آمار مدافعان محیط زیست کشته شده در سطح جهان به رقم بی‌سابقه‌ای رسیده است

فعالان، جنگلبانان و رهبران بومیان به‌طور وحشیانه و با میانگین هر هفته تقریبا چهار نفر کشته می‌شوند؛ اکنون این احساس در سراسر جهان به‌وجود آمده که هر کسی می‌تواند بدون مواجه شدن با عواقب قانونی، مدافعان محیط زیست را بکشد.

به گزارش ایانا از گاردین ، سال گذشته پر مخاطره‌ترین سال برای کسانی بود که از سرزمین، منابع‌طبیعی یا حیات وحش خود محافظت می‌کنند؛ تحقیق تازه‌ای نشان داد که به‌طور متوسط در هر هفته چهار نفر در سراسر جهان در راه حفاظت از محیط زیست کشته شده‌اند.

بر اساس گزارش گروه دیدبان جهانی ( Global Witness )، 200 تن از فعالان محیط زیست، محافظان حیات وحش و رهبران بومی که سعی می‌کردند از سرزمین خود محافظت کنند در سال 2016 کشته شدند که بیش از دو برابر تعدادی است که در 5 سال گذشته جان خود را از دست داده‌اند.

بر اساس اطلاعاتی که گاردین به طور اختصاصی گردآوری کرده، با 98 کشته‌ای که در پنج ماه نخست امسال شناسایی شده‌اند، روند کشته‌ها در سال 2017 رو به افزایش است.

جان ناکس گزارشگر ویژه حقوق بشر و محیط زیست سازمان ملل می‌گوید: از آنجا که فرهنگ عفو مجرمان در حال گسترش است، حقوق بشر به حال خود رها شده است. کسانی که به حاشیه رانده شده و از حمایت قضایی مستثنی شده‌اند و وابسته به محیط زیست هستند، بیشتر در معرض خطرند. کشورها به قوانین احترام نمی‌گذارند؛ محافظان محیط زیست در سراسر جهان در معرض خطرند. اکنون یک اپیدمی وجود دارد؛ فرهنگ بخشودگی مجرمان؛ احساس اینکه هر کسی می‌تواند بدون مواجهه با عواقب قانونی، محافظان محیط زیست را بکشد در حال فراگیر شدن است؛ این پدیده در جریان فعالیت‌هایی همچون معدن‌کاری، تولید غیرقانونی الوار و سد سازی رخ می‌دهد.

ایسیدرو بالدنگرو لوپز یکی از رهبران بومیان مکزیک و مخالف با برداشت غیر قانونی چوب از جنگل در ماه ژانویه کشته شد. در ماه می، کشاورزان در ایالت مارانیاهو در برزیل با چاقو به یک سکونتگاه بومیان یورش بردند و در نزاع دیگری بر سر زمین که باعث زخمی شدن دهها نفر شد، کشاورزان با چاقو به بومیان حمله کردند. همچنین از ابتدای سال جاری، حمله به مدافعان محیط زیست در کشورهای کلمبیا، هندوراس، مکزیک و بسیاری کشورهای دیگر، چندین کشته بر جای گذاشته است.

بیشتر مدافعان محیط زیست در جنگل‌ها یا روستاهای دور افتاده‌ای که در آنها معدن‌کاری، سدسازی، برداشت غیر قانونی چوب یا کشاورزی صنعتی انجام می‌شود، جان خود را از دست داده‌اند. گزارش شده شرکت‌ها یا نیروهای دولتی، بسیاری از قاتلان را اجیر کرده‌اند.

از همین رو است که اکنون گاردین با مشارکت دیدبان جهانی، می‌کوشد تا آمار همه کسانی که در سال بعد در راه دفاع از محیط زیست کشته شده‌اند را ثبت کند.

بیلی کایت یکی از رهبران کمپین در دیده‌بان جهانی می‌گوید: " کشته‌هایی که این لیست را تشکیل می‌دهند تنها نوک قله خشونت فراگیر هستند. جوامعی که علیه تخریب محیط زیست ایستادگی می‌کنند اکنون در خط آتش ماموران امنیتی شرکت‌های خصوصی، نیروهای دولتی و قاتلان اجیر شده قرار دارند. به ازای هر مدافع محیط زیست که کشته شده است، بسیاری دیگر به مرگ، آوارگی و تخریب منابع شان تهدید شده‌اند. اینها حوادث منحصر به فردی نیستند. بلکه نشانه‌ای از یک رشته حملات هدفمند به جوامع بومی و دورافتاده توسط دولت‌ها و شرکت‌هاست " .

محققان می‌گویند : تعداد و شدت منازعات زیست محیطی در سراسر جهان رو به فزونی است. بر اساس اطلسی که سازمان ملل، با همکاری استادان 23 دانشگاه درباره نزاع‌های زیست محیطی تهیه کرده نشان می‌دهد که 2000 مورد نزاع بر سر آب، زمین، آلایندگی، آواره کردن مردم و معدنکاری رخ داده است.

بابی بنرجی محقق دانشکده تجارت کاس که مدت 15 سال موضوع مقاومت در برابر پروژه‌های توسعه جهانی را بررسی کرده‌است، می‌گوید: " اینها تنها مواردی است که گزارش شده است. ممکن است میزان واقعی سه برابر این باشد. اکنون خشونت‌ها بیشتر شده است؛ اینک به خاطر جهانی شدن، منازعات در سراسر جهان رخ می‌دهد. سرمایه‌داری خشن است و شرکت‌های جهانی برای دستیابی به زمین و منابع، چشم به کشورهای فقیر دوخته‌اند. کشورهای فقیر بیشتر در معرض فساد هستند و سیستم اجرای قوانین در آنها ضعیف‌تر است؛ شرکت‌ها و کشورها با هم همکاری می‌کنند تا مردم را بکشند " .

