Iranian Agriculture News Agency

گزارش ایانا از وضعیت تحویل چغندرقند کشاورزان به کارخانه‌ها

زمان بهره‌برداری کارخانه‌های شکر به 5 ماه افزایش یافت/ کمبود نقدینگی کارخانه‌ها بزرگ‌ترین مشکل پرداخت مطالبات چغندرکاران/ اعطای کمک‌هزینه حمل چغندر، نیازمند مصوبه شورای اقتصاد

زمان بهره‌برداری و فعالیت کارخانه‌های قند و شکر به‌دلیل پیش‌بینی افزایش یک میلیون تنی چغندرقند در کشور، از سه ماه به پنج ماه افزایش یافت، این در حالی است که کمبود نقدینگی بزرگ‌ترین مانع پیش روی کارخانه‌ها جهت پرداخت مطالبات چغندرکاران است. همچنین با وجود ابلاغ و اعطای قند و تفاله چغندر کشت پاییزه به کشاورزان، سهمیه کشت بهاره این اقلام در هاله‌ای از ابهام است.

زمان بهره‌برداری کارخانه‌های شکر به 5 ماه افزایش یافت/ کمبود نقدینگی کارخانه‌ها بزرگ‌ترین مشکل پرداخت مطالبات چغندرکاران/ اعطای کمک‌هزینه حمل چغندر، نیازمند مصوبه شورای اقتصاد

خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) - حامد صفری‌پور:

چغندرقند محصول مهمی برای دستیابی به رکوردی جدید در تولید شکر به‌شمار می‌رود و کشاورزان در 20 استان کشور این محصول را کشت می‌کنند، استان آذربایجان غربی با 30 هزار و 200 هکتار، استان خراسان رضوی با 22 هزار و 129 هکتار، بیشترین سطح زیر کشت این محصول در کشور را به خود اختصاص داده و استان فارس با 12 هزار و 860 هکتار و استان کرمانشاه با 10 هزار و 542 هکتار در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

همچنین بیشترین میزان تولید چغندرقند به استان آذربایجان غربی با تولید یک میلیون و 892 هزار و 720 تن، استان خراسان رضوی با تولید یک میلیون و 205 هزار و 414 تن، استان کرمانشاه با تولید 590 هزار و 240 تن و استان فارس با تولید 576 هزار و 137 تن اختصاص یافته است.

اما استان خوزستان با وجود اینکه از لحاظ تولید و سطح زیر کشت بین رتبه‌های نخست تا چهارم کشور قرار ندارد، از لحاظ میانگین عملکرد چغندرقند در کشور، از استان‌های آذربایجان غربی، کرمانشاه، خراسان رضوی و حتی میانگین کشوری سبقت گرفته است.

مصاحبه خبرنگار خبرگزاری ایانا با مجری طرح چغندرقند و نیشکر وزارت جهاد کشاورزی با تیتر " برقراری سهمیه قند و تفاله چغندر در سال جاری/ پیشنهاد افزایش شش درصدی قیمت تضمینی چغندرقند به شورای اقتصاد " ، بازتاب گسترده‌ای بین چغندرکاران کشور به‌ویژه چغندرکاران استان خراسان رضوی داشته، در این راستا کشاورزان این استان، علاوه بر اظهار تأسف درباره حذف سهمیه قند و تفاله چغندر، عکس‌هایی از صفوف طولانی وسایل حمل و نقل چغندر جلوی کارخانه قند جوین و مراکز آلفا (مراکز تحویل چغندرقند) برای خبرگزاری ایانا ارسال کردند و دلیل تشکیل صفوف طولانی را ورود گسترده چغندرقند از غرب کشور دانستند، بر همین اساس مشکلات چغندرکاران این بخش را از دو کشاورز استان خراسان رضوی پیگیر شدیم.

صف‌های طولانی مراکز تحویل با ورود چغندر از غرب کشور

مقداد قلعه‌نوئی، یکی از چغندرکاران استان خراسان رضوی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری ایانا گفت: کارخانه قند و شکر جوین در استان خراسان رضوی، برای تحویل گرفتن چغندرقند از کشاورزان، مهرماه هر سال آمادگی خود را اعلام می‌کرد، اما در سال جاری به‌دلیل ورود چغندرقند از کردستان، همدان و غرب کشور به این کارخانه، زمان تحویل چغندرقند از کشاورزان با تأخیر اعلام و از 15 آبان‌ماه تحویل این محصول آغاز شد.

