تراریخته اولویت دست چندم در مسایل محیط زیست است/درباره 95 درصد فعالیت‌های سازمان حفاظت محیط زیست اطلاعات ندارم/مسئله اول کشور آب است/ آب را فدای یوز نکنیم

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه هر قسمت از ایران مشکلات خاص خود را دارد و حوزه محیط زیست اولویت‌های متعددی داشته که باید به آنها توجه شود، مسئله محصولات تراریخته را اولویت دست چندم سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد.

به گزارش خبرنگار ایانا، عیسی کلانتری از زمانی که به عنوان رئیس سازمان حفاظت محیط زیست انتخاب شده است، اظهاراتی داشته که زمینه نگرانی فعالان محیط زیست را فراهم کرده است. از یک سو دفاع از محصولات تراریخته از نخستین روز روی کار آمدن عیسی کلانتری سبب شده که تولید این دسته از محصولات به عنوان اولویت اول سازمان حفاظت محیط زیست به جامعه معرفی شود و از سوی دیگر مواضع وی در زمینه فقر و ایجاد اشتغال سبب شده که بسیاری از فعالان محیط زیست تصور کنند که از این به بعد مناطق حفاظت شده آماج معدن‌کاوی‌های گسترده قرار خواهند گرفت. اگرچه امروز عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد که مسئله تراریخته مسئله‌ای دست چندم در محیط زیست است اما حضور نیره خوش خلق سیما و سه کارشناس محصولات تراریخته در نشست امروز رئیس سازمان با اصحاب رسانه، خبرنگاران حوزه محیط زیست را هم درباره مواضع این سازمان در برابر محصولات تراریخته نگران کرد. البته کلانتری توضیح داد که این حضور پررنگ به این دلیل است که سازمان حفاظت محیط زیست کارشناسی در زمینه محصولات تراریخته یا همان دست ورزی شده ژنتیک ندارد و باید در این زمینه از کمک متخصصان امر بهره بگیرد.

وی در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره دلیل حضور بهزاد قره یاضی رئیس انجمن بیوتکنولوژی در برنامه تلوزیونی به نمایندگی از طرف سازمان حفاظت محیط زیست، اعلام کرد: وی هیچ سمتی در محیط زیست ندارد اما به دلیل اینکه تولیدکننده برنج تراریخته است و در این رابطه علم دارد، به تلوزیون اعزام شد تا اطلاعات درست به جامعه منتقل شود.

این مقام مسئول همچنین از انجام مطالعه توسط دانشگاه علوم پزشکی یزد در زمینه سلامت برنج تراریخته و نهایی شدن این بررسی‌ها خبر داد و به شبهه ایجاد شده از سوی خبرنگاران که پرسیدند چرا دقیقا در زمان ریاست شما به سازمان محیط زیست این نتایج اعلام شده، این گونه پاسخ داد: این سئوال را از وزارت بهداشت بپرسید. مرجع اعلام نظر درباره سلامت محصولات تراریخته وزارت بهداشت است.

کلانتری با تاکید بر نقش رسانه‌ها در زمینه محیط زیست عنوان کرد: باید فرهنگ محیط زیست را به کمک رسانه‌ به داخل خانه‌ها ببریم. در غیر این صورت با سه هزار محیط بان، کاری نمی‌توان از پیش برد.

وی ادامه داد: باید اولویت‌های محیط زیستی کشور را شناسایی کنیم. در ایران بدون اغراق بیش از 70 درصد مسایل محیط زیستی مربوط به آب است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: خبرنگاران باید این تشخیص را بدهند که خبر و وقتشان بیشتر صرف چه چیزی شود من اعتقاد دارم اگر روند موجود در کشور ادامه یابد، برای 10 تا 15 سال آینده، آبی نخواهیم داشت.

وی تاکید کرد: مسئله آب، صرفا برای محیط زیست خطرساز نیست بلکه برای تاریخ هشت هزار ساله سرزمین مخاطره ایجاد می‌کند. این مسئله بزرگ را نباید با پرداختن به مسئله جزئی‌تر مثل یوزپلنگ قربانی کرد. آب را قربانی یک گونه نکنیم. اینها همتراز نیستند. تهدید مسئله آب برای کشور، تهدید مسئله بود و نبود برای حیات مردم این سرزمین است.

کلانتری اضافه کرد: حدود 75 درصد آب شیرین و فسیلی خود را از دست داده‌ایم. این آب حاصل صدها هزار سال فعالیت طبیعت در روی زمین است اما ما نمی‌توانیم بحران آب زیرزمینی را تشخیص دهیم.

