ابهام در سیاست اقتصادی؛ چالش در اقتصاد سیاسی

دستور دونالد ترامپ برای خروج آمریکا از برجام ، حضور شرکت‌های خارجی که بعد از توافق هسته‌ای وارد ایران شدند را در هاله‌ای از ابهام قرار داد. این شرکت‌ها که بعد از برجام، برای حضور در بخش‌های مختلف اقتصادی ایران صف بسته بودند و علاقه دو چندانی برای فعالیت در ایران داشتند، حالا با تهدیدهای تازه رئیس جمهوری آمریکا بر سر دو راهی مانده‌اند تا  در فرصت شش ماهه‌ای که دونالد ترامپ برای کاهش روابط تجاری با ایران برای آنها تعیین کرده است، موضع خود را مشخص کنند.

به گزارش خبرگزاری ایانا، دراین میان اما برخی از شرکت‌ها با اینکه هنوز فرصت شش‌ماهه‌شان تمام نشده است، تصمیم نهایی خود را گرفته‌اند و قرار است با ایران خداحافظی کنند. دراین میان ، شرکت‌های  بزگی چون پژو ، بوئینگ ، توتال، انی، زیمنس، ایرباس، آلیانتس، ساگا، دنیلی و مرسک از جمله شرکت‌هایی هستند که بهرغم قراردادهایی که با ایران داشته‌اند، حالا زیر قولشان زده‌ و می‌خواهند ایران را ترک کنند.چنان که گویی مسابقه‌ای برای خروج از ایران در جریان است.

پژو، اولین داوطلب

پژو سیتروئن از جمله شرکت‌های خودروسازی فرانسوی است که بلافاصله بعد از برجام،‌ برای بازگشت به بازار ایران و از سرگیری فعالیت‌هایش اعلام آمادگی کرد. حتی بلافاصله پس از برجام ،‌ قراردادهای زیادی با ایران بست و فعالیت‌های خود را گسترش داد اما حالا به دنبال اعلام خروج آمریکا از برجام، برای اینکه کمربند سیاه دونالد ترامپ به تنش نخورد، عطایش را به لقایش بخشیده  و با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرده است که از ایران خارج خواهد شد.

دربیانیه این شرکت آمده است؛‌ فرایند تعلیق فعالیت‌های مربوط به سرمایه‌گذاری‌های مشترک خود در ایران را آغاز کرده و برای احترام به قانون تحریم‌های آمریکا بر ضد تهران تا ششم اوت / پانزدهم مرداد ماه سال جاری ایران را ترک می‌کند.

پژو سیتروئن در حالی قرار است همکاری های خود را با ایران قطع کند که  سال گذشته نزدیک به ۴۴۵ هزار دستگاه خودرو در ایران به فروش رسانده بود. با این حال این شرکت بزرگ خودروسازی اروپا اعلام کرده است که اهمیت بازار ایران از نظر مالی آنچنان پر اهمیت نیست. آنطورکه مقامات این شرکت گفته‌اند؛‌ آنچه در اثر فعالیت در ایران حاصل می‌شود تنها کمتر از یک درصد از گردش مالی شرکت را تشکیل می‌دهد. این شرکت خودروسازی در سال 91 نیز به دنبال تشدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران از کشور خارج شده بود و این دومین بدعهدی شرکت پژو در قبال ایران است. با این حال، تحلیل‌گران معتقدند که خروج پژو-سیتروئن از ایران، می‌تواند چالش‌هایی را متوجه صنعت خودروسازی کشور کند.

بوئینگ

شرکت هواپیماسازی بوئینگ که سال گذشته از عقد قرارداد رسمی با ایران برای فروش ۸۰ فروند هواپیمای مسافربری خبر داده بود حالا با تهدید ترامپ می‌خواهد قرارداد خود را با ایران فسخ کند. خبرگزاری فرانسه به نقل از سخنگوی بوئینگ اعلام کرد که این شرکت دیگر مجوز لازم برای فروش هواپیما به ایران را ندارد. این درحالی است که این شرکت هم‌زمان با اعلام رسمی خروج آمریکا از برجام هم گفته بود که به سیاست جدید کاخ‌سفید در برابر ایران پایبند خواهد بود اما تصمیمش برای فسخ یک طرفه قرارداد فروش هواپیماهای مسافربری که به ایران وعده داده بود را رسما اعلام نکرد. استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا یک ماه پیش (هشتم مه) گفته بود که در پی تصمیم دونالد ترامپ برای ترک برجام مجوزهای دو شرکت بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیمای مسافربری به ایران لغو خواهد شد. با این تصمیم ناوگان هوایی کشور نیز دستخوش تحولات جدی خواهد شد.  

توتال

شرکت نفت و گاز فرانسوی توتال نیز که بعد از برجام همکاری قابل توجهی با ایران داشت، نیز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده با توجه به خروج ایالات متحده از برجام و بازگشت تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران، در صورتی که مورد معافیت قرار نگیرد، مجبور است از پروژه اکتشاف گاز پارس جنوبی خارج شود. این درحالی است که هم اکنون 35 درصد سهامداران آمریکایی در این شرکت سرمایه‌گذاری کرده‌اند؛ همچنین این شرکت 10 میلیارد دلار دارایی در آمریکا دارد.از این رو  این شرکت  از ترس بلوکه شدن اموالش در آمریکا تصمیم خود را برای خروج از ایران قطعی کرده است.  

این درحالی است که بیژن زنگنه هفته پیش اعلام کرده بود فرصت 50 روزه‌ای برای اعلام قطعی حضور یا ترک ایران به توتال داده است.