به گفته وی، تأخیر در اعلام زمان تحویل چغندرقند باعث ایجاد صف‌های طولانی وسایل حمل و نقل حامل این محصول جلوی کارخانه و مراکز آلفا (مراکز دریافت چغندرقند) شده است.

قلعه‌نوئی عنوان کرد: از طرفی پایین آمدن وزن چغندرهای برداشت شده کشاورزان زیر نور آفتاب، درآمد کشاورزان را کاهش می‌دهد، از طرف دیگر برداشت دیرهنگام چغندرقند، کشت بعدی گندم و جو کشاورزان را به تأخیر می‌اندازد که در هر دو صورت کشاورزان متضرر می‌شوند.


کاهش میزان کمک هزینه حمل و نقل چغندر

همچنین حسین شفیع‌آبادی از دیگر چغندرکاران استان خراسان رضوی به خبرنگار ایانا گفت: 20 مهرماه دیرترین زمان اعلام تحویل چغندر توسط کارخانه‌های قند و شکر استان خراسان رضوی طی سال‌های گذشته بوده، اما کارخانه قند و شکر جوین تا 15 آبان‌ماه سال جاری، چغندرهای برداشت‌شده کشاورزان را تحویل نگرفت.

وی عنوان کرد: با اعلام زمان تحویل در تاریخ فوق، صف‌های طولانی جلوی کارخانه قند و شکر و مراکز آلفا (مراکز تحویل چغندرقند) تشکیل شد که بر این اساس وسایل نقلیه حامل چغندرقند باید شش تا هفت روز برای تحویل این محصول به کارخانه انتظار بکشند.

شفیع‌آبادی ادامه داد: رانندگان ماشین‌های حمل و نقل، علاوه بر کرایه 40 هزار تومانی حمل هر تن چغندر از مزرعه تا کارخانه، از کشاورزان بابت انتظار در صف (به‌عنوان هزینه خواب ماشین)، هر شبانه‌روز بین 150 تا 300 هزار تومان دریافت می‌کنند.

این چغندرکار استان خراسان رضوی با اشاره به اینکه دپو چغندرهای برداشت شده و انتظار در صف کارخانه قند و شکر باعث متضرر شدن کشاورزان، کاهش وزن و تناژ این محصول می‌شود، اظهار کرد: کمک‌هزینه دولتی حمل هر تن چغندرقند از مزرعه تا مراکز آلفا 35 هزار تومان بود که سال گذشته پنج‌هزار تومان به بهانه حمل چغندرقند از مراکز آلفا به کارخانه، از مبلغ فوق کاسته شد و در سال جاری قرار است این رقم به 11 هزار تومان افزایش یابد.

البته برای رفع ابهام کشاورزان، کسب اطلاعات بیشتر جهت صحت و سقم ماجرا، دلیل تشکیل صف‌های طولانی و به‌منظور یافتن پاسخی برای پرسش‌های مطرح شده چغندرکاران، با مدیرعامل شرکت کشت و صنعت جوین به‌صورت تفصیلی و جزءبه‌جزء گفت‌وگو کردیم.

سیدمحمد حسینی، مدیرعامل شرکت کشت و صنعت جوین در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا گفت: کشاورزان برای افزایش وزن و عیار چغندرقند تا لحظه آخر از برداشت این محصول خودداری می‌کنند، اما با فرا رسیدن فصل سرما و ترس کشاورزان از سرمازدگی چغندر، طبق روال هرسال، نیمه دوم آبان‌ماه و آذرماه، با برداشت همزمان این محصول، صف‌های طولانی تحویل چغندرقند مقابل کارخانه‌های قند و شکر و مراکز تحویل ایجاد می‌شود.

وی با بیان اینکه کارخانه قند و شکر جوین در سال جاری، 20 شهریور را به‌عنوان زمان تحویل چغندرقند از کشاورزان اعلام کرده است، اضافه کرد: کشاورزان این منطقه تا 20 مهر از برداشت چغندرقند خودداری کردند و شرکت کشت و صنعت جوین مجبور شد برای فعال ماندن کارخانه تمام چغندرهای کشت شده خود را با وزن و عیار پایین برداشت و در کارخانه مصرف کند.

