Iranian Agriculture News Agency

رئیس کمیسیون بهداشت زنبورعسل آپی‌موندیا:

75 درصد درآمد زنبورداران آمریکایی از طریق خدمات گرده افشانی است / آگاهی‌بخشی به مردم برای خرید عسل محلی

اگرچه هنوز در ایران، استقرار کندوها در یک مزرعه، درآمدی برای زنبوردار ندارد، اما هستند زنبورداران کشورهایی که سه چهارم درآمد خود را از این طریق کسب می‌کنند.

75 درصد درآمد زنبورداران آمریکایی از طریق خدمات گرده افشانی است / آگاهی‌بخشی به مردم برای خرید عسل محلی

اگرچه هنوز در ایران، استقرار کندوها در یک مزرعه، درآمدی برای زنبوردار ندارد، اما هستند زنبورداران کشورهایی که سه چهارم درآمد خود را از این طریق کسب می‌کنند.

به گزارش خبرنگار ایانا، شرکت در نمایشگاه‌ها و کنگره‌های تخصصی برای هر گروهی از فعالان اقتصادی می‌تواند مفید باشد. زیرا انتقال بخش قابل توجهی از دانش فنی و تجربه جهانی در این عرصه صورت می‌گیرد. کنگره بین‌المللی آپی‌موندیا که هفته گذشته در استانبول ترکیه برگزار شد، برای ایرانیان استفاده‌های فراوانی داشت که یکی از آنها شرکت در سخنرانی‌ها و ارائه مقالات دانشمندان کشورهای دیگر بود.

در همین راستا به صورت کاملا تخصصی، "جفری پتیس" رئیس کمیسیون بهداشت زنبور عسل آپی‌موندیا که پیش از این یکی از مدیران ارشد وزارت کشاورزی آمریکا ( USDA ) نیز بوده، در جمع شرکت کنندگان کنگره حاضر شد. در این جلسه که به صورت دوطرفه و پرسش و پاسخ بین سخنران و حاضران به اجرا درآمد، رئیس کمیسیون بهداشت زنبورعسل آپی‌موندیا نکات درخور توجهی برای پرورش زنبور و تولید محصولات مختلف عنوان کرد که در ادامه، چکیده‌ای از سخنان وی مطرح می‌شود.

***برای رونق صادرات عسل و فراورده‌های آن باید نسبت به وجود باقیمانده آنتی‌بیوتیک و سموم شیمیایی در محصولات حاصل از زنبور، حساس بود. زیرا حتی مقدار کمی از این ماده، مانع از صادرات به کشورهای دیگر به ویژه اتحادیه اروپا می‌شود. بنابراین اگر شما کندوهای خود را در مکانی نگه دارید که زمین‌های اطراف آن در گرو کشاورزی باشد، حتی در صورت استفاده نکردن از داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک، احتمال برگشت محصول‌تان بسیار زیاد است. این در حالی است که پرورش زنبور در مناطق بکر و طبیعی، به همراه حذف آنتی‌بیوتیک، توانایی شما برای صادرات را دوچندان می‌کند. اهمیت این موضوع به قدری است که برخی تولیدکنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی، برای خرید موم خالص و بدون آلودگی، به جنگل‌های آفریقا رفته و ترجیح می‌دهند محصول تولید شده از مناطق بکر و پاکیزه باشد. بنابراین شما هم می‌توانید با تولید چنین محصولات سالمی، نیاز این کارخانه‌ها را تامین کنید؛ صنایعی که ارزش افزوده بسیار بالایی در دنیا دارد.

