مانند محیط های کشت و صنعت، شرکت های سهامی زراعی و جاهایی که عملاً تولید محصولات کشاورزی صورت می گیرد، ارایه می شود.

به گفته وی برای سایر همکاران وزارت جهاد کشاورزی در سراسر کشور نیز آموزش های مورد نیاز ارایه می شود، به طوری که برای کارکنان و کارشناسان به صورت پیوسته 60 ساعت و برای مدیران 40 ساعت آموزش داده می شود.

بصام با اشاره به تفاوت آموزش‌های مؤسسه با سایر دانشگاه ها افزود: یکی از ویژگی های مهم آموزش های علمی - کاربردی، کسب علم و مهارت به صورت همزمان است و مؤسسه در این خصوص نیز به توفیقاتی نائل آمده است. دانش آموختگان مؤسسه پس از فراغت از تحصیل وارد بازار کار می شوند و این از بزرگترین دستاوردهای مؤسسه به شمار می رود. مؤسسه در این زمینه برای آماده سازی فارغ التحصیلان برای حضور مؤثر در بازار طرح هایی را به اجرا درآورده است، مانند طرح های کار حین تحصیل و پروژه های کارآفرینی.
وی در توضیح این مطلب گفت: دانشجویان علمی - کاربردی کشاورزی در مراکز آموزش در کلاس، دروس تئوری و در آزمایشگاه و کارگاه مهارت را یاد می گیرند. هم زمان با فراگیری علوم کشاورزی، قسمتی از مرکز در اختیار دانشجویان قرار می گیرد تا به امر تولید محصولات کشاورزی که علوم آن را فرا گرفته اند، بپردازند و آن ها را به بازار عرضه کنند. در طرح کار حین تحصیل دانشجویان به صورت گروهای متشکل و یا به صورت گروه های همیار زیر نظر یک استاد راهنما، فعالیت تولیدی انجام می دهند. در این روش دانشجویان هزینه های تولید مانند تهیه نهاده ها را می پردازند و ما در مراکز آموزش امکانات تولید مثل کارگاه، مزرعه و تجهیزات مورد نیاز را در اختیار آن ها قرار می دهیم. دانشجویان پس از تولید، محصولات خود را به بازار عرضه می کنند و نتیجه تلاش خود را دریافت می کنند .

رئیس مؤسسه عالی علمی - کاربردی جهاد کشاورزی با بیان اینکه اجرای طرح کار حین تحصیل دانشجویان را یک توانمندی خوبی در دانشجویان علاقه مند ایجاد می کند تا به محض فارغ‌التحصیلی بتوانند وارد بازار کار شوند، گفت: همچنین کیفیت متفاوتی را در دانشجویان ایجاد می کند که فارغ التحصیلان ما افراد کاملاً خبره و ماهری می شوند که همین الان در زمان تحصیل از بخش خصوص برای استخدام آن ها نوبت گرفتند و به دنبال استخدام آن ها هستند. مؤسسه در این طرح حدود 100 گروه دارد که نزدیک به 500 نفر از دانشجویان را شامل می شود . به نوعی می شود گفت ما با اجرای طرح کار حین تحصیل دانشجویان به افزایش آمار شاغلان کشور کمک کردیم .

بصام طرح کارآفرینی را از دیگر طرح های مؤسسه نام برد و ادامه داد: در این طرح اگر دانشجویی در طول دوره تحصیل به یک ایده ای برسد و بخواهد آن را پیاده کند، ما او را کمک می کنیم تا ایده خود را پس از فارغ التحصیلی عملیاتی کند. ما امکانات مورد نیاز را در اختیار وی می گذاریم تا به تولید نیمه صنعتی برساند و در این راستا مسائل و مشکلات ایده اش را برطرف می کنیم. با اجرای طرح این دسته از فارغ التحصیلان آماده می شوند که به بازار کار وارد شوند و با توسعه کار به تولید تجاری و انبوه مبادرت کنند.

