ارسباران دارای مشخصه های ممتازی است
محقق بخش تحقیقات آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی گفت: ارسباران از نظر ویژگی های فلورستیک، اکولوژیک، حیات وحش، میراث فرهنگی و زیبایی شناسی دارای مشخصه های ممتازی است.
به گزارش خبرنگار ایانا در آذربایجان شرقی، احد حبیب‌زاده در سخنرانی علمی با عنوان تحلیل و ارزیابی فرسایش، رسوب ناشی از احداث جاده‌های جنگلی با استفاده از SEDMODEL(پژوهش موردی جنگل‌های ارسباران) که با حضور کارشناسان اداره کل منابع طبیعی استان، کارشناسان مدیریت جهادکشاورزی شهرستان اسکو و محققان مرکز در سالن اجتماعات مرکز خسروشاه برگزار شد، ضمن بیان این مطلب افزود: ارسباران از نظر ویژگی های فلورستیک، اکولوژیک، حیات وحش، میراث فرهنگی و زیبایی شناسی دارای مشخصه های ممتازی است و محل انحصاری رویش گونه های نادری از گیاهان در ایران است.
وی با بیان اینکه وسعت جنگل‌های ارسباران 130هزار هکتار است، به کهنترین سنگهای منطقه مربوط به ژوراسیک بالا، کرتاسه با برونزد سنگهای ولکانیکی آندزیتی (JKan) اشاره کرد و گفت: این سازند بیشتر در حوالی روستای کلاله علیا گسترش داشته توسط رخساره ماسه سنگ آهکی پوشیده می‌شود. مجموعهای از رخسارههای ماسهای، مارن با میان لایههای آهکی نازک لایه خاکستری تا سبز (Ks1) ، سنگهای آتشفشانی ژوراسیک بالا را میپوشاند.
حبیب زاده، افزود: در حواشی رودخانة ارس، لایههای متوسط کنگلومرا با میان لایههای مارن بخش نسبتاً وسیعی را میپوشاند. این رسوبات در مناطق انتهایی حوزه و نواحی کم شیب، از سیلتستون ـ کنگلومرا با یک گستره نسبتاً زیاد بخشهای وسیعی را می‌پوشانند(PLQc). بخشهایی از این واحد بهمارن، سیلت، برش ولکانیکی، کنگلومرای ولکانوژنیک PLQv همراه با یک واحد ایگنیمبریتیPLQigتبدیل می‌شود.
محقق بخش تحقیقات آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ادامه داد: حرکات زمین‌ساختی در زمانهای بعد از ائوسن سبب انقطاع و جابجایی گسلهای قدیمیتر شده است. روند اصلی گسلهای ثانویه غالباً شمالی، جنوبی است.
وی گفت: از گسلهای موثر در حوزه ستن‌چای می‌توان به گسل مسجدلو ـ طویل، شیخ حسین لو ـ الهرد، شیخ‌حسینلو، داش‌آراسی، گندم‌نان ـ ایلانکش، نوجه‌ده ـ ایلانکش و گسل مشهدی حسنلو ـ گرمناب اشاره کرد.
حبیب زاده در ادامه عوامل موثر در مدل تحویل رسوب، پردازش نقشه ها، رسوب دهی ناشی از ترانشه خاکبرداری، فاکتور میزان فرسایش زمین شناسی، خصوصیات شبکه جاده جنگلی منطقه از نظر زمین شناسی، فاکتور جنس سطح جاده، فاکتور شیب جاده، فاکتور بارندگی، فاکتور تحویل رسوب، فاکتور پوشش گیاهی ، فاکتور رسوب دهی ناشی از سطح جاده و آبراهه‌های کنار جاده و رسوب دهی ناشی از ترانشه خاکبرداری به طور کامل تشریح کرد.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی ضمن اشاره به برآورد فرسایش با استفاده از مدل کمی تحویل رسوب و اشکال فرسایشی در جاده دسترسی خاطر نشان ساخت: با توجه به نبود ایستگاه‌های اندازه‌گیری دبی، رسوب (هیدرومتری) در مسیر رودخانه ستن‌چای و عدم امکان برآورد رسوب سالیانه برای مقایسه با مدل به منظور تدقیق‌سازی رسوب بدست آمده از مدل با مقدار واقعی از متر برآورد فرسایش در اشکال مختلف فرسایشی جاده دسترسی حوزه آبخیز ستن چای در طول 10 کیلومتر جاده و از طریق ایستگاه‌های اندازه‌گیری اقدام شد.
وی در پایان نتیجه گیری کرد: رسوبدهی ناشی از سطح جاده و آبراهه های کناری(TS)، مجموع رسوبدهی سالانه مسیر 10 کیلومتری مورد پژوهش بیش از 19 هزار تن می‌باشد و 240 تن مربوط به 3 کیلومتر قسمت آسفالته و بقیه مربوط به 7 کیلومتر از مسیر خاکی است و رسوبدهی کل حوزه در مدل تحویل رسوب ناشی از سهم جاده در مسیر 10 کیلومتری حوزه 46هزارتن برآورد گردید و رسوبدهی کل حوزه با برآورد فرسایش با استفاده از اشکال فرسایشی در جاده دسترسی در مسیر 10 کیلومتری حوزه آبخیز ستن‌چای از ابتدای جاده دسترسی روستای ستن در سه راهی جاده مرزی ارس تا سه‌راهی روستای احمد‌لو، قره‌تیکانلو 21 هزار مترمکعب برآورد گردید که نشان دهنده نقش زیاد جاده سازی در تخریب خاک مناطق جنگلی بوده و لازم است تمهیدات مدیریتی در حفاظت از این مناطق با دستیابی به اطلاعات کمی صورت پذیرد.
دیدگاه تان را بنویسید