وی ادامه داد: سال 77 مهندس جواهری مشاور آب من بود و در شیراز هم زندگی می‌کرد. وی با بررسی تغییرات آبی دریاچه ارومیه هشدار داد که تا سال 95 این دریاچه خواهد خشکید. ما در حالی نسبت به خشک شدن ارومیه هشدار دادیم که آن زمان راه آهن زیر آب رفته بود و مجتهد شبستری که هنوز نماینده مجلس بود و نماینده مقام معظم رهبری در آذربایجان نشده بود، اظهارات ما درباره خشک شدن دریاچه ارومیه را به سخره گرفت.

به اعتقاد رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مسایل محیط زیستی در سراسر کشور متفاوت است. در شمال کشور مسئله پسماند اولویت اول است در حالی که این مسئله در خارج از شمال کشور اولویت چهارم و پنجم است.

وی افزود: باید با توجه به اهمیت مسایل در هر منطقه، به این مسایل بپردازیم. در شمال کشور مسئله آب جزء آخرین مسایل است. اما این مسئله در سایر نقاط کشور، بسیار پر اهمیت است و در رده اول جای می‌گیرد.

کلانتری ریزگرد را اولویت شماره یک استان‌های جنوبی دانست و افزود: آلودگی هوا در تهران به خصوص در فصول سرد سال جزء مشکلات اصلی به شمار می‌رود.

وی، در پیش گرفتن سیاست توسعه متوازن و پایدار را شاه کلید حل مشکلات محیط زیست کشور اعلام کرد. به گفته رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، سیاست توسعه پایدار سبب می‌شود محیط زیست حفظ شده و توسعه امکان‌پذیر شود. اگر این سیاست را مد نظر قرار ندهیم، یکی قربانی دیگری می‌شود.

وی تاکید کرد: ما در راستای توسعه متوازن و پایدار، با یکسری تغییرات تشکیلاتی می‌خواهیم مانع توسعه واقعی کشور نشویم اما نمی‌خواهیم که محیط زیست کشور را به بهای عدم پیشرفت و توسعه حفظ کنیم.

کلانتری نگاهی هم به آمار فارغ التحصیلان بیکار کشور داشت و افزود: 4.5 میلیون نفر فارغ التحصیل بیکار داریم. دولت نمی‌تواند این افراد را رها کرده و به دستگاه‌ها بگوید که هر کاری دلتان می‌خواهد بکنید. اگر همه ارکان نظام سیاست متوازن در پیش بگیرند، کشور توسعه می‌یابد.

وی به پرسشی درباره ادغام سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل‌ها به منظور حفاظت بیشتر از عرصه‌های طبیعی بیان کرد: طبق تفاهم بین‌المللی، 12 تا 17 درصد وسعت هر کشوری باید در قالب چهار منطقه حفاظت شده تحت پوشش محیط زیست باشد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: اگر همه کشور قبول کنند که سیاست توسعه پایدار و متوازن باید در پیش گرفته شود، فرق نمی‌کند که دستگاه کجا باشد. لازم نیست که این دو سازمان با هم ادغام شود. این شاید فکر 40 تا 50 سال پیش بود. وقتی سیاست توسعه متوازن در کشور توسط همه دستگاه‌های اجرایی پیگیری شود، مشکلی پیش نمی‌آید.

وی یادآور شد: در حال حاضر در آمریکا و اروپا همه جنگل‌ها و مراتع زیر پوشش محیط زیست نیست. سازمان‌ها و دستگاه برنامه‌ریز طوری عمل می‌کنند که سیاست توسعه متوازن و پایدار بر همه مناطق حاکم شود. اگر تمام عرصه‌های طبیعی زیر پوشش یک دستگاه هم باشد اما سیاست‌های توسعه پایدار حاکم نباشد، کاری از پیش نمی‌رود و حتی همین 12 درصد را هم نمی‌توانند نگه دارند. اگر همه تابع یک سیاست توسعه‌ای باشند، مشکلی پیش نمی‌آید.

کلانتری در بخش دیگری از سخنان بر کاهش مصرف آب تاکید کرد و افزود: در زمینه آب ابتدا باید مصرف کاهش یابد و بعد سیاست‌های افزایش بهره‌وری آب در تولید محصول در پیش گرفته شود. در غیر این صورت، بدون کاهش مصرف آب، راه به جایی نخواهیم برد. البته این کاهش مصرف آب باید تدریجی باشد.

به کانال ایانا در تلگرام بپیوندید

وی درباره حل معضل آلودگی هوای تهران، انتصاب شهردار جدید را عاملی برای همکاری بیشتر در این زمینه اعلام کرد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: صنعت خودروسازی مهمترین آلوده کننده هوای کلانشهرهای کشور است. اما مشکل ما در محیط زیست این است که متخصص به حد کافی نداریم. با کمک سازمان برنامه بخشی از وظایف حاکمیتی خود را به دانشگاه‌ها واگذار خواهیم کرد. در آینده دانشگاه امیرکبیر، علم و صنعت و غیره به صورت دائمی در مراکز تولید خودرو و سوخت برای پایش محصولات تولیدی آنها حضور خواهند داشت.

