آتشک، آتش به جان باغداران اصفهان انداخت/ نگرانی از بروز چالش برای 300 هزار تن سیب تولیدی در سمیرم

به گزارش خبرنگار ایانا در استان اصفهان، محمد سماواتی در جلسه‌ای با کشاورزان و بهره‌برداران بخش کشاورزی شهرستان سمیرم، اظهار کرد: حمله باکتری آتشک (Erwinia amylovora) به باغ‌های میوه در استان اصفهان و از جمله سمیرم، نگرانی‌های زیادی را ایجاد کرده است.

به گفته وی سال ۸۵ یکی از اعضای هیات علمی‌گروه بیماری‌شناسی گیاهی دانشگاه آزاد ‌واحد علوم و تحقیقات تهران اعلام کرد فقط استان اصفهان محل مناسبی برای تولید سیب است که آن زمان هنوز گزارشی از فعالیت عامل بیماری آتشک در آن ارائه نشده بود.

این کارشناس بخش تحقیقات کشاورزی ادامه داد: سال ها بعد و در پاییز سال ۱۳۹۷ مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی عنوان کرد که آتشک محصولات باغی ۶ شهرستان استان اصفهان را تهدید می‌کند.

سماواتی درباره فعالیت باکتری عامل آتشک خاطرنشان کرد: این باکتری در 5 مرحله شکوفه، سرشاخه، تنه، پایه و ریشه فعالیت دارد که بیشترین آسیب‌رسانی آن در مرحله شکوفه است اما باغدارها به طور سنتی با این اندیشه که سم‌پاشی شکوفه، باعث ریزش آن می‌شود از این کار امتناع می‌کنند که همین موضوع تاثیر زیادی در کم شدن مقاومت شکوفه به باکتری می‌گذارد.

* بیماری گیاهی و باکرتریایی آتشک، از مهمترین بیماری‌های درختان میوه دانه دار (سیب، گلابی و به) و گیاهان خانواده گُل‌سرخیان از جمله انواع گل رُز است. آتشک بر اثر عفونت با یک بیمارگر (پاتوژن) رخ می‌دهد و مرگ سریع برگ، جوانه، شاخه و اندام گیاهی از آثار آن است و پیش از مرگ این اندام‌ها معمولا نخست زردی (کلروز) و قهوه‌ای شدن در گیاه دیده می‌شود.

سماواتی با بیان اینکه عمده شیوع آتشک در بخش پادنای بزرگ سمیرم و باغ‌های «به» این بخش مشاهده شد، افزود: درخت  و میوه به آسیب پذیرترین درخت و میوه در برابر این باکتری است.

وی به گزارش مدیر جهاد کشاورزی سمیرم درباره آلوده شدن ۵۰ هکتار از باغ‌های به بخش پادنا به آتشک اشاره کرد و گفت: تلاش‌ها و اقدام‌های زیادی در ۲ دهه اخیر انجام شد تا از ورود این باکتری خطرناک به سمیرم جلوگیری شود.

کارشناس بخش تحقیقات کشاورزی جهاد کشاورزی اصفهان اظهارداشت: افزون بر ۲۰ سال قبل پست‌ها واحدهای قرنطینه سخت گیرانه‌ای در ورودی‌ها و خروجی‌های سمیرم شکل گرفت تا از ورود آتشک جلوگیری شود.

سماواتی با اشاره به اینکه جابجایی صندوق‌های میوه، پرواز و گرده‌افشانی زنبورعسل در باغ‌ها و حتی تردد کارگران از یک باغ به باغی دیگر در انتشار و شیوع باکتری موثر هستند، افزود: آتشک علاوه بر آسیب زدن به محصول، به میزبان و نهالستان نیز آسیب جدی می‌زند.

به گفته این کارشناس، باکتری آتشک روزانه 3 سانتیمتر پیش روی می‌کند و تخریب و صدمه‌ای 8 برابری با روز قبل خود ایجاد می‌کند.

وی با بیان اینکه ارقام سیب قرمز و لایبرتی در برابر این باکتری مقاوم هستند، تصریح کرد: باکتری آتشک ارقامی مانند سیب گالا را درگیر می‌کند و به درخت آسیب می‌زند.

وی بار دیگر کاشت درختان مختلف همچون گلابی، سیب و به در یک باغ بویژه نهال "به" را در شیوع بیماری آتشک موثر دانست و اظهار داشت: هنوز علامتی از باکتری بر روی میوه سیب دیده نشده اما ممکن است به مرور زمان و با پیش روی، سیب درختی را نیز درگیر و آلوده کند.

مدیر جهاد کشاورزی سمیرم در همین پیوند، تصریح کرد: نگرانی باغداران این خطه از شیوع آتشک طبیعی است، چرا که افزون بر ۱۸ هزار هکتار باغ سیب در این شهرستان وجود دارد.

به گفته احمد تیموری، آلوده شدن درختان و محصول به در منطقه پادنا خطری جدی است اما مجموعه جهادکشاورزی با همه توان و ظرفیت و همچنین آموزش به بهره برداران تا حد امکان جلوی شیوع و گسترش این باکتری را خواهد گرفت.

آتشک سال ۱۳۸۹ در ابتدا در روستای «سُه» از توابع شاهین شهر و میمه دیده شد و به مرور به شهرستان‌های نطنز، کاشان، گلپایگان و فریدن و در ادامه روستاهای کهنگان، شهید، نقُل و دنگزلوی بخش پادنا از توابع سمیرم در جنوب اصفهان رسید.

باکتری عامل آتشک باعث خشک شدن شکوفه‌ها و برگ‌ها، قهوه‌ای شدن رگ‌برگ‌ها و بافت‌ها، سیاه شدن سرشاخه‌ها، آویزان شدن میوه‌های نارس و بزرگ و بروز زخم در تنه گیاهان و گل‌ها می‌شود.

هر ساله ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تن انواع سیب درختی مرغوب از نوع گلدن، رد و گلاب در شهرستان سمیرم تولید و روانه بازارهای داخل و خارج کشور می‌شود.

شهرستان سمیرم دارای ۱۸ هزار و ۵۰۰ هکتار باغ، ۱۷ هزار هکتار زمین زراعی، ۴۵۵ هزار هکتار عرصه ملی و ۳۳۰ هزار هکتار مرتع و جنگل های طبیعی است و با اشتغال ۹۰ درصدی مردم در بخش باغداری و کشاورزی در ۱۶۰ کیلومتری جنوب اصفهان واقع شده است.