برگزاری چهلمین نشست کمیسیون استاندارد فائو (کدکس)/ جهان سالم‌تر می‌شود/ تصویب برخی استانداردهای جدید در نشست کدکس

چهلمین نشست کمیته استانداردهای غذایی سازمان ملل متحد در ژنو از 17 تا 22 جولای2017 برای تصویب استانداردهای ایمنی و کیفیت مواد غذایی در ژنو در حال برگزاری است و تا به امروز موارد بیشتری را مصوب کرده اند. (اطلاع رسانی در باره مصوبات مذکور از آن جهت دارای اهمیت است که واردکنندگان و صادرکنندگان باید استانداردهای مذکور در عملکرد خود دخالت دهند.)

به گزارش ایانا از وبسایت فائو، Codex Alimentarius به منظور حمایت از سلامت مصرف کنندگان و تضمین رفتارهای منصفانه در تجارت مواد غذایی ایجاد شده ، که به طور مشترک از سوی سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل (فائو) و سازمان بهداشت جهانی ( WHO) ) در نظر گرفته شده است. تصمیمات گرفته شده تاکنون ، که در جلسه چهلم کمیسیون اتخاذ شده به این شرح است:

کد بهداشتی برای میوه ها و سبزیجات تازه

دستورالعمل بالا در 17 جولای 2017 به شرح زیر تصویب شد:

تولید، کنترل و تهیه تمامی غذاها شامل خطرات مختلفی هستند. این می تواند با پیگیری اقدامات خوب کشاورزی و بهداشتی برای کنترل بیماری های میکروبی، شیمیایی و فیزیکی کاهش یابد و به نوبه خود، احتمال ابتلا به بیماری های غذایی را برای مصرف کنندگان کاهش دهد. چنین خطراتی به همان اندازه برای میوه ها و سبزیجات تازه هم وجود دارد.

کمیسیون Codex Alimentarius تصویب کرده تا به روزرسانی Code of Practice of Hygiene for Fruits and Vegetables (CAC / RCP 53-2003) ، برای ارائه راهنمایی دقیق به ذی نفعان در کنار زنجیره ارزش میوه و سبزیجات - از تولید کنندگان تا مصرف کنندگان انجام شود. که هدف این است تا خطرات میکروبی، به حداقل برسد و ایمنی این محصولات غذایی مغذی که اهمیت اقتصادی عمده ای برای بسیاری از کشورها در تجارت جهانی دارد، افزایش یابد.

دستورالعمل های مربوط به برچسب تغذیه

این دستورالعمل در 17 جولای 2017 به شرح زیر تصویب شد:

کمیته Codex Alimentarius مرجع ارزش های تغذیه ای NRV) ) را برای برچسب گذاری ویتامین D و E ، تصویب کرد چراکه راهکار مهمی برای اطلاع دادن به مصرف کنندگان در مورد محتوای مواد مغذی مواد غذایی است؛ که می تواند به آن ها کمک کند تا انتخاب آگاهانه ای را برای رژیم های سالم داشته باشند. این درحالی است که طی یک فرآیند طولانی پنج ساله برای به روز رسانی NRVs و در راستای استفاده در برچسب های مواد غذایی در سراسر جهان و با هدف اطمینان از هماهنگی های جهانی در چگونگی بیان مواد مغذی در برچسب گذاری ها انجام شده است.

استانداردهای زیره، آویشن و فلفل سیاه و سفید و سبز

استانداردهای بالا در 17جولای 2017 تصویب شد:

کمیته Codex Alimentarius سه استاندارد کالایی را برای ادویه جات، ترشی جات و سبزیجات خوراکی- زیره، آویشن و فلفل سیاه، سفید و سبز تصویب کرده است. زیره ، آویشن خشک و فلفل یکی از گسترده ترین ادویه های جهان هستند و به دلیل محبوبیت عطر و طعم نزد بسیاری از اقتصادها و در تجارت بین المللی مواد غذایی نقش مهمی دارند. استانداردهای بین المللی که توسط کمیسیون تعیین شده و توسط کمیته کدکس ادویه جات ترشی جات و گیاهان غذایی توسعه یافته، مشخصه های کیفیت مورد نیاز را برای تنظیم جنبه های فنی، مانند تحمل آسیب، سطح مجاز مواد افزودنی مواد غذایی و برچسب گذاری مشخص می کند. این نه تنها از سلامت مصرف کنندگان محافظت می کند، بلکه زمینه را برای رقابت تولید کنندگان و معامله گران در بازارهای بین المللی نیز فراهم می کند.

