از قیمت جدید تا نحوه پرداخت: هر آنچه کشاورزان باید درباره خرید تضمینی گندم بدانند

به گزارش ایانا،  وزارت جهاد کشاورزی با ابلاغ بخشنامه‌ای، دستورالعمل خرید تضمینی گندم داخلی برای سال زراعی ۱۴۰۴ را در روز ۲۰ اسفند‌ماه، به ۳۱ استان کشور ابلاغ کرد. این دستورالعمل که با هدف حمایت از کشاورزان و تضمین تولید این محصول راهبردی تدوین شده، به‌زودی عملیات برداشت و خرید گندم را در سراسر کشور کلید خواهد زد.

جزئیات دستورالعمل

بر اساس این بخشنامه، شرکت بازرگانی دولتی ایران به‌عنوان مجری طرح خرید تضمینی گندم در سال ۱۴۰۴ تعیین شده است. این تصمیم بر پایه قانون اصلاح قانون تضمین خرید محصولات اساسی کشاورزی (مصوب ۱۳۹۹) و مصوبه شورای قیمت‌گذاری در شهریور ۱۴۰۳ اتخاذ شده، و استان‌ها را موظف کرده است که با رعایت قوانین و مقررات، مقدمات لازم برای خرید تضمینی را فراهم کنند. همچنین اعلام شده که هرگونه تغییر در مصوبات شورای قیمت‌گذاری به‌سرعت اطلاع‌رسانی خواهد شد.

دستورالعمل مذکور، اقدامات پیش از فصل خرید را با دقت تشریح کرده است. از جمله این اقدامات می‌توان به تعیین مراکز خرید (ملکی و غیرملکی)، انعقاد قرارداد با مراکز ذخیره‌سازی، بازدید و رتبه‌بندی این مراکز، و تأمین تجهیزات مورد نیاز اشاره کرد. همچنین هماهنگی با شعب بانک کشاورزی در استان‌ها و شهرستان‌ها برای تسریع در پرداخت‌ها از بندهای کلیدی این بخشنامه است.

قیمت‌گذاری در  مقایسه با سال گذشته

شورای قیمت‌گذاری قیمت خرید تضمینی گندم معمولی را ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان و گندم دوروم را ۲۱ هزار تومان تعیین کرده است. این ارقام در مقایسه با سال ۱۴۰۳ که گندم با قیمت ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان خریداری می‌شد، افزایشی حدود ۱۷ تا ۲۰ درصد را نشان می‌دهد. در سال گذشته، از مجموع ۱۵ میلیون تن گندم تولیدشده در کشور، ۱۲ میلیون تن توسط دولت خریداری شد و مابقی به بازار آزاد یا مصارف دیگر اختصاص یافت.

 گام‌هایی برای حمایت از کشاورزان

ابلاغ این دستورالعمل نشان‌دهنده تلاش دولت و وزارت جهاد کشاورزی برای سازمان‌دهی بهتر خرید تضمینی گندم و کاهش مشکلات اجرایی است. تعیین شرکت بازرگانی دولتی ایران به‌عنوان مجری و تأکید بر هماهنگی با بانک کشاورزی، می‌تواند پرداخت به‌موقع به کشاورزان را تسهیل کند؛ مشکلی که در سال‌های گذشته انتقاداتی را به دنبال داشت. همچنین، افزایش قیمت خرید تضمینی، انگیزه بیشتری برای تولید و تحویل گندم به دولت ایجاد خواهد کرد.

با این حال، چالش‌هایی نیز پیش رو است. افزایش ۱۷ درصدی قیمت گندم معمولی در حالی رخ داده که نرخ تورم و هزینه‌های تولید (نظیر کود، بذر و نیروی کار) در سال‌های اخیر رشد بیشتری داشته است. این موضوع ممکن است همچنان بخشی از کشاورزان را به فروش محصول در بازار آزاد با قیمت‌های بالاتر ترغیب کند. علاوه بر این، موفقیت طرح به اجرای دقیق بندهای دستورالعمل، از جمله تأمین تجهیزات مراکز خرید و جلوگیری از ازدحام در این مراکز، بستگی دارد.

چشم‌انداز و اهمیت استراتژیک

گندم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی ایران، نقش حیاتی در امنیت غذایی کشور دارد. تولید ۱۵ میلیون تنی در سال ۱۴۰۳ و خرید ۱۲ میلیون تن آن توسط دولت، نشان‌دهنده ظرفیت بالای کشور در خودکفایی است. با اجرای مؤثر این دستورالعمل در سال ۱۴۰۴، انتظار می‌رود حجم خرید تضمینی افزایش یابد و وابستگی به واردات گندم بیش از پیش کاهش پیدا کند.

از سوی دیگر، تأکید بر استفاده از ظرفیت‌های مراکز غیرملکی و رتبه‌بندی آن‌ها، می‌تواند به بهبود زیرساخت‌های ذخیره‌سازی کمک کند؛ اما نیازمند نظارت دقیق برای جلوگیری از سوءاستفاده یا کاهش کیفیت خدمات است. هماهنگی با بانک کشاورزی نیز اگر به‌درستی اجرا شود، می‌تواند اعتماد کشاورزان به این طرح را تقویت کند.

در نهایت، دستورالعمل خرید تضمینی گندم ۱۴۰۴ گامی مهم در راستای سیاست‌های حمایتی دولت از بخش کشاورزی است. با وجود نقاط قوت این طرح، موفقیت آن به تخصیص بودجه کافی، مدیریت کارآمد و رفع موانع اجرایی بستگی دارد. در صورت تحقق این اهداف، این طرح نه‌تنها به بهبود معیشت کشاورزان کمک خواهد کرد، بلکه جایگاه ایران را به‌عنوان یکی از تولیدکنندگان کلیدی گندم در منطقه تقویت می‌کند.

خبرنگار: شبنم مسعودی