منافع زیست محیطی را پای مصالح اقتصادی ذبح نکنید

به دنبال مصوبه روز یکشنبه هیات دولت درباره ادامه ساخت بخشی از پروژه‌های بدون ارزیابی زیست محیطی از جمله سد خرسان سه، شبکه سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی چهار محال و بختیاری در اعتراض به ساخت این سد، به سازمان بازرسی نامه نوشتند. در این نامه تاکید شده است که منافع زیست محیطی را نباید به پای مصالح اقتصادی ذبح کرد.

به گزارش خبرنگار ایانا، یکشنبه گذشته هیات دولت مصوب کرد که برخی از پروژه‌های مشمول ارزیابی زیست محیطی فاقد مجوز و دارای پیشرفت فیزیکی، با رعایت شرایط خاص ادامه فعالیت دهند. بر اساس این مصوبه، آزاد راه کنار گذر دوم جنوبی تهران در استان‌های قزوین، البرز، مرکزی و تهران، سد شفارود در استان گیلان و سد و نیروگاه آبی خرسان ۳ در استان چهارمحال و بختیاری می‌توانند ضوابط را نادیده بگیرند. این پروژه‌ها از نگاه فعالان محیط زیست و کارشناسان مخرب بوده و معلوم نیست هیات دولت چگونه و با کدام توجیه درباره ادامه ساخت آنها تصمیم گرفته است.

بر اساس اطلاعات اعلام شده از سوی شرکت مدیریت منابع آب ایران، ارتفاع سد شفارود 13 متر تعدیل شده است. جاده دسترسی به سد نیز از پروژه حذف شده است تا تخریب جنگل با اجرای چنین پروژه‌ای کاهش یابد. اما با وجود این تغییرات، سازمان حفاظت محیط زیست به دلیل قرار گرفتن مخزن سد درجنگل‌های هیرکانی، با اجرای چنین پروژه‌ای مخالف بود.

بعد از اعلام نظر هیات دولت، نخستین گروه از فعالان محیط زیست که در برابر این تصمیم موضع گرفتند، سمن‌های چهار محال و بختیاری بود. آنها به صدور مجوز برای ساخت سد خرسان سه اعتراض کردند. حجم مخزنی سد خرسان سه حدود 10 هزار و 158 میلیون مترمکعب برآورد شده است. این سد جزء 10 سد بزرگ کشور به حساب می‌آید. با افتتاح این سد، آبشار آتشگاه زیر آب می‌رود و 17 روستای منطقه باید با جمعیتی ح دود پنج هزار نفر کوچانده شوند. با توجه به تبعات ساخت این سد، فعالان محیط زیست استان چهار محال و بختیاری در اعتراض به ساخت خرسان سه و تجهیز کارگاه و آغاز به‌کار غیر قانونی طرح فاقد مجوز سد و انتقال آب بهشت آباد، به سازمان بازرسی کشور نامه نوشتند.

در متن این نامه آمده است: به‌رغم وضعیت فاجعه‌بار حاکم بر منابع آبی، ناباورانه در روزهای اخیر شاهد ادامه همان روند نادیده گرفتن ملاحظات علمی و محیط زیستی و ترویج دولتی بی‌قانونی در حوزه محیط‌زیست و آب چهارمحال و بختیاری و سرشاخه‌های حیاتی کارون مظلوم هستیم. ماجرای تلخی که برخلاف ادعاها و شعارهای محیط‌زیستی و قانون مداری دولت تدبیر و امید، موجبات نگرانی و تشویش اذهان عمومی مردم در استان‌های چهارمحال و بختیاری و خوزستان را فراهم کرده است!

موافقت حیرت‌انگیز هیئت دولت با تداوم اجرای پروژه فاقد مجوز و ارزیابی زیست‌محیطی سد خرسان 3 مصداق ذبح کردن ملاحظات محیط‌زیستی و توسعه پایدار در پای ملاحظات سیاسی و اقتصادی بوده که در فضایی غیرکارشناسی صورت پذیرفته است. در سکوت تأمل‌برانگیز مقامات ارشد استان و انفعال دستگاه‌های متولی شاهد تجهیز کارگاه و آغاز بکار پروژه ویرانگر و فاقد مجوز بهشت‌آباد هستیم و شگفت‌آورتر آنکه شاهد هیچ واکنش مسئولانه و سزاواری از دستگاه قضایی، نهادهای نظارتی و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی هم نیستیم !

بر اساس اعلام‌نظرهای سازمان حفاظت محیط‌زیست، این طرح‌ها فاقد مجوزهای قانونی ارزیابی اثرات زیست‌محیطی بوده که برخلاف ملاحظات علمی و رویکردهای قانون‌مدارانه، اتخاذ چنین تصمیمات غیرکارشناسی، اضافه بر شتاب بخشیدن به روند نابودی کارون بزرگ و ورود خسارت‌های جبران‌ناپذیری بر بوم‌سازگان، آبخوان‌ها و منابع آبی چهارمحال و بختیاری، سبب کاهش اعتماد عمومی و بروز نارضایتی‌ها و تنش‌های اجتماعی در استان‌های چهارمحال و بختیاری و خوزستان خواهند شد .

گفتنی است عملیات اجرایی پروژه‌های خرسان 3 و بهشت‌آباد در شرایطی آغاز شده بودند که هر دو پروژه فاقد مجوزهای قانونی بوده و علی‌القاعده قبل از اخذ مجوزهای قانونی، شروع به کار پروژه و اعلام گزارش پیشرفت فیزیکی و هزینه‌کرد و حتی تخصیص بودجه برای چنین طرح‌هایی جرم بوده و انتظار برخورد قانونی با مجریان و تمامی دستگاه‌های متولی و نهادهای نظارتی برای تخلف و کوتاهی در انجام وظایف ذاتی‌شان می‌رفت درحالی‌که ظاهراً همین اقدامات قانون گریزانه بهانه‌ای برای موافقت با تداوم اجرای این پروژه‌ها شده اس ت!

ازاین‌رو؛ ما تشکل‌های غیردولتی محیط‌زیستی استان چهارمحال و بختیاری اعتراض شدید خود را نسبت به مصوبه غیرکارشناسی سد خرسان 3 و همچنین کوتاهی دستگاه‌های متولی و نظارتی در خصوص اقدامات غیرقانونی و تجهیز کارگاه طرح سد و انتقال آب بهشت‌آباد اعلام کرده، درخواست توقف این طرح‌های فاقد مجوز و غیرقانونی را داریم .

L-960427-03