نکته: استانداردها به منظور تایید مقررات مربوط به برچسب گذاری توسط Codex تصویب شده اند.

استاندارد برای روغن ماهی

استاندارد روغن ماهی در 17 جولای 2017 به شرح زیر تصویب شد:

کمیته Codex Alimentarius استاندارد روغن ماهی را تصویب کرده که آخرین اطلاعات علمی موجود را در مورد استفاده از چنین روغن هایی نشان می دهد. روغن ماهی محصول بسیار مغذی است که از انواع گونه های ماهی در طبیعت و یا از طریق آبزی پروری استخراج می شود. در بسیاری از فرهنگ ها، روغن ماهی به مواد غذایی دیگر اضافه می شود و برای تهیه غذاهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد و دارای خواص تغذیه ای و ویژگی های کیفی متمایز است.

استاندارد روغن ماهی، نتیجه یک فرآیند توسعه استاندارد مشارکتی است که از کار کارشناسان مستقل و مقامات ملی تحت همکاری در چارچوب کدکس به دست آمده است. همانند تمام موارد Codex ، استاندارد جدید روغن ماهی به طور رایگان برای تمام ذینفعان در زنجیره ارزش جهانی روغن ماهی از تولید کنندگان تا مصرف کنندگان قابل دسترس است.

نکته: استانداردها به منظور تایید مقررات برچسب گذاری توسط کمیته کدکس در بخش مواد غذایی به تصویب رسیده است.

افزودنی های مواد غذایی

در کمیته مواد غذایی افزودنی های مواد غذایی در 17 جولای 2017 به شرح زیر تصویب شدند:

کمیته Codex Alimentarius مجموعه ای از اقدامات را برای سلامت مصرف کنندگان دربرابر مواد افزودنی که به مواد غذایی برای انجام کارهای خاص اضافه می شود، تصویب کرد. ا ز آن جمله می توان به مواد نگهدارنده ای که برای نگهداری غذا به مدت طولانی، و تازه نگهداشتن ماده غذایی، آنتی اکسیدان ها برای جلوگیری از فساد ماده غذا، تثبیت کننده ها برای کمک به ترکیب مواد و رنگ ها، طعم دهنده ها و شیرین کننده ها استفاده می شوند، اشاره کرد. ایمنی این مواد افزودنی توسط کمیسیون تخصصی FAO / WHO Expert Committee on Additives (JECFA) ارزیابی می شود که ارزیابی ایمنی را به کمیته کدکس مربوط به مواد افزودنی مواد غذایی ( CCFA ) ارائه می دهد. اقداماتی که توسط کمیسیون توافق شده شامل تغییرات در مواد افزودنی مواد غذایی در استانداردهای کالای کدکس و تنظیم میزان استفاده حداکثر مواد افزودنی خاص در غذاهای مختلف است.

حداکثر سطح سرب در میوه ها و سبزیجات فرآوری شده

براساس مصوبات 17 جولای 2017 کمیته حداکثر سطح سرب در میوه ها و سبزیجات فرآوری شده را به شرح زیر تصویب کرد:

کمیته Codex Alimentarius برای جلوگیری از آلودگی بالای سرب، محدودیت های جدیدی را برای آلودگی سرب موجود در غذا تعیین کرده است. سرب یک ماده شیمیایی موجود در محیط است، از جمله در هوا و آب، که می تواند توسط گیاهان از خاک جذب شود. اگر انسان ها در معرض بیش از حد سرب قرار گیرند، سلامت شان به خطر می افتد. به ویژه نوزادان و کودکان که از گروه های آسیب پذیر هستند. بنابراین در تلاش برای کاهش این آسیب، کمیسیون 0.1 میلی گرم سرب در یک کیلوگرم پالس (مانند عدس و لوبیای خشک)، 0.4 میلیگرم / کیلوگرم برای مربا، ژله و مارمالاد و 0.05 میلی گرم / کیلوگرم برای گوجه فرنگی فرآوری شده، تصویب کرده است.

