پرداخت 7 هزار میلیارد ریال تسهیلات برای احداث گلخانه در آذربایجان شرقی

به گزارش خبرنگار ایانا در آذربایجان شرقی، نادر نقیلی با حضور در برنامه زنده تلویزیونی تراز شبکه سهند در مورد وضعیت موجود مصرف آب در بخش کشاورزی در استان گفت: بطور کلی اراضی کشاورزی استان آذربایجان شرقی حدود یک میلیون و 400 هزار هکتار است و در کنار آن 188 هزار هکتار جنگل و 2 میلیون و500 هزار هکتار انواع درجه بندی شده مراتع در این استان وجود دارد حدود 206 هزار هکتار از اراضی کشاورزی سالانه زیر کشت آبی می رود که حدود یک سوم کل اراضی قابل کشت کشاورزی استان را شامل می گردد و تقریباً 600 هزار هکتار از این اراضی به سبب ماهیت اقلیمی استان  هر ساله به صورت دیم به تولید محصول می پردازد. غالب بودن کشت دیم و تفاوتی بالایی که بین میزان اراضی کشت آبی و دیم در استان وجود دارد بالا بودن ریسک پذیری این استان در بخش کشاورزی را نشان می دهد.

وی ادامه داد: حدود 102 هزار هکتار از اراضی کشاورزی نیز شامل باغات استان است که میزان بسیار اندکی از آن را باغات دیم تشکیل می دهد بقیه اراضی نیز بصورت آیش یا نکاشت و یا در تناوب قرار می گیرند از کل اراضی کشاورزی سالانه حدود 820 هزار هکتار بصورت زراعی کشت می شود و 102 هزار هکتار نیز شامل باغات می گردد از این 820 هزار هکتار تقریباً 2 میلیون و 400 تا 500 هزارتن تولید محصولات زراعی و از 102 هزار هکتار  اراضی باغی حدود یک میلیون و 200 تا 300 هزارتن تولید محصولات باغی صورت می گیرد و در کنار آن بالای 800 هزار تن  نیز تولید محصولات دامی انجام می پذیرد در واقع تقریباً 4 میلیون و 500 هزار تن تولید محصولات کشاورزی از این اراضی صورت می گیرد که ارزش سالانه آن در حدود 27 هزار میلیارد تومان می باشد.

وی در مورد منابع آبی استان اظهار داشت: تقریباً هر ساله در استان 5 میلیارد مترمکعب استحصال آب وجود داشته است که در 4 الی 5 سال گذشته 2 میلیارد و 500 میلیون مترمکعب آن به بخش کشاورزی اختصاص می یافت محل تامین این میزان آب شامل 2 بخش است که یک بخش آن را منابع آب سطحی تشکیل می دهد که در سالهای عادی حدود یک میلیارد و400 میلیون مترمکعب آب از این منابع استحصال می گردد اما با توجه به خشکسالی اتفاق افتاده در سالجاری این عدد به 0.9 میلیارد یعنی 900 میلیون مترمکعب رسیده است از بخش دوم یعنی آبهای زیرزمینی نیز در سال های گذشته حدود یک میلیارد و 180 میلیون مترمکعب آب استحصال می شد که در سالجاری این میزان به 660 میلیون مترمکعب رسیده است بنابراین افت سطح آبهای زیرزمینی و سفره ها باعث کاهش بسیار زیاد میزان استحصال آب گشته است.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استان با اشاره به بالابودن سهم بخش کشاورزی از میزان مصرف آب گفت: باید توجه داشت که درتمامی ملل و کشورهای جهان سهم مصرف آب بخش کشاورزی بالاتر است اما می توان با استفاده از روش هایی این مصرف را متعادل کرد.

وی دلیل بالا بودن سهم مصرف آب در بخش کشاورزی کشور را در مقایسه با کشورهای پیشرفته صنعتی به استفاده از کشاورزی سنتی مرتبط دانست و در مورد روشهای مورد اجرا برای بهینه سازی مصرف آب افزود: اجرای روش های آبیاری تحت فشار در استان سالانه تنها حدود 3 هزار تا 3 هزار و 500 هکتار از اراضی را شامل می گردد و این عدد با کل اراضی آبی زیرکشت و نیز اراضی دیمی که می توان به واسطه اجرای طرحهای آبیاری نوین تبدیل به اراضی آبی نمود فاصله زیادی دارد.

نقیلی با بیان اینکه الگوی مصرف آب در بخش کشاورزی سنتی باقی مانده است و از طرفی بخش کشاورزی را متضرر از تنش های سالانه مانند عوامل اقلیمی همانند خشکسالی ارزیابی کرد و در مورد نقش عوامل اقلیمی و فعالیت انسانی در کاهش میزان منابع آب با اشاره به نمونه قنات بیان نمود: قطعاً میزان بارش و ذخایر موجود در میزان منابع آبی تاثیرگذار است ولی خود نگهداری سازه های قدیمی موجود محل بحث است که چگونه بتوان با وجود دارا بودن منابع از این سازه ها بیشترین استفاده را برد.

وی 100 درصد عوامل اقلیمی را موثر دانست و افزود: علیرغم نرمال بودن این عامل، میزان مصرف بالا یقیناً تعادل هیدرولوژیکی مصرف آب در بحش کشاورزی را بهم خواهد زد.

 معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استان با اشاره به اینکه در گذشته چاه های آرتزین در استان مشاهده می شد اما اکنون به سمت کف شکنی پیش می رویم و منابع آبی را بیشتر مصرف می کنیم گفت: صد درصد این امر در کاهش میزان منابع آب تاثیرگذار است اما تنها عامل دخیل نیست و حتما اصلاح الگوی مصرف می تواند جلوی بخشی از این تنش ها را بگیرد.

وی در ادامه به نقش افزایش جمعیت و تولیدات در افزایش مصرف آب اشاره نمود و گفت:  بی شک با افزایش جمعیت و افزایش تولید منابع آبی در حالت گذشته نخواهد بود و افزایش مصرف و نیاز غذایی و مصارف آبیاری نهاده های دیگر و منابع خاک جوابگوی حفظ منابع آبی نخواهد بود.

 نقیلی با بیان اینکه کشت دیم استان جوابگوی تولید محصولات استراتژیک کشاورزی است و اراضی آبی به تبع نیاز معیشتی کشاورز به تولید محصولات پرسود و پردرآمد اختصاص داده می شود گفت: با این وجود اقداماتی در استان اتفاق افتاده است که آینده مصرف بهینه آب را روشن جلوه می دهد اجرای طرحهای آب و خاک و روشهای نوین آبیاری و موضوع احداث گلخانه ها اتفاقاتی است که قابل امیداری است.

وی در مورد حل مشکل آب در حوزه بخش کشاورزی گفت: برای حل اساسی و بلندمدت این مشکل می بایست حرکتهای پایداری در این زمینه صورت گیرد و حرکتهای کوتاه مدت جوابگو نخواهد بود و راه کارها باید به صورتی باشد که نسلهای بعدی نیز بتوانند از آن استفاده نمایند.

نقیلی، استان آذربایجان شرقی را در این زمینه پیشرو دانست و اظهار داشت:  این حرکت ها تنها به آبیاری تحت فشار خلاصه نمی شود بلکه طرح های آب و خاک به عنوان بخشی از راهکارهای مصرف بهینه آب اجرا می شود که اکثراً  مشمول اعتبارات دولتی است اگرچه سهم آورده بهره برداران نیز لحاظ می گردد.

وی از جمله کارهای انجام شده در این زمینه به انتقال آب با لوله اشاره کرد و ادامه داد: این کار در سطح استان بصورت گسترده در حال توسعه می باشد و در شهرستانهای سراب و میانه و شبستر و دیگر شهرستان ها فعالیتهای خوبی در این زمینه صورت می گیرد.

 نقیلی در مورد لایروبی قنوات نیز تصریح نمود: اعتبارات خوبی به این امر اختصاص داده شده است و حتی اعتبارات خشکسالی که اخیراً برای جبران خسارت ناشی از کم آبی سال زراعی  1400 پیش بینی شده است برای این امر نیز اعتبار خاص از تملک دارایی های سرمایه ای یعنی بصورت بلاعوض در نظر گرفته است.

وی در بحث گلخانه نیز با بیان اینکه استان ما در طی چند سال گذشته در این زمینه در کشور پیشتاز بوده است و برخی گلخانه های موجود در استان را نه تنها در کشور بلکه در خاورمیانه منحصر به فرد ارزیابی کرد و افزود: از حدود دو سال گذشته در جذب اعتبارات تسهیلاتی (با نگاه ویژه دولت به بحث گلخانه) اولین قراردادهای عاملی که با بانک های عامل بسته می شود در ارتباط با بحث گلخانه می باشد زیرا هم بازار صادراتی خوبی دارد و هم مصرف بهینه آب را در پی دارد لذا حدود 7 هزار میلیارد ریال در ارتباط با بحث گلخانه پرداختی تسهیلات به بهره بردان صورت گرفته است و بانک کشاورزی در این زمینه همکاری بسیار خوبی داشته است که در نتیجه از 55 تا 56 هکتار گلخانه در چند سال پیش  به حدود 278 هکتار رسیده ایم و برنامه پیش بینی شده برای امسال 160 هکتار است که تقاضاها نشان می دهد فراتر از 160 هکتار خواهد بود لذا دراین زمینه تلاش های زیادی صورت می گیرد اما شتابی که وجود دارد به دلایل انقباض اقتصادی کنونی در کشور در حال حاضر مناسب نیست اما در بلندمدت تاثیر خود را نشان خواهد داد.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استان با اشاره به اینکه به خاطر سیاستهای کلان کشور در مورد تولید برخی محصولات استراتژیک ملزم به اتکای به خود هستیم گفت: این موضوعی است که در سطح کلان مطرح است و باید نسبت به تولید این محصولات انرژی بیشتری صرف گردد اما البته به هر قیمتی امکان پذیر نیست و گاهی تمامی شرایط مساعد برای اینکه بتوان با کلیه نیروها و عوامل و نهاده ها به این مهم دست یافت وجود ندارد و تجربه نشان می دهد با وجود برگزاری سالها جشن خودکفایی گندم، عوامل اقلیمی و خشکسالی های دوره زمانی معین ما را از این هدف دور ساخته است بخش کشاورزی بخشی ریسک پذیر و تاثیر پذیر است و در صورت فراهم بود تمام عوامل می توان به یک هدف مشخص رسید و فراهم بودن تمامی شرایط گاهی بسیار دشوار و دور از دسترس است.