وی ادامه داد: بیش از 50 درصد آلودگی هوای تهران حاصل چند هزار کمپرسور و کامیونی گازوئیل سوزی است که در شب به این کلانشهر وارد می‌شوند. ما شاید نتوانیم چند میلیون خودرویی که در روز حرکت می‌کنند را ساماندهی کنیم اما می‌توانیم چند هزار کمپرسور و کامیون را ساماندهی کرده و مثلا اعلام کنیم از این به بعد کامیون بالای 30 تا 40 سال در شب هم به تهران وارد نشود.

کلانتری عنوان کرد: با وزیر نفت برای تامین گاز نیروگاه شهید رجایی رایزنی شده است. در زمستان سوخت گاز صرف تامین نیاز خانگی شده و نیروگاه شهید رجایی با سوخت مازوت کار می‌کند که آلایندگی زیادی برای تهران دارد. وزیر نفت قول داده که سوخت گاز نیروگاه را تامین کند. حل مشکل آلودگی هوای تهران یک شبه و یک ساله امکان‌پذیر نیست.

بدنه محیط زیست خالی از متخصص

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست بار دیگر بر خالی بودن بدنه این سازمان از نیروی متخصص تاکید کرد و افزود: باید روی این مسئله کار شود. اینکه ما نمی‌دانیم کدام خودروی داخلی آلودگی بیشتری تولید می‌کند، سبب شده نتوانیم در این زمینه اظهار نظر کنیم. زیرا سازمان حفاظت محیط زیست از نظر بدنه کارشناسی تهی است.

وی اضافه کرد: زمانی که مسئولیت ستاد احیای دریاچه ارومیه را پذیرفتم، نامه‌ای به سازمان محیط زیست ارسال کردم که نظر خود را درباره انتقال آب بدهید. سه سال است که هیچ نظری از محیط زیست دریافت نکرده‌ام. در حالی که طبق مصوبه هیات دولت اگر سه ماه نامه یک دستگاه اجرایی از سوی محیط زیست بدون پاسخ بماند، آن دستگاه می‌تواند وارد عمل شده و پروژه را اجرا کند.

کلانتری تاکید کرد: برای حل این مشکل یا باید توان علمی ایجاد کنیم یا از طریق خرید خدمت، مسئله را حل کنیم. مسایل محیط زیست صفر و 100 نیست زیرا همه در یک کشتی نشسته‌ایم. باید به صورت تعاملی مسایل را حل کنیم. گاهی کارشناسان استان با توجه به آشنایی بیشتر با محیط، توان بهتری برای اظهار نظر دارند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره عبور جاده از پارک‌های ملی گفت: ما باید برای حل مشکلات راهکار ارائه دهیم. نه اینکه جلوی عبور جاده از پارک‌های ملی را بگیریم. در خارج از کشور هم برای این مسایل راهکار می‌دهند. مثلا محل عبور حیوانات را فنس می‌کشند و چندین زیر گذر برای عبور حیوانات درست می‌کنند. اما در ایران می‌گوییم که جاده باید 130 کیلومتر طولانی‌تر شود. قطعا این مسئله شدنی نیست.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به صراحت اعلام کرد که از این به بعد 70 درصد وقت خود را روی مسئله آب صرف خواهد کرد زیرا وزارت نیرو را در زمینه آب رها کرده‌ایم و به خاطر برنج تراریخته به وزارت جهاد کشاورزی چسبیده‌‎ایم. طبق عرف بین‌الملل مجاز هستیم که فقط 40 درصد از منابع آب تجدیدپذیر خود را مصرف کنیم اما در حال حاضر بیش از این مقدار آب مصرف می‌کنیم.

وی در پاسخ به پرسشی درباره مواضع سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه حفظ گونه‌های جانوری و مجوزهای متعدد معدن‌کاوی در زیستگاه حیات وحش، از انتخاب دکتر نمکی به عنوان معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست خبر داد.

کلانتری افزود: دکتر نوبخت دو ماه وقت خواسته که با اتمام فصل بودجه، اجازه انتقال دکتر نمکی از سازمان برنامه و بودجه به سازمان حفاظت محیط زیست را صادر کند.