گزارش سال 2016 دیده‌بان جهانی نشان می‌دهد که صنایع اصلی دخیل در منازعات، صنعت نفت و معدن هستند که عامل 33 مورد از قتل‌ها هستند. صنعت الوار با 23 کشته در جایگاه دوم جهان قرار دارد و به دنبال آن کشاورزی با 15 مورد کشته در جای سوم قرار گرفته است. نکته حیرت برانگیز این است که کشاورزی صنعتی در پنج ماهه نخست امسال با 22 کشته در سراسر جهان، رقیب بخش معدن به عنوان مرگبارترین بخش شده است. در سال 2017، اوضاع در کلمبیا از بد به بسیار بد تغییر کرده است. برزیل و فیلیپین نیز همچنان در رده‌های بالا هستند و گروه‌های بومی همچنان از بی‌عدالتی رنج می‌برند.

به کانال ایانا در تلگرام بپیوندید

از نظر رتبه کشورها در سال 2016، برزیل با 49 کشته مرگبارترین کشور جهان بود؛ بسیاری از آنها در جنگل‌های بارانی آمازون کشته شدند؛ در این کشور که جنگل‌زدایی 29 درصد رشد داشته، صنعت الوار عامل 16 مورد از قتل‌ها بوده است.

لورا کاسرس یکی از دختران برتا کاسرس، رهبر بومیان هندوراس است که در سال 2016 پس از مقاومت در برابر ساخت سد آگوآ زارکا بر روی رودخانه گوالکارکه کشته شد. لورا که پس از تهدید به مرگ اکنون در تبعید به سر می‌برد، اخیرا در کنفرانسی که توسط گروه Not1More (N1M) ، که در سال 2016 در پاسخ به خشونتی که متوجه مدافعان محیط زیست است، تشکیل شده در آکسفورد انگلستان شرکت کرد.

او می‌گوید: " برتا کاسرس در برابر سیستم حاکم مقاومت می‌کرد؛ 30 درصد از زمین‌های هندوراس به شرکت‌های فراملیتی واگذار شده است. این شرکت‌ها بر قلمروهای آبا و اجدادی مردم دست اندازی می‌کنند؛ جنگل‌ها خصوصی‌سازی می‌شود. مادر من عاشق سرزمین و ریشه‌های خود بود؛ او به وحشیانه‌ترین شکل ممکن به شیوه‌ای امپریالیستی تهدید شد " .

گاردین اطلاع یافت که اندکی پس از این کنفرانس، یکی دیگر از فرزندان کاسرس که پس از مرگ مادر به عنوان رهبر سازمان حقوق بومیان انتخاب شده بود، از یک حمله مسلحانه جان به در برد.

مدافعان محیط زیست مدام از اینکه دولت‌ها از آنان حمایت نمی‌کنند، شکایت دارند؛ در واقع دولت‌های فاسد اغلب در این خشونت‌ها دست دارند. یکی از فعالان ضد برداشت غیر قانونی چوب از جنگل‌ها در آفریقای جنوبی که نخواست نامش فاش شود، می‌گوید: " من در معرض تهدید و فشار قرار گرفته‌ام. میلیون‌ها دلار از جنگل درآمد کسب می‌شود و مردم هنوز چیزی ندارند؛ نه مدرسه و نه مرکز بهداشت. خانواده‌ام تهدید به مرگ شده‌اند. افراد ناشناس با ما تماس گرفته‌اند؛ من با کمک همکارانم به کار ادامه می‌دهم؛ ما اطلاعات خود را به سازمان ملل داده‌ایم و از آنها درخواست کمک کرده‌ایم؛ هر لحظه ممکن است کشته شویم " .

شون ویلمور رییس فدراسیون بین‌المللی جنگلبانان می‌گوید: " جنگلبانان با سطح بالایی از خشونت مواجهند و با روند هشدار دهنده‌ای در سطح جهان کشته می‌شوند. تقریبا 60 درصد از آن کشته شدگان ر آسیا و بیشتر در هند بوده‌اند " .

گزارش سال 2016 دیده‌بان جهانی همچنین یادآوری می‌کند که اعتراضات زیست محیطی حتی در کشورهای ثروتمند نیز فراگیر شده و از کمپین Standing Rock علیه ساخت خطوط لوله نفت در زیر دریاچه اوهه در آمریکا یاد و یادآوری می‌کند که قانون‌گذاران در ایالت داکوتای شمالی با اکثریت ضعیفی قانونی را رد کردند که به رانندگان اجازه می‌داد بدون اینکه با مجازات زندان روبرو شوند از روی معترضان رد شوند.

فران لمبریک یکی از بنیانگذاران N1M به گاردین می‌گوید: " مدافعان پیشتاز محیط زیست با حفاظت از منابع‌طبیعی و ارتقای حقوق بشر و هویت فرهنگی، در مقابله با تغییرات اقلیمی نقش بسیار مهمی دارند. اما با اقدامات خشونت بار، تهدید و مجازات روبرو می‌شوند " .

لورا کاسرس می‌گوید: " ما مدافع زندگی هستیم؛ ما می‌خواهیم هر کاری می‌توانیم انجام دهیم تا بگذاریم زندگی تداوم داشته باشد؛ نمی‌خواهیم زندگی خود و مادران و خانواده‌های خود را از دست بدهیم؛ اما خطرات را می‌پذیریم. اگر آنها می‌توانند انسان بسیار شناخته شده‌ای مانند مادر من برتا را بکشند، حتما می‌توانند هر کس دیگری را هم بکشند " .

ترجمه: محسن حدادی

L-960521-02