بهره‌وری آب در کشورمان تنها یک درصد است

به گزارش «ایانا» حسین بشارتی، درباره استفاده و هدررفت منابع آبی در کشور، اظهار داشت: مقوله آب همیشه برای کشور ما یکی از بحث‌های مهم و راهبردی بوده به‌ویژه در این چند سال اخیر که توسط مردم و مسئولان بیشتر مقوله کمبود آب را مشاهده می‌کنند و در رسانه‌های مختلف درباره آن مسائلی مطرح می‌شود.

دبیر انجمن علمی خاک ایران با بیان اینکه ایران در گذشته نیز کشور خشکی بوده و در حال حاضر نیز در این شرایط هستیم و این خشکی‌ها کم یا زیاد می‌شوند، اما از بین نمی‌روند، گفت: طی سال‌های اخیر به دلیل تغییر اقلیم این خشکی نمود بیشتری پیدا کرده و مردم و مسئولان آن را بیشتر مشاهده می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه در کشور تقریباً 413 هزار میلیارد مترمکعب نزولات آسمانی داریم که از این مقدار 110 میلیارد مترمکعب قابل استحصال است؛ زیرا بعد از بارندگی بیش از 70 درصد آن تبخیر و وارد جو می‌شود، ادامه داد: کارشناسان اعتقاد دارند میزان استحصال ما از نزولات جوی به 105 میلیارد مترمکعب کاهش یافته است.

70 درصد منابع آبی در بخش کشاورزی مصرف می‌شود

بشارتی با تأکید بر اینکه تصور عمومی این است که 90 درصد آب کشور در زمینه کشاورزی مصرف می‌شود، عنوان کرد: این موضوع که بیشتر آب کشور در زمینه کشاورزی مصرف می‌شود قابل قبول است، اما در کشور ما این آمار نیاز به تغییر و نظرات کارشناسانه بهتر و بیشتری دارد؛ تقریباً می‌توان گفت حدوداً 70 درصد از 105 میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی مورد مصرف قرار می‌گیرد.

این کارشناس حوزه آب‌وخاک با بیان اینکه باید از آب‌ها در مسیر ریختن به دریاها و ادغام با آب شور استفاده بهتری شود، تصریح کرد: تنها از 400 میلیارد مترمکعب آبی که در سطح کشور می‌بارد 100 میلیارد مترمکعب در پشت سدها می‌ماند و مابقی آن تبخیر می‌شود، شرایط برای افزایش نفوذ‌پذیری خاک باید فراهم شود تا بارش‌ها به‌راحتی روی خاک جاری و تبخیر نشود.

بشارتی با اشاره به اینکه وزارت جهاد کشاورزی در سال‌های اخیر برنامه‌هایی را برای استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی داشته است، ادامه داد: توسعه کشت‌های گلخانه‌ای، گشت‌های نشایی و کشاورزی حفاظتی ازجمله اقدامات وزارت کشاورزی برای استفاده بهینه از منابع آبی است.

باید حداقل برهم‌خوردگی خاک را در زمینه کشت داشته باشیم

دبیر انجمن علمی خاک ایران با تأکید بر اینکه باید تلاش کنیم تا در زمینه کشت برخلاف تصور قدیمی که گاوآهن‌های برگردان دار را به‌منظور شخم عمیق وارد کشور کردند باید حداقل برهم‌خوردگی خاک را داشته باشیم، عنوان کرد: باید در توسعه صنعت کشاورزی از علوم بیشتری استفاده کنیم.

500 هزار هکتار باغ در اراضی شیب‌دار باید احداث شود

وی با بیان اینکه وزارت جهاد کشاورزی توسعه باغ‌ها در اراضی شیب‌دار را باید کارشناسانه پیش ببرد، گفت: بر اساس آمار اعلام شده، باید 500 هزار هکتار باغ در اراضی شیب‌دار احداث شود؛ اما طرفداران محیط‌زیست و وزارت نیرو اعتقاد دارند با این اقدام آب در بالادست مصرف می‌شود و روان آب به پشت سدها نمی‌رسد، اما برخی دیگر اعتقاد دارند زمانی که در این اراضی باغ ایجاد کنیم مقداری از آب مصرف می‌شود و در پشت سدها تبخیر نمی‌شود.

کمبود مدیریت مصرف بیشتر از کمبود آب در کشور است

وی با اشاره به اینکه باید به مسائل گذشته نگاه کنیم و حساب شده گام برداریم و پیش روی کنیم، افزود: در یک نگاه کلی بیشتر از آنکه کمبود آب در کشور داشته باشیم کمبود مدیریت مصرف آب را داریم، کشوری مانند عربستان با یک میلیارد مترمکعب بارش و سه میلیارد مترمکعب مصرف شرب دارد، اما به اندازه ما نگران مسائل حوزه آب نیست؛ زیرا در حال مدیریت هستند.

مصارف آب بسیار کمتر از میزان بارش در کشور است

بشارتی با بیان اینکه کمبود آب زمانی وجود دارد که به‌صورت مثال در 24 ساعت 200 لیتر آب نیاز داریم، اما تنها یک مخزن 150 لیتری در اختیار ما قرار گرفته است، تصریح کرد: اگر مصرف کشور در زمینه‌های شرب، کشاورزی و صنعت را جمع کنیم بسیار کمتر از میزان بارش در سطح کشور است.

سیاست‌های بخش کشاورزی نیازمند بازنگری اساسی هستند

دبیر انجمن علمی خاک ایران در پایان با تأکید بر اینکه بهره‌وری آب در کشور ما تنها یک درصد است، خاطرنشان کرد: سیاست‌های بعد از تولید نیز جای خود را دارند و ما هر سال شاهد هستیم گوجه و هندوانه تولیدی را با حجم بالای از مصرف آب دور می‌ریزیم، سیاست‌ها در بخش کشاورزی به لحاظ ساختاری و محتوایی نیازمند تجدیدنظر و بازنگری اساسی هستند./