اجرای جنگلداری اجتماعی؛ راه حل نجات جنگل‌های زاگرسی
معاون جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: نیاز است جنگلداری اجتماعی اجرا شود و وابستگی مثبت مردم به جنگل‌های زاگرسی افزایش یابد.
نقی شعبانیان در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا بیان کرد: باید این واقعیت را پذیرفت که عمده عرصه‌های جنگلی کشور ما در مناطق خشک و نیمه‌خشک واقع‌شده‌اند و این باعث شده که این بوم‌سازگان‌‌ها بسیار حساس و شکننده باشند. از سوی دیگر وابستگی مردم محلی به این جنگل‌ها زیاد است و بهره‌برداری‌های قانونی و غیرقانونی فشار مضاعفی را بر این عرصه‌ها تحمیل کرده است.
وی توضیح داد: در حال حاضر جنگل‌های زاگرس که حدود ۶ میلیون هکتار از 3/14 میلیون هکتار عرصه‌های جنگلی کشور را به خود اختصاص داده‌اند، به دلایل مختلفی حال‌وروز خوبی ندارند. خشک‌سالی‌های پی‌درپی سالیان اخیر، ورود ریزگردها از سمت غرب و جنوب غرب که عمدتاً منشأ خارجی دارند و تنفس و فتوسنتز این درخت‌ها را متأثر می‌کنند درنهایت باعث شده این درخت‌ها دچار ضعف فیزیولوژیک شوند.
شعبانیان ادامه داد: از سوی دیگر وابستگی مردم محلی به این جنگل‌ها از طریق شخم زیر آشکوب، چرای دام، بهره‌برداری از چوب و ... برای تأمین نیاز روزانه دست‌به‌دست هم داده و باعث شده که این جنگل‌ها وضعیت ایده آلی نداشته باشند و زادآوری در این جنگل‌ها به‌ویژه زادآوری بذری بسیار ضعیف شده باشد.
وی افزود: ازاین‌رو جنگل‌ها در بعضی از مناطق تخریب‌شده و نیاز به بازسازی و احیا دارند. سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری نیز در قالب برنامه‌های سالانه حفاظت از زادآوری موجود جنگل‌ها و نهال‌کاری، احیا و غنی‌سازی این جنگل‌ها را در دستور کار دارد.
معاون جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: شاید در حال حاضر بالغ‌بر ۴۰ سال باشد که در جنگل‌های زاگرسی زادآوری نداریم و این باعث شده که درختان قدیمی به سن دیر زیستی رسیده باشند. دلیل اصلی این اتفاق چرای دام در این جنگل‌ها و حذف نهال‌های تازه توسط دام‌ها است. تلاش ما این است که زادآوری در این جنگل‌ها شکل بگیرد و این جنگل‌ها به سمت جوان شدن بروند.
وی افزود: باید تلاش کنیم که تعادل را ازنظر فیزیولوژیکی به جنگل‌هایمان بازگردانیم و این جنگل‌ها را در قالب طرح‌ها و برنامه‌های قابل‌اجرا اصلاح کنیم. در این راستا یکی از این برنامه‌ها استقرار زادآوری در این جنگل‌ها است. ازاین‌رو لازم است وابستگی مردم به این جنگل‌ها از منفی به مثبت تغییر جهت پیدا کند. اعتقاد من این نیست که باید وابستگی مردم به جنگل‌ها کمتر باشد بلکه این وابستگی به‌شرط اینکه تخریب جنگل‌ها باعث نگرانی مردم شود بسیار خوب است و باید بیشتر شود.
شعبانیان ادامه داد: با همین هدف سازمان به‌صورت آزمونه در چند استان اجرای جنگلداری اجتماعی یا جنگلداری مردمی را در دستور کار قرار داده است. هدف این نوع برنامه‌ریزی این است که مردم مشارکت منطقی در مدیریت جنگل داشته باشند. به این معنی که باید منافع مردم در این مشارکت دیده شود و سازمان منابع طبیعی برنامه‌ریزی، نظارت و پایش انجام می‌دهد.
وی یادآور شد: باوجود اعتبارات فعلی کار سختی در پیش است و نیاز به هماهنگی و امکانات دارد. در حال حاضر سند جامع احیا، حفاظت و توسعه جنگل‌های زاگرس تهیه‌شده، کارگروه آن به ریاست معاون اول رئیس‌جمهور تشکیل‌شده است و گروهی از وزرا و استانداران عضو این کارگروه هستند.
شعبانیان تصریح کرد: بر اساس پیش‌بینی‌های اولیه این برنامه صد هزار میلیارد تومان برای مدت ۱۰ سال نیازمند اعتبار است ولی در حال حاضر اعتبارهای تخصیص پیداکرده با این رقم فاصله دارد و واقعاً کافی نیست. با توجه به نقش اکولوژیکی جنگل‌های زاگرس و نقش حیاتی آن‌ها در زندگی مردم توجه ویژه مسئولین کشور را می‌طلبد.
دیدگاه تان را بنویسید