بررسی وضعیت تجارت مواد پروتئینی قطر:
چگونه میتوان از پتانسیل بازار گوشت در قطر برای ایران سود برد؟
هرچند که قطر، فرصتی طلایی برای صادرات محصولات کشاورزی به ویژه مواد پروتئینی از ایران است، اما موانعی در این مسیر وجود دارد که اجازه توسعه صادرات در این زمینه را نمیدهد.
هرچند که قطر، فرصتی طلایی برای صادرات محصولات کشاورزی به ویژه مواد پروتئینی از ایران است، اما موانعی در این مسیر وجود دارد که اجازه توسعه صادرات در این زمینه را نمیدهد.
به گزارش خبرنگا ایانا، طبق آمار مرکز تجارت بینالمللی (WTO)، در سال 2015 کشور قطر در مجموع 37 میلیارد دلار برای واردات انواع محصولات مختلف هزینه کرده است که 9.3 درصد از این مقدار مربوط به تولیدات کشاورزی است.
در این میان سهم گوشت و احشاء خوراکی مرغ، 244 میلیون دلار، گوشت گوسفند یا بز تازه 144 میلیون دلار و سایر حیوانات زنده 133 میلیون دلار بوده است. با احتساب سایر اقلام کشاورزی که این کشور در سال 2015 وارد کرده، بیش از 3.2 میلیارد دلار تنها برای این بخش پرداخته است. ضمن اینکه این حجم نسبت به سال 2014 رشدی هشت درصدی را نشان میدهد.
جالب اینجاست که کشوری مانند آمریکا و چین سهمی بیش از 11 درصد در صادرات انواع محصولات مختلف اعم از کشاورزی، صنعت و معدن به قطر داشتهاند. در حالی که سهم ایران از مجموع صادرات به قطر 0.32 درصد بوده است. با توجه به نیاز 2.6 درصدی قطر به حیوانات زنده و انواع گوشت و همچنین سهم 1.2 درصدی این کشور به لبنیات و تخممرغ و عسل، ایران میتواند یکی از تأمینکنندههای اصلی این اقلام برای قطر باشد، همانطور که پیش از این نیز عنوان شد، سهم ایران در کل این تجارت بسیار ناچیز و کمتر از 0.5 درصد برآورد میشود. در صورتی که سهم عربستان در ارسال کالاهای مختلف به قطر 4.3 درصد، امارات 8.8 درصد و اتحادیه اروپا حدود 30 درصد است.
با توجه به بعد مسافت و حضور قطر در بخش جنوبی خلیج فارس و همچنین مناقشات سیاسی که بین این کشور با عربستان و همپیمانانش بهوجود آمده، ایران از موقعیت مطلوبی حداقل برای تأمین مواد پروتئینی مورد نیاز قطر برخوردار خواهد بود، اما کارشناسان موانع عمده صادرات محصولات کشاورزی بهویژه دام زنده و گوشت را در چند دسته طبقهبندی میکنند. آنها معتقدند که پیش از هر چیز وجود تصمیمگیران متعدد و تداخل سیستمهای دخیل در تجارت و همچنین تغییر سیاستها بهصورت ناگهانی از مهمترین موانع مطرحشده هستند.
از آنجا که بخش عمدهای از اقتصاد قطر، در سیستم دولتی خلاصه میشود، ترکها بهصورت سنتی در این بازار حضور داشته و توانستهاند نسبت به رقبای خود بهویژه ایران در بخش تأمین مواد پروتئینی موفق باشند و عمان، در ردیف دوم پس از ترکیه قرار میگیرد؛ بنابراین تجار ایرانی نیز مجبورند محصولات خود را به بازرگانان این دو کشور فروخته و در حقیقت آنها نقشی واسطهای برای ایران بازی میکنند. همین موضوع، قیمت تمامشده را بیش از پیش بالا میبرد. البته ترکها از طرفی از یارانههای ویژه حمل و نقل برخوردارند و از طرفی دیگر یارانههای قابل توجهی در تمام بخشهای کشاورزی دریافت میکنند. این خود موفقیت ترکها را در بازار قطر بیش از پیش تضمین میکند.
نبود صنایع کافی در ایران برای ایجاد ارزش افزوده روی گوشت، نداشتن سیستم منظم مالی بین ایران و قطر، عدم استمرار ایرانیها برای حضور در بازارهای منطقه و بروکراسیهای پرپیچ و خم اداری برای فرایند تجارت، از دیگر مواردی است که باعث میشود بهعنوان مثال گوشتی که از ایران به قطر میرسد، حداقل 43 هزار تومان در بازار آن کشور قیمت داشته باشد، در حالی که همین محصول در خردهفروشیهای قطر کمتر از 40 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم به فروش میرسد.
یکی از راهکارهایی که رئیس مجمع ملی صادرکنندگان دام ایران با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) در میان گذاشت، واردات با هدف صادرات بود. از آنجا که قطر سیستم کشتارگاهی ضعیفی دارد، قادر به کشتار دام در سطحی وسیع نیست و بنابراین ترجیح میدهد برای تأمین نیاز مردم خود، گوشت را بهصورت آماده وارد کند. ایران میتواند در این بازار سهمی قابل توجه داشته باشد به شرطی که با واردات دام زنده از کشورهای همسایه شمالی و کشتار آن، لاشههای کامل را به این کشور ارسال کند، اما در این میان سازمان دامپزشکی کشور به دلیل رعایت مسائل بهداشتی چندان موافق ورود دام زنده نیست و به همین دلیل راه تجارت مواد پروتئینی با قطر تا حدودی بسته مانده است. واردات دام با هدف صادرات همچنین ارزش افزوده بیشتری نصیب بازرگانان ایرانی کرده و دیگر آلایشهای دامی نیز هزینههای حمل تا قطر را پوشش خواهد داد. در چنین شرایطی ایران میتواند سهم قابل توجهی از بازار مورد نیاز محصولات پروتئینی قطر داشته باشد که 1.4 درصد از کل نیاز ارزشی این کشور به محصولات کشاورزی را تشکیل میدهد./
V-960613-02
دیدگاه تان را بنویسید