حسینی یادآور شد: طبق برنامه‌ریزی و هماهنگی وزارت جهاد کشاورزی قرار است به‌دلیل پیش‌بینی افزایش یک میلیون تنی چغندرقند در کشور، کارخانه‌های قند و شکر یک ماه زودتر کار خود را آغاز و یک ماه دیرتر فعالیت خود را به اتمام برسانند، به‌طوری‌که زمان بهره‌برداری و فعالیت کارخانه‌های قند و شکر از سه ماه به پنج ماه افزایش یابد.

وی تأکید کرد: میزان قرارداد کارخانه قند و شکر جوین برای تحویل چغندرقند از کشاورزان این منطقه، 381 هزار تن است که تاکنون حدود 221 هزار تن چغندرقند از کشاورزان دریافت شده و مابقی قرارداد حدود 160 هزار تن تا 16 روز دیگر از کشاورزان تحویل گرفته می‌شود.

مدیرعامل شرکت کشت و صنعت جوین با اشاره به اینکه حجم انبوهی از افزایش تولید چغندرقند مربوط به غرب کشور است، خاطرنشان ساخت: کارخانه‌های قند و شکر غرب کشور توانایی جذب تمام چغندرهای تولیدی آن منطقه را ندارند، به همین دلیل حدود 62 هزار تن چغندر از غرب کشور جهت استحصال شکر به این کارخانه ارسال شده است.

به کانال ایانا در تلگرام بپیوندید

حسینی با بیان اینکه کارخانه قند و شکر جوین طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده ظرفیت پذیرش چغندر را به هر منطقه اعلام می‌کند، افزود: با اعلام این کارخانه منطقه جوین مجاز به ارسال روزی 400 ماشین حمل شامل پنج‌هزار و 500 تن چغندرقند است و منطقه سمنان، سوداغلن و غرب کشور باید هر کدام روزانه 50 ماشین چغندرقند به این واحد ارسال کنند، این در حالی است که برخی روزها تعداد ماشین‌های حامل چغندرقند منطقه جوین به 700 عدد، ماشین های چغندرقند سمنان به 120 عدد و ماشین‌های چغندر باقی مناطق به بیش از دو برابر می‌رسد.

وی بیان کرد: کارخانه قند و شکر جوین نمی‌تواند کل چغندرقند برداشت شده منطقه را یکجا مصرف کند؛ بنابراین چغندرقند کشاورزان باید به تدریج و طی 150 روز فعالیت کارخانه تحویل گرفته شود.

حسینی رعایت نکردن برنامه‌ریزی اعلام شده کارخانه قند و شکر توسط کشاورزان را باعث تشکیل صف‌های طولانی، افزایش کرایه چغندرکاران و متضرر شدن آن‌ها دانست و ادامه داد: از کشاورزان درخواست می‌شود تا با رعایت زمان‌بندی، محصول چغندر را به‌موقع و با هماهنگی کارخانه‌های قند و شکر برداشت کنند تا صف‌های طولانی تحویل چغندر تشکیل نشود.

وی در پاسخ به این پرسش که چرا برای حل شدن این مشکل، زمان تحویل چغندر از کشاورزان در قراردادها ذکر نمی‌شود، عنوان کرد: زمان تحویل چغندر در قراردادهای کشاورزان منطقه جوین به دلیل کمتر بودن تولید این محصول در منطقه فوق، نسبت به ظرفیت کارخانه قید نمی‌شود، اما تاریخ برداشت به آن‌ها اعلام می‌شود. همچنین شرکت کشت و صنعت جوین به‌دلیل محدود بودن برخی کشاورزان از لحاظ آب، زمین و اجاره اراضی کشاورزی با آن‌ها تعامل کرده و تاریخ برداشت را طبق نظر کشاورز ثبت و نوبت‌بندی می‌کند که متأسفانه هیچ وقت این نوبت‌بندی رعایت نمی‌شود.


افزایش دو برابری ظرفیت تحویل چغندر در کارخانه قند جوین

مدیرعامل شرکت کشت و صنعت جوین با بیان اینکه کارخانه قند و شکر جوین ظرفیت تحویل چغندرقند را از پنج‌هزار تن در شبانه‌روز طی سال گذشته به 10 هزار تن در شبانه روز طی سال جاری رسانده است، یادآور شد: این کارخانه با سرد شدن هوا به تدریج ظرفیت تحویل چغندر از کشاورزان را افزایش داده و تا پایان دی‌ماه تحویل تمام چغندرهای کشاورزان این منطقه به اتمام می‌رسد.

