چرم ایران جهانی است

حسن روحانی در سفر اخیر خود به استان آذربایجان شرقی به تولیدکنندگان کفش این استان سر زد. صنعت کفش یکی از قدیمی‌ترین و از قضا کاراترین صنایع آذربایجان شرقی است و دیدار رئیس‌جمهوری از یکی از واحدهای تولیدکننده کفش نشان از اهمیت این صنعت برای دولتمردان ایران دارد. با این همه صنعت کفش ایران رابطه‌ای نزدیک با صنعت چرم و صنعت چرم هم رابطه‌ای تنگاتنگ با دامداری دارد. با این تعبیر می‌توان گفت هرچه ظرفیت و زمینه فعالیت دامداری و دام‌پروری افزایش یابد به‌صورت متقابل بستر و روند توسعه در صنایع مرتبط نیز هموار و تسریع خواهد شد.

با توجه به سابقه طولانی زراعت و دامداری در ایران، عجیب نیست که صنعت چرم نیز یکی از مهم‌ترین و دیرپاترین صنایع کشور محسوب شود. آن‌طور که حکایت می‌شود، اولین کارخانه چرم‌سازی مدرن ایران در سال 1308 شمسی در تبریز آغاز به کار کرد و پس از آن در شهرهایی چون همدان، تهران و اصفهان نیز کارخانه‌های مشابهی آغاز به کار کردند. حدود 80 درصد مواد اولیه موردنیاز صنعت چرم، پوست خام است و کمبود تکنولوژی و استفاده از روش‌های سنتی به‌عنوان یک آفت محسوب می‌شود. مسائل ناشی از پرورش و نگهداری سنتی دام، گسترش امراض دامی و پوستی، روش‌های سنتی استحصال پوست، بی‌توجهی به نگهداری و حمل‌ونقل صحیح پوست و فقر شدید تکنولوژی ازجمله مشکلات صنعت چرم کشور است.

کشتار سنتی دام به علت ضایعات بالا، کیفیت پوست و چرم ایرانی را تا حد زیادی کاهش داده و باعث کاهش توان رقابت‌پذیری تولیدات این صنعت در مقایسه با محصولات مشابه سایر کشورها شده است.

با توجه به این امر حساسیت کاری در جمع‌آوری پوست دام‌ها باید بسیار زیاد باشد؛ زیرا در صورت کوچک‌ترین خراش، پوست دام قابل‌استفاده نیست و در کشتار سنتی نیز به دلیل عدم دقت کافی در کشتار، بیشتر پوست‌های به‌دست‌آمده خراش برداشته و به هدر می‌رود.

شاید به همین دلیل باشد که آمارها از رشد تعداد دامداری‌های صنعتی کشور در سه سال نخست دولت یازدهم خبر می‌دهند؛ آمارها می‌گویند  دامداری‌های صنعتی در کشور تا سال 1395 به 26061 واحد افزایش یافته، یعنی اضافه شدن 708 واحد در سه سال.

افزایش استقبال از  چرم داخلی

در همین رابطه علی لشگری، دبیر انجمن کفش ایران به خبرنگار «خبرگزاری ایانا» گفت: در بخش چرم‌های سبک یا همان چرم گوسفندی و بزی، ایران در سطح جهانی رتبه بالایی دارد و طبیعی است تولیدکنندگان داخلی نیز از این چرم برای تولیدات خود استفاده کنند. البته چرم سبک بیشتر در آستری کفش و لباس مورداستفاده قرار می‌گیرد.

او افزود: در بخش چرم سنگین یا همان چرم گاوی همواره کمبودها بیش از بخش دیگر بوده. این در شرایطی است که در تولید کفش، چرم سنگین اهمیتی بیشتری دارد. در سال‌های گذشته تولیدکنندگان برای دست‌یابی به چرم گاوی، به کشور ترکیه مراجعه کرده و از طریق واردات قاچاق این نیاز خود را تأمین می‌کردند. از سال گذشته با اقداماتی که انجمن چرم ایران و آذربایجان شرقی در دستور قرار دادند، سخت‌گیری‌ها نسبت به واردات قاچاق افزایش یافت و با توجه به افزایش قیمت تمام‌شده آن، تولیدکنندگان اکنون تمایل بیشتری برای استفاده از چرم داخلی دارند.

لشگری با اشاره به افزایش همکاری‌ها میان تولیدکنندگان چرم و کفش گفت: این تعامل دوطرفه به سود اقتصاد و تولید کشور است و به یک معنا بازی برد - برد است. با توجه به این ارتباط پیش‌بینی می‌شود با اقبال بیشتری در صنعت چرم و صنایع وابسته آن روبه‌رو شویم و تحولاتی مثبت در آینده به وجود آید. این تحولات در اولین گام می‌تواند وابستگی و تمایل به استفاده از کالاهای خارجی را نیز کم کند.