وی با بیان اینکه ایده‌های بسیار جالبی هم در این زمینه از سوی دانشجویان مطرح شد، خاطرنشان ساخت: مثلاً تولید برنج ارگانیک در شمال کشور در استان مازندران. این طرح در 10 هکتار زمین که توسط مرکز در اختیار هشت نفر از فارغ التحصیلان قرار داده شده بود؛ اجرا شد. دانش آموختگان بدون استفاده از کود و سموم شیمیایی و صرفاً با مبارزه بیولوژیک و کودهای حیوانی و گیاهی توانستند برنجی را تولید کنند که گواهی سالم بودن آن را شرکت صدور گواهی بیوسانگوا و همچنین آزمایشگاه مرکز تحققیات گیاه پزشکی و سلامت تأیید کرده است .

وی ایده غنی کردن تخم مرغ با ویتامین D را از دیگر طرح های کارآفرینی دانست که در اصفهان عملیاتی شد و در حال رسیدن به مرحله نیمه صنعتی است و اضافه کرد: همچنین در بوشهر ما طرح کشت هوایی یا ایروپونیک را داشتیم که بدون استفاده از زمین می توان کشت انجام داد. این طرح را می توان در مناطقی که خاک مناسب ندارد یا مکان هایی که اصلاً خاک ندارد مثل پشت بام منازل و یا روی کشتی که مدتی در دریا شناور است، اجرا کرد. این یک طرحی است که با ابتکار دانشجویان ما در حال انجام است. از این نوع طرح ها حدود 15 فقره مثل طرح تولید پماد گیاهان دارویی، پماد سوختگی و تولید نمک طبی با گیاهان دارویی تعریف و در حال اجرا است .

رئیس مؤسسه عالی علمی - کاربردی جهاد کشاورزی گفت: در هر طرح کارآفرینی هفت نفر فارغ التحصیل و دانشجو مشغول فعالیت هستند که در مجموع 100 نفر و در طرح کار حین تحصیل حدود 600 نفر مشغول به کار هستند و سال به سال نیز بیشتر می شوند .

بصام در ادامه با اشاره به چشم انداز آموزش های علمی کاربردی کشاورزی به طور اخص و آموزش های عالی کشاورزی به طور اعم یادآور شد: در سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری بر امر آموزش در برنامه ششم تأکید بر آموزش های مهارتی است. به همین دلیل مؤسسه برنامه آموزش های علمی - کاربردی خود را که ابتدا بر روند کاهشی طرح ریزی شده بود، با توجه به این سیاست ها موظف شد روند افزایشی را در پیش بگیرد. طبیعتاً بایستی این آموزش ها افزایش پیدا کند. گرایش کشور به افزایش آموزش های علمی کاربردی است .

وی افزود: در زمینه آموزش های علمی - کاربردی کشاورزی به طور اخص ما در سال 17 هزار نفر را در دوره های کاردانی و سه هزار و 400 نفر هم برای مفطع کارشناسی ناپیوسته نیاز داریم. یعنی ما سالی حدود 20 هزار نفر ورودی دانشجویان کشاورزی در دوره های علمی - کاربردی باید داشته باشیم که الان فاصله زیادی داریم. ما در سال 94 حدود سه هزار نفر و در سال 95 نزدیک به چهار هزار نفر پذیرش داشتیم که با رشد حدود 15 درصدی مواجه بودیم . به هر حال به نظر می آید رشته های علمی - کاربردی کشاورزی به طور خاص می تواند تأثیر خوبی به لحاظ ایجاد مهارت با پیوند علم و عمل داشته باشد و روند رشدی هم که ما داریم متناسب با سیاست های برنامه ششم است.

وی گفت: اما در بحث آموزش عالی کشاورزی در ماده 21 قانون افزایش بهره وری کشاورزی، منابع طبیعی و دامپزشکی تصریح شده وزارت علوم و دانشگاه آزاد موظفند که پذیرش دانشجو در رشته های کشاورزی را بر اساس نیاز سنجی وزارت جهاد کشاورزی انجام دهند. در این زمینه نیز مؤسسه به عنوان نماینده وزارت جهاد کشاورزی طی جلسات متعددی که با حضور نزدیک به 80 تا 90 نفر از متخصصان دانشگاه ها، وزارتخانه و بخش خصوصی و همچنین حدود 130 نفر در استان های مختلف برگزار کرد.