کد عملی برای پیشگیری و کاهش آلودگی آرسنیک در برنج

در 17 جولای 2017 کدعملی برای پیشگیری و کاهش آلودگی آرسنیک در برنج به شرح زیر تصویب شد:

کمیته Codex Alimentarius کدعملی برای قانون پیشگیری و کاهش آلودگی آرسنیک در برنج را به تصویب رسانده است. آرسنیک در میان طیف گسترده ای از مواد ، وجود دارد و یا توسط فعالیت انسان، تولید می شود ،که می تواند در گیاهان در هنگام رشد آن ها تجمع و در نهایت به صورت غذا به انسان برسد. این درحالی است که چنین آلودگی هایی برای سلامت انسان مضر هستند . آرسنیک را در برنج، غذای اصلی برای بخش بزرگی از جمعیت جهان می توان یافت.

خطرات ناشی در معرض آرسنیک بالا مانند سرطان و برخی بیماری های پوستی در سطح جهانی قابل توجه است. همچنین می توان به دیگر بیماری ها همچون، بیماری قلبی عروقی، عصبی و دیابت هم اشاره کرد . این آلودگی همچنین می تواند بر روی دسترسی برنج و در نتیجه امنیت غذایی تاثیر بگذارد. برای مدیریت خطرات آلودگی آرسنیک در برنج، دستورالعملی برای اقدامات کشاورزی و منابع ارایه شده است ، که اثبات شده و قابل اجرا در سراسر جهان برای کمک به تولید کنندگان برنج برای جلوگیری و کاهش آرسنیک در محصولات شان است.

از طریق توسعه فرآیند مشارکتی گسترده، شامل کشورهایی از تمام گروه های درآمدی، در حال حاضر کد عملی، برای کشاورزان برنج و دیگر ذینفعان، به منظور کمک به تولید و تجارت برنج امن، در دسترس است. این نشان می دهد که چگونه می توان با اقدامات مناسب در رابطه با آلودگی آب، خاک، کشاورزی و صنعت، سلامت مصرف کنندگان را در همه جا تامین کرد .

حداکثر حد مجاز باقیمانده آفت کش ها در مواد غذایی

در 17 جولای 2017 حداکثر حد مجاز باقیمانده آفت کش ها در مواد غذایی به شرح زیر تصویب شد:

کمیته Codex Alimentarius حداکثر میزان باقی مانده موادشیمایی را برای بیش از 25 سم دفع آفات مختلف در غذاها، از جمله سبزیجات (آووکادو، خیار)، میوه ها (انگور، گلابی) و محصولات حیوانی (شیر، تخم مرغ، طیور) را تصویب کرده است. آفت کش ها مواد شیمایی هستند که برای از بین بردن حشرات، علف های هرز و دیگر آفات برای جلوگیری از آسیب زدن به محصولات استفاده می شوند. حتی با بهره بردن از بهترین شیوه استفاده، میزان کمی از آفت کش در غذا باقی می ماند. حداکثر محدودیت با هدف اطمینان از این که بقایای آفت کش ها به سلامت افراد آسیب نمی رسانند و براساس ارزیابی های خطر از جلسه مشترک کارشناسی فائو / سازمان بهداشت جهانی در مورد آفت کش ها ( JMPR ) ، استانداردهای موجود برای باقیمانده دیازینون، گلیفوزات و مالاتیون با توجه به ارزیابی اخیر JMPR درباره این آفت کش ها انجام شد.

حداکثر سطح جیوه در ماهی

در 18 جولای حداکثر سطح جیوه در ماهی به شرح زیر تصویب شد :

جیوه، یک عنصر طبیعی است که می تواند به روش های مختلف به سلامت انسان آسیب برساند. این ماده در ماهی به شکل متیل جیوه تجمع می یابد .

کمیته Codex Alimentarius تصمیم جدیدی در مورد حداکثر سطوح متیل جیوه برای ماهی های خاص: ماهی تن، آلونسینو، شاه ماهی / amberjack ، مارلین (نیزه ماهی)، کوسه، سگ ماهی و اره ماهی اتخاذ کرده است .

آبزیانی(ماهیانی) که مدت زمان طولانی زندگی می کنند و در زنجیره غذایی بیشتر هستند، در بدن شان سطوح بالاتری از متیل جیوه یافت می شود. جیوه می تواند بر سیستم عصبی، گوارشی و سیستم ایمنی انسان و ریه ها، کلیه ها، پوست و چشم ها تاثیر بگذارد .

کار جدید کمیسیون، تصمیم درباره تأثیرات منفی متیل جیوه و همچنین با در نظر گرفتن بهداشت مواد مغذی در ماهی بوده است .