وی در پاسخ به انتقاد خبرنگاران در زمینه سابقه شکارچی بودن دکتر نمکی گفت: وی در زمان ریاست دکتر ابتکار نیز سمت مشاوره داشته و از توابین حوزه شکار است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست عنوان کرد: دکتر نمکی، ظهرابی را به عنوان یک صاحبنظر به من معرفی کرده است. به گواه دکتر دبیری (معاون سابق محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست)، گزارش بازدید دکتر نمکی از چند زیستگاه طبیعی در تاریخ محیط زیست ایران؛ قبل و بعد از انقلاب بی سابقه است.

وی یادآور شد: متخصصان محیط زیست در این سازمان باید درباره نمک تا آهو و از موشک تا دوچرخه اظهار نظر کنند. در حالی که این سازمان باید تخصصی‌تر شود و امکانات فعالیت تخصصی‌تر را فراهم کند. من فقط می‌توانم درباره پنج درصد مسایل حوزه محیط زیست اظهار نظر کنم و از 95 درصد دیگر سر در نمی‌آورم. باید امکان حضور متخصصان در این حوزه فراهم شود.

کلانتری افزود: بودجه سازمان حفاظت محیط زیست صرفا به 600 میلیارد تومان هم نمی‌رسد در حالی که کمک بلاعوض دولت به مناطق آزاد سالانه دو هزار میلیارد تومان است. سازمان محیط زیست باید مثل سازمان برنامه و بودجه، وزارت اطلاعات و نیروهای مسلح دیده شود. باید حاکمیت از بعد اقتصاد کلان به محیط زیست نگاه کند.

وی گفت: من سه سال عضو هیات مدیره غیر موظف منطقه آزاد ارس بودم و این منطقه سالانه 300 میلیارد تومان کمک مالی دریافت می‌کرد. در حالی که این بودجه در سازمان حفاظت محیط زیست بسیار ناچیز است و فعالیت پرسنل این سازمان نوعی از خود گذشتگی است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر دریافت حق‌آبه تالاب‌های کشور، درباره احیای گاوخونی گفت: نمی‌توان انتظار داشت که در اصفهان با 380 میلیمتر بارش، 30 هزار هکتار فضای سبز هم داشته باشد و گاوخونی را نیز احیا کرد.

وی درباره کنترل کانون‌های ریزگرد جنوب کشور نیز تاکید کرد: 28 کانون بحران در عراق و ایران شناسایی شده است. 4 کانون بحرانی در ایران داریم که در این کانون‌ها معادل 10 کانون خارجی ریزگرد تولید می‌شود. بخشی از این کانون‌ها به دلیل شرایط جنگ، مالچ‌های نفتی خود را از دست داده‌اند. بخشی هم اراضی شخم خورده بدون کشت هستند. با سازمان جنگل‌ها در حال ساماندهی این کانون‌ها هستیم.

کلانتری افزود: امسال 190 میلیارد تومان اعتبار به کنترل کانون‌های ریزگرد اختصاص داده شده است. در ارتباط با کانون‌های عراق نیز بخش‌هایی از اراضی بحرانی تحت اختیار داعش بود. با تسلط بیشتر دولت عراق بر این اراضی و خروج داعش، قرار است کانون‌های بحرانی این کشور کنترل شود. ضمن اینکه در نزدیکی نجف نیز 200 هکتار مرکز آموزش و تحقیقات کنترل ریزگرد احداث می‌کنیم.

وی ادامه داد: سازمان جنگل‌ها دستگاه اجرایی خوبی در بحث بیابان‌زدایی و جلوگیری از پیشروی بیابان است. اگر حق‌آبه‌های محیط زیستی را رعایت کنیم و به تالاب‌ها و باتلاق‌ها آب مورد نیاز برسد، ریزگردها قابل محاط شدن است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست وضعیت دریاچه ارومیه را تثبیت شده دانست و افزود: این دریاچه از حالت بحرانی غیر قابل بازگشت خارج شده است. برای نجات دریاچه 20 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم. تا کنون 500 میلیارد تومان هزینه کرده‌ایم.

وی یادآور شد: در دریاچه ارومیه کنترل غبار نمکین برای ما خیلی مهم بود. سازمان جنگل‌ها بسیار خوب عمل کرد و در این رابطه اقدامات خوبی در دریاچه انجام داد. غبار نمکی دریاچه ارومیه قبل از فعالیت ستاد احیا سبب شده بود که فشار خون مردم تبریز یک دهم بار افزایش یابد.

کلانتری گفت: اگر پول مورد نیاز برای ستاد احیای دریاچه ارومیه فراهم نشود، عملیات احیا به تعویق خواهد افتاد. از آنجا که دریاچه ارومیه به جز در منطقه شیرامین و عجب شیر در سایر مناطق با آب‌های زیرزمینی در ارتباط نیست، بسیار امیدواریم که عملیات احیا نتیجه بخش باشد.

L-960613-02