بصام در همین زمینه گفت: بررسی هایی که صورت گرفت، به این نتیجه رسیدیم در سال 96 تعداد 33 هزار دانشجو در رشته های مختلف کشاورزی پذیرش شود . این یکی از فعالیت های شاخص مؤسسه آموزش عالی علمی - کاربردی و مهارتی جهاد کشاورزی به شمار می رود که پس از سال ها تلاش در این زمینه به یک مدل علمی و مناسبی برای تعیین نیاز نیروی انسانی رسیدیم؛ روشی که می توان بر اساس آن برنامه ریزی کرد .

وی در توضیح بیس‌تر این موضوع خاطرنشان ساخت: در بحث ماده 23 همین قانون، افزایش توانمندی فارغ‌التحصیلان رشته های کشاورزی در دانشگاه دولتی و آزاد را هدف قرار داده است ولی به رغم تلاش چند ساله ما هنوز عملیاتی نشده و امیدواریم امسال یک اتفاق خوب بیافتد و ما بتوانیم آن را عملیاتی کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش که موضوع کشاورزان آینده این روزها خیلی در محافل مطرح است، نقش و جایگاه مؤسسه چیست؟ گفت: بر اساس آمار ارایه شده چهار میلیون و شش هزار نفر بهره‌بردار کشاورزی در کشور فعال هستند. از این تعداد، 10 هزار نفر جوانان زیر 20 سال هستند و در 10 سال آینده 800 هزار نفر به سن بازنشستگی خواهند رسید و از فعالیت های بخش کشاورزی خارج می شوند. در مقابل، 10 هزار نفر وارد بخش کشاورزی می شوند و این خود یک مشکلی در آینده به وجود خواهد آورد. یعنی در سرشماری بعدی که در سال 1403 اتفاق بیافتد، احتمالاً مشاهده خواهیم کرد که تعداد کشاورزان کشور به سه میلیون و 200 هزار نفر برسد و متوسط سنی که الان 54 سال است، ممکن است در آن سال به 58 سال برسد که یک جامعه بهره‌بردار کشاورزی پیر و فاقد دانش فنی کافی خواهند بود.
بصام یادآور شد: طبیعتاً با این روند نمی توان پاسخگوی تولید محصولات کشاورزی برای جمعیت نزدیک به 90 میلیونی کشور در آن زمان بود. بنابراین باید به سمت جوان سازی حرکت کنیم و حداقل سالی 50 هزار نفر را وارد بخش کشاورزی کنیم که وظیفه اصلی به عهده هنرستان های کاردانش کشاورزی است. آن‌ها با جذب دانش آموز در رشته های کشاورزی و هدایت آنان به تحصیلات تکمیلی در مقاطع کاردانی، کارشناسی، ارشد و دکترا می توانند جوان بودن و استمرار بخش کشاورزی را تأمین کنند. لازمه این کار نیز همکاری دستگاه های مختلف در بحث های آموزشی و هم بحث امکانات تولید، تسهیلات و سربازی است. مؤسسه در این ارتباط به دنبال تهیه طرح و تصویب آن در مراجع مرتبط با این موضوع است .

وی در پایان با اشاره به فعالیت های فرهنگی از سوی این مؤسسه گفت: بخش دیگری از فعالیت های فرهنگی مؤسسه علاوه بر اجرای طرح کار حین تحصیل، شامل اردوهای جهادی است. در این برنامه دانشجویان و دانش آموزان به مناطق محروم عزیمت می کنند تا ضمن خدمت رسانی به روستاییان، با شرایط واقعی کار نیز بیشتر آشنا شوند.


انتهای پیام

دیدگاه تان را بنویسید