***اگرچه سال‌ها قبل تنها 25 درصد درآمد زنبورداران آمریکایی از طریق خدمات گرده‌افشانی بود، اما اخیرا این موضوع برعکس شده و اکنون 75 درصد درآمد آنها از این طریق به دست می‌آید. در همین راستا معمولا زنبورداران این کشور به جایی می‌روند که کشاورزی وجود دارد. بنابراین اتفاقی اینچنینی، با تاکید بر استفاده از منابع بکر برای تولید عسل، در تناقض است. زیرا تقریبا تمام کشاورزان از آفت‌کش‌ها در مزرعه خود بهره می‌برند. به همین دلیل جواب ساده‌ای نمی‌توان برای آن پیدا کرد و تصمیم نهایی با زنبوردار خواهد بود که کدام راه را انتخاب کند. زنبوردار معمولا زمینی برای خودش ندارد و نمی‌تواند به کشاورز دستور دهد که از آفت‌کش استفاده نکند، اما اگر مزرعه‌داران، از اهمیت گرده افشانی مطلع باشند، قطعا با شما همکاری می‌کنند. به طور کلی در حال حاضر هزینه گرده افشانی در باغ‌های بادام کالیفرنیا (که 80 درصد بادام دنیا را تامین می‌کند) بین 50 تا 75 دلار به ازای هر کندو است، اما این هزینه در برخی مناطق با توجه به شرایط، ممکن است به 200 دلار هم برسد. یا به عنوان مثال تولیدکنندگان سیب، به ازای هر کندو 40 دلار و ملون‌ها بین 20 تا 40 دلار می‌پردازند. به عبارتی در مجموع زنبوردار در طول هر سال به طور متوسط پنج قرارداد برای ارائه خدمات گرده افشانی با کشاورزان مختلف منعقد می‌کند. این در حالی است که هنوز در ایران چنین قراردادهایی برای اجاره کلونی‌ها وجود ندارد و باید با آگاهی بخشی به کشاورزان، این موضوع را ساماندهی کرد. حتی از گرده افشانی زنبورهای عسل در کشورهایی مانند کره و ژاپن در داخل گلخانه‌ها استفاده می‌شود.

***برای کنترل بیماری‌های زنبور، استفاده از اسیدهای اگزالیک و فرمیک توصیه می‌شود. البته باید توجه داشت که این دو ماده ممکن است برای زنبوردار مضر باشد. اگرچه اسید فرمیک، بوی تندی دارد، اما اسید اگزالیک چنین مشخصه‌ای نداشته و زنبوردار متوجه آن نمی‌شود. فرمیک اسید در دمای بالای 35 درجه سانتی‌گراد به نوزادان و ملکه آسیب می‌زند. بنابراین استفاده از آن در روزهای بسیار گرم تابستانی مفید نخواهد بود. در ارتباط با اگزالیک هم باید دقت کرد که در زمان به کارگیری آن کندوها از نوزاد خالی باشند؛ به عبارتی به نظر می‌رسد اواخر پاییز، زمان مناسبی باشد.

***پروبیوتیک، یکی از مواد بسیار مفید در صنعت زنبورداری به شمار می‌رود و پتانسیل زیادی برای استفاده دارد. در صورت به کار بردن باکتری‌های پروبیوتیک در تغذیه زنبور، سیستم ایمنی این حشره را بهبود بخشیده و می‌توان با بیشتر عوامل بیماری‌زا مقابله کرد.

***تجربه 30 ساله اروپایی‌ها برای مبارزه با کنه واروا نشان می‌دهد که آنها از آمریکایی‌ها موفق‌ترند. من توصیه می‌کنم که زنبوردار با ایجاد تحمل در زنبورها در مقابل این کنه بایستد. بهتر است شما نیز در این مسیر کمی صبر به خرج دهید و بگذارید کلونی‌هایی که ضعیف هستند، از بین بروند. اگرچه در سال‌های نخست ممکن است متحمل ضرر شوید، اما در سال‌های آتی خواهید دید که با اصلاح نژاد زنبورها و انتخاب حشره‌های مقاوم، مشکلی با کنه‌ها نخواهید داشت. این روش از درمان دارویی بسیار بهتر است. زیرا کنه‌ها نسبت به هر دارویی بعد از دو تا پنج سال، مقاوم شده و باید در استفاده از آنها تنوع را چاشنی کار قرار داد. اما همانطور که گفته شد، راهکار درازمدت برای این منظور، انتخاب و نگهداری زنبورهای مقاوم طی چند نسل است. هرچند هیچ کلونی نمی‌توان پیدا کرد که در عین حال، تمام صفات برتر را در خود جای داده باشد. بنابراین بالانس بخشیدن به این صفات، به مدیریت زنبوردار وابسته است.