تصمیم درباره مقاومت ضد میکروبی

این تصمیم در 18 جولای 2017 به شرح زیر تصویب شد :

کمیته Codex Alimentarius با دنبال کردن اقدامات جهانی برای مقابله با مقاومت ضد میکروبی (AMR) موافقت کرد تا کار جدیدی را برای تجدید نظر در قانون Code of Practice 2005 در جهت مقاومت ضد میکروبی و توسعه دستورالعمل برای نظارت مجدد روی مقاومت ضد میکروبی در طول زنجیره غذایی آغاز کند .

AMR یک تهدید جدی برای سلامت انسان است. باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و انگل ها همه میکرب هایی هستند که باعث بیماری در انسان و حیوان می شوند. انواع میکروب ها می توانند به طور طبیعی در طول زمان در برابر داروها مقاوم شوند. اما استفاده بیش از حد و سوء استفاده از داروها، مانند آنتی بیوتیک ها در افراد و حیوانات، سرعت بخشیدن به این روند را افزایش می دهد. و به این نکته باید اشاره کرد که در حال حاضر عفونت های شایع به درمان مقاوم شده اند .

در سال 2015، قطعنامه های مربوط به مقابله با مقاومت ضد میکروبی توسط دولت ها در مجمع بهداشت جهانی WHO و کنفرانس فائو و همچنین مجمع نمایندگان جهانی سازمان جهانی بهداشت (OIE)(1) تصویب شد .

دستورالعمل هایی برای تجزیه و تحلیل مواد شیمیایی که غیر عمد در مواد غذایی به میزان کم وجود دارند

دستورالعمل بالا در 18 جولای 2017 به شرح زیر تصویب شد :

کمیته Codex Alimentarius ، کار جدیدی را برای رسیدگی به موادی مانند تمیز کردن مواد مورد استفاده در مراحل مختلف تولید و فرآوری مواد غذایی که ممکن است در غذا قرار گیرند، تأیید کرده است .

این موضوع توسط شماری از مقامات نظارتی ملی که رویکردهای صحیح و عملی را برای تشخیص مواد شیمیایی در مواد غذایی توسعه داده اند، بررسی شده است. با این وجود، هیچ رویکرد هماهنگ بین المللی در این زمینه وجود ندارد .

همچنین کمیسیون، تحت نظارت کمیته کدکس مواد آلاینده در مواد غذایی، دستورالعمل های تجزیه و تحلیل ریسک بر اساس علم موجود و بهترین شیوه های موجود در سراسر جهان را توسعه خواهد داد .

این دستورالعمل ها یک رویکرد هماهنگ بین المللی را برای کمک به مقررات مربوط به مسائل بهداشت عمومی و تجاری برای رسیدگی به مواد شیمیایی با میزان کم که هیچ توصیه بین المللی یا قوانین ملی ندارد، ارائه می دهد .

دستورالعمل برای کاهش ترکیب های شیمیایی 3 -MCPD و گلیسیدیل در روغن های تصفیه شده و محصولات ساخته شده با روغن های تصفیه شده، به ویژه غذای نوزاد

دستورالعمل بالا در 18 جولای 2017 به شرح زیر تصویب شد :

کمیته Codex Alimentarius ،تصمیم جدیدی را با هدف کاهش آلاینده های خاص مانند مواد شیمیایی به نام 3 -MCPD و گلیسیدیل استر در روغن های تصفیه شده و در غذای نوزاد تأیید کرده است؛ چراکه JECFA ( کمیته مشترک کارشناسان مواد غذایی) (2) به این نتیجه رسیدند که این مواد روی سلامت افراد تاثیر منفی می گذارد .

پس از بررسی دقیق کمیته کدکس درباره مواد آلاینده در مواد غذایی، کمیسیون تصمیم گرفت که کد عملی جدیدی را به منظور هدایت صریح برای تولیدکنندگان و کاربران برای کاهش میزان 3 -MCPD و گلیسیدیل استر در روغن های تصفیه شده مانند کلزا، سویا، آفتابگردان، گلرنگ، گردو و به خصوص روغن نخل (پالم) ایجاد کند .

فرآیند مشارکتی و مبتنی بر اجماع ، کدهای عملی آینده را با هدف تضمین تولید محصول ایمن برای محافظت از سلامت مصرف کنندگان و تجارت روغن های تصفیه شده کشورهای تولید کننده توسعه می دهد.

ترجمه: فرحناز سپهری

پی نوشت:

1- World Organisation for Animal Health's (OIE)

2- کمیته علمی بین المللی است که به طور مشترک توسط سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد(فائو) و سازمان بهداشت جهانی ( WHO )اداره می شود.