حسینی با اشاره به اینکه ظرفیت مصرف کارخانه قند و شکر جوین در سال جاری نسبت به سال قبل دو برابر شده است، تأکید کرد: کارخانه‌های قند و شکر کشور روزانه به‌طور متوسط حدود 80 هزار تن چغندرقند از کشاورزان تحویل می‌گیرند که از این میزان حدود 10 هزار تن چغندر توسط کارخانه قند و شکر جوین از کشاورزان دریافت می‌شود.

وی خاطرنشان ساخت: تاکنون حدود چهار میلیون تن چغندرقند از کشاورزان سراسر کشور دریافت شده که سهم کارخانه قند و شکر جوین به‌عنوان تنها واحد قند و شکر فعال در شبانه‌روز در سراسر کشور، 220 هزار تن بوده است.

به گفته مدیرعامل شرکت کشت و صنعت جوین، میزان ذخیره‌سازی چغندرقند در کارخانه قند و شکر جوین حدود 50 هزار تن است و این کارخانه نسبت به مدت مشابه سال قبل 40 هزار تن چغندرقند بیشتری تحویل گرفته و مصرف کرده است.

حسینی در پاسخ به این پرسش که چرا قند و تفاله چغندر کشاورزان از مصوبه شورای اقتصاد حذف شده است، اظهار کرد: شورای اقتصاد در گذشته دو کیلوگرم قند و 20 کیلوگرم تفاله چغندر را به ترتیب با قیمت 50 تومان و 20 ریال به‌عنوان مشوق تولید برای کشاورزان در نظر گرفته بود که قیمت این اقلام باید سالانه افزایش می یافت، اما با توجه به استحصال 50 کیلوگرم تفاله از هر تن چغندر، اعطای 20 کیلوگرم تفاله معادل 40 درصد این محصول به کشاورز و فروش آن در بازار توسط چغندرکاران باعث شکسته شدن قیمت‌ها و افزایش ضرر کارخانه‌ها برای فروش تفاله چغندر می‌شود.

وی اضافه کرد: هر سال قیمت تضمینی شکر پایین‌تر از قیمت تمام‌شده آن اعلام می‌شود و کارخانه‌های قند و شکر به دلیل نداشتن توجیه اقتصادی خواستار واقعی شدن قیمت قند و تفاله چغندر شدند، به همین دلیل شورای اقتصاد برای بهتر شدن بیلان اقتصادی کارخانه‌های قند و شکر، تصمیم به حذف تفاله چغندر و قند کشاورزان گرفت.


قند و تفاله چغندر بهاره در بلاتکلیفی

مدیرعامل شرکت کشت و صنعت جوین در پاسخ به این پرسش که با توجه به اعلام خبر برقراری مجدد قند و تفاله چغندر کشاورزان در سال جاری توسط مجری طرح چغندرقند و نیشکر وزارت جهاد کشاورزی به ایانا، سرنوشت اعطای این اقلام به کشاورزان در کارخانه قند و شکر جوین، چه خواهد شد، گفت: دولت برای رونق کشت پاییزه چغندر، اعطای هر کیلوگرم تفاله چغندر به کشاورزان را با قیمت 85 تومان و هر کیلوگرم قند به کشاورزان را با قیمت 500 تومان مجاز اعلام کرده بود که به چغندرکاران تحویل شد، اما شرکت کشت و صنعت جوین تاکنون ابلاغیه‌ای مبنی بر اعطای قند و تفاله چغندر به کشاورزان در کشت بهاره این محصول دریافت نکرده است.


کرایه حمل چغندر، مستلزم مصوبه شورای اقتصاد

حسینی درباره ابهامات و نوسان کمک‌هزینه حمل چغندر از مزرعه تا کارخانه، بیان کرد: قیمت تضمینی چغندرقند در مصوبه شورای اقتصاد زمان تحویل درب کارخانه اعلام‌شده، اما این شورا طی چند سال گذشته مبلغی حدود 35 هزار تومان بابت کرایه حمل و نقل چغندر برای تشویق کشاورزان در دل قیمت تضمینی این محصول در نظر گرفت که باید از قیمت تضمینی چغندر کاسته و به کشاورزان پرداخت می ش‌، اما این موضوع برای برخی کارخانه‌ها شبهه به وجود آورد و کرایه حمل و نقل را جداگانه به چغندرکاران پرداخت کردند، این در حالی است که کرایه حمل و نقل چغندر باید جداگانه در شورای اقتصاد تصویب شود.

