تشکیل صندوق تبادل آب در حوضه آبریز زاینده رود

مدیر کل دفتر امور آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی از تشکیل صندوقی زیر نظر استانداری اصفهان برای ایجاد امکان تبادل آب بین بخش صنعت و کشاورزی حوضه آبریز زاینده رود خبرداد.

رضا سرافرازی در گفتگو با خبرنگار ایان بیان کرد: این صندوق در شرف تاسیس است اما هنوز کار خود را آغاز نکرده است. به گفته وی هر سال بر اساس تابلوی منابع و مصارف سهم آب بخش‌های شرب، صنعت و کشاورزی تعیین می‌شود و اگر به دلیل کاهش بارش‌ها موجودی میزان آب در دسترس کاهش یابد، سهم آب شرب ثابت بوده و تعدیل نمی‌شود اما سهم آب بخش کشاورزی و صنعت تعدیل خواهد شد. البته معمولا میزان سهم آب بخش صنعت نیز ثابت است و کمتر دستخوش تعدیل شده و بیشترین تاثیر را بخش کشاورزی می‌پذیرد.

کمبود بارش‌ها همواره سبب کاهش میزان آورد رودخانه‌ها شده و بخش کشاورزی بیش از سایر بخش‌ها از این مسئله متضرر می‌شود. به تازگی استاندار خوزستان دستور داده است که حق‌آبه کشاررزان رودخانه شاوور شوش واقع در استان خوزستان سهمیه‌بندی شود. در اصفهان نیز مسئله سهمیه‌بندی آب مطرح است. این حذف یکباره سهمیه آب کشاورزی، معیشت کشاورزان را با مشکل مواجه می‌کند بنابراین برای جلوگیری از تنش‌های آتی، باید برنامه‌ریزی دقیقی در این رابطه انجام شود. مدیر کل دفتر امور آب و خاک وزارت جهادکشاورزی در رابطه با تاثیر سهمیه‌بندی‌های آب بخش کشاورزی، گفت: وزارت نیرو باید در آب‌های سطحی آب را به صورت حجمی به بخش کشاورزی تحویل دهد. در آب زیرزمینی نیز باید بیلان سفره تعیین و سهمیه‌ بخش کشاورزی به صورت حجمی اعلام شود.

وی تاکید کرد: درخواست وزارت جهاد کشاورزی این است که سهم آب خود را به صورت حجمی تحویل بگیرد. زیرا ما آمار اعلام شده از سوی وزارت نیرو را قبول نداریم. وقتی اعلام می‌‎شود سهم بخش کشاورزی از فلان سد، دو میلیارد متر مکعب است این آب را باید دریچه به دریچه در مسیر اندازه‎گیری کرده و در زمانی که ما می‌خواهیم، حجم آب مورد نظر در اختیار بخش کشاورزی قرار گیرد.

سرافرازی با اشاره به جلسات متعدد برگزار شده با وزارت نیرو برای دریافت حجمی آب از منابع سطحی، بیان کرد: تا کنون این مهم محقق نشده است.

وی افزود: درباره آب زیرزمینی هم باید بیلان دشت‌ها در نظر گرفته شود. بر اساس کسری مخزن، باید ابتدا چاه‌های غیر مجاز مسدود شود. بعد جلوی اضافه برداشت چاه‌های دارای پروانه گرفته شود و اگر بیلان سفره مثبت نشد، تعدیل پروانه هم انجام شود.

مدیر کل دفتر امور آب و خاک وزارت جهادکشاورزی تاکید کرد: برای داشتن کشاورزی پایدار نیازمند دشت‌هایی با بیلان مثبت هستیم.

وی ادامه داد: واقعیت این است که باید در کشاورزی یکسری کشت‌های پر مصرف مخصوصا در مناطق مرکزی ایران محدود شود. در واقع کشت‌هایی که صرفه اقتصادی چندانی ندارند، باید متوقف شده و کشاورزان را به سمت محصول پربازده، کم آب ‎ بر و اقتصادی سوق دهیم.

سرافرازی گفت: باید بر اساس آبی که در داخل حوضه آبریز موجود است، برنامه‌ریزی‌ها را شکل دهیم. خیلی حساسیت آنچنانی در این زمینه نداریم . باید برنامه‌های عملیاتی و درست پیاده کنیم تا کشاورزی در ایران تداوم داشته باشد.

وی اضافه کرد: بخش کشاورزی و صنعت باید حساب شده پیش بروند. برنامه‌ریزی برای مصارف آب این دو بخش ضروری است. نباید به بهانه ایجاد اشتغال، صنعت را توسعه دهیم. زیرا این مسئله منجر به افزایش جمعیت می‌شود. رشد جمعیت نیاز به آب را افزایش می‌هد و شاید دشت پتانسیل پاسخگویی به افزایش جمعیت ناشی از توسعه صنعت را نداشته باشد. بنابراین باید برنامه‌ریزی‌ها بر اساس آمایش سرزمین انجام شود.

L-960410-02