***تا 10 سال گذشته اعتقاد بیشتر کارشناسان بر این بود که اگر در 300 زنبور انتخابی کمتر از 10 کنه باشد، مشکل خاصی وجود ندارد. به نظر من هم اگر کمتر از پنج درصد زنبورهای بالغ آلوده باشند، جای نگرانی نیست، اما اگر این تعداد به 10 درصد یا بیشتر برسد، آلودگی تهدید کننده است. من برای امتحان این موضوع، روش ساده‌ای را به کار می‌برم. به این صورت که بین 200 تا 300 زنبور را به صورت تصادفی انتخاب کرده و به همراه شکر، داخل ظرفی مخصوص گذاشته و بعد از مدتی تعداد کنه‌های موجود در ظرف را شمارش می‌کنم؛ این عمل دو بار در سال تکرار می‌شود. اگرچه هر منطقه‌ای برای خودش شرایط خاصی دارد و نمی‎‌توان نسخه‌ای یکسان برای آن پیچید، اما معمولا در اواخر تابستان و اوایل پاییز، کنه‌ها زیاد شده و باید کندوها از این نظر کنترل شوند.

***گفته می‌شود که میانگین تولید عسل در ایران بیش از 11 کیلوگرم به ازای هر کندو است. این مقدار کمی نیست و ارزش آن نیز در خرده فروشی‌ها حدود 15 دلار برای هر کیلوگرم تخمین زده می‌شود. حال شاید در کنار آن عسل‌های ارزان قیمت از کشورهای دیگر مانند چین وارد کشور شود. حتی اگر واردات ممنوع هم باشد، قاچاق و ورود غیرقانونی در تمام سرزمین‌ها اتفاق خواهد افتاد. در چنین شرایطی، مصرف کننده باید به قدری آگاهی داشته باشد که عسل گران‌تر محلی را به محصول ارزان وارداتی ترجیح دهد. به عنوان مثال، اکنون قیمت عسل سوئیسی و ژاپنی در هر کیلوگرم، تقریبا دو برابر نرخ عسل چینی است، اما مردم این دو کشور، عسل محلی را انتخاب می‌کنند. زیرا به طور کامل قانع شده‌اند که ارزش عسل محلی بالاتر از نوع وارداتی است. حال نمی‌دانم ذهنیت ایرانی‌ها نسبت به عسل داخلی تولید شده در ایران چگونه است، اما به هر حال با آموزش این مسئله به مردم، منفعت زنبوردار تضمین می‌شود. این هوش بازاریابی می‌خواهد و زنجیره‌ای که زنبوردار را به طور مستقیم به بازار متصل کند.

***واردات ملکه همیشه با ریسک همراه است، اما اگر قصد واردات دارید، باید تحت نظارت دقیق و قرنطینه مطمئن باشد. البته وارد کردن اسپرم بهتر است و خطر کمتری خواهد داشت. اما به هر ترتیب، حفظ ایمنی و رعایت ضوابط بسیار ضروری است. در عین حال، چنانچه زنبورها از طریق اصلاح نژاد نسبت به بیماری‌ها مقاوم شده باشند، نگرانی خاصی وجود ندارد. باید این نکته را نیز در نظر داشت که با واردات مستقیم ملکه، زودتر به اهداف اصلاح نژادی خواهید رسید، ولی واردات اسپرم و تلقیح مصنوعی آن به ملکه‌های محلی، به کمی زمان بیشتر احتیاج دارد.

v-

انتهای پیام

دیدگاه تان را بنویسید