وی با بیان اینکه برای کاهش کرایه حمل و نقل کشاورزان، 11 مرکز تحویل چغندر در شش منطقه به شعاع 200 کیلومتری کارخانه مستقر شده است، افزود: از این تعداد هشت مرکز در بیابان‌ها و مزارع کشاورزی مستقر شده تا سهولت حمل و نقل ماشین‌های حامل چغندر برای کشاورزان فراهم شود.

حسینی با اشاره به اینکه میزان قرارداد منعقد شده تحویل چغندر این کارخانه در استان خراسان رضوی 381 هزار تن است، عنوان کرد: پیش‌بینی دریافت 600 هزار تنی چغندر نشان‌دهنده این است که این کارخانه خود را برای افزایش 80 درصدی قراردادها و تحویل این محصول از کشاورزان آماده کرده است.

وی ادامه داد: ظرفیت تحویل چغندرقند در کارخانه جوین طی سال‌های مختلف متفاوت است، به‌طوری‌که این کارخانه در سال 94 حدود 338 هزار تن چغندر از کشاورزان تحویل گرفته و در سال 95 تحویل چغندرقند در این کارخانه به 458 هزار تن رسیده، همچنین پیش‌بینی می‌شود، در کارخانه قند وشکر جوین تحویل این محصول در سال جاری، به 600 هزار تن و تولید شکر به 75 هزار تن برسد.

حسینی با بیان اینکه ظرفیت اسمی کارخانه قند و شکر جوین، استحصال پنج‌هزار تن چغندر در شبانه‌روز است، تأکید کرد: ظرفیت اسمی این واحد برای 100 روز فعالیت، استحصال 500 هزار تن چغندر در سال است، اما ظرفیت عملی این کارخانه استحصال چهارهزار و 200 تن چغندر در شبانه‌روز است.

اشتغال‌زایی 5000 نفری در کارخانه قند جوین

مدیرعامل شرکت کشت و صنعت جوین با اشاره به اینکه طی سال 95 حدود 62 هزار و 810 تن شکر در این واحد تولید شده است، یادآور شد: در مجموع یک‌هزار و 350 نفر به صورت قراردادی، فصلی و رسمی در این کارخانه فعالیت دارند که با احتساب نیروهای روزمزد، خدماتی و پیمانکاران تعداد افراد شاغل در این واحد به پنج‌هزار نفر می‌رسد.


فعالیت 2.5 برابری کارخانه قند جوین نسبت به واحدهای مشابه

حسینی با اشاره به اینکه این کارخانه سال گذشته 2.5 برابر واحدهای مشابه فعالیت داشته است، اظهار کرد: کارخانه‌های قند و شکر سراسر کشور به‌طور معمول 100 روز در سال فعالیت دارند، اما کارخانه قند و شکر جوین در سال گذشته 255 روز فعالیت داشته و میزان پرداختی 18.5 میلیارد تومانی حقوق و مزایای کارکنان این واحد در سال منتهی به 31 تیرماه 95 با 70 درصد رشد به 31.5 میلیارد تومان در سال منتهی به 31 تیرماه 96 رسیده است.

به گفته وی، گردش مالی شرکت کشت و صنعت جوین در سال 94، 142 میلیارد تومان بوده که در سال 95 به 252 میلیارد تومان رسیده و پیش‌بینی می‌شود در سال جاری به 400 میلیارد تومان برسد.

حسینی در پایان با اشاره به اینکه بیش از 80 درصد هزینه تمام شده شکر به چغندرکاران پرداخت می‌شود، اضافه کرد: با وجود فعالیت شبانه‌روزی کارخانه قند و شکر جوین، سود شرکت متناسب با گردش مالی آن نیست و کمبود نقدینگی از بزرگ‌ترین مشکلات این شرکت در پرداخت پول چغندرکاران است، همچنین تولید سه ماهه کارخانه باید طی یک سال به بازار عرضه شود، این درحالی است که چغندرکاران به محض تحویل چغندر انتظار دارند هرچه سریع‌تر پول خود را دریافت کنند./

H-960829-01

انتهای پیام

دیدگاه تان را بنویسید