نقش مهم محصولات گواهی شده در امنیت غذایی جهان

به گزارش خبرنگار ایانا، مرجان قنبری، جانشین و دستیار ارشد نماینده فائو در امور برنامه‌ریزی در وبینار روز جهانی غذا که امروز چهارشنبه در سالن شهیدان نعمتی جم برگزار شد، اظهار کرد: به علت بحران سلامت ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا، امسال، شرایط متفاوتی را در روز جهانی غذا تجربه می‌کنیم و تمامی جنبه‌های زندگی روزمره ما، از جمله غذایی که مصرف می‌کنیم، تحت تأثیر این همه‌گیری قرار گرفته است.

وی افزود: این بحران بی‌سابقه در دنیای معاصر، فرصتی برای بازاندیشی درباره نیازهای اساسی، شرایط معیشت و چگونگی پاسداشت سلامت و ایمنی ما است.

قنبری تصریح کرد: از آنجا که غذا اساس زندگی و پایه فرهنگ‌ها و جوامع است، اینک بیش از هر زمان دیگر ضرورت دارد تا به مسئله حفظ دسترسی به غذای ایمن، سالم و مغذی، که از جمله حقوق بنیادین بشر است، به عنوان بخشی اساسی از پاسخ کشورها به همه‌گیری کووید 19 توجه شود.

وی افزود: این مسئله به ویژه برای گروه‌های فقیر و آسیب‌پذیری که بیشترین ضربه را از این همه‌گیری و آثار اقتصادی آن دریافت کرده‌اند، اهمیت دارد.  

دستیار ارشد نماینده فائو در ایران تأکید کرد: ایمنی مواد غذایی برای دستیابی به برخی از آرمان‌های توسعه پایدار هم حائز اهمیت است و تأمین غذای ایمن برای رسیدن به دو هدف اصلی «ارتقای سلامتی» و «پایان دادن به گرسنگی» در برنامه توسعه پایدار مورد تاکید جوامع بین‌المللی است.

وی افزود: یکی از اهداف این سند «پایان دادن به گرسنگی برای تمام انسان‌ها یعنی دسترسی به غذای سالم، مغذی و کافی در هر زمان و مکان» است، در این سند همچنین این نکته مورد توجه قرار گرفته است که «هنگامی که کشورها ظرفیت‌های نظارتی، علمی و فنی خود را تقویت می‌کنند، تا اطمینان حاصل شود که غذای ایمن و باکیفیت مورد انتظار در طول زنجیره غذایی وجود دارد، آن‌ها در واقع به سوی الگوهای پایدار توسعه و مصرف غذایی حرکت می‌کنند».

قنبری ادامه داد: اهمیت این موضوع بدان جهت است که غذای ناایمن و ناسالم، نه تنها از طریق خطرات ناشی از غذا، عامل ایجاد بیش از ۲۰۰ نوع بیماری حاد و مزمن – از عفونت دستگاه گوارش گرفته تا سرطان – می‌شود، بلکه هزینه‌های تجمیعی آن علاوه بر رنج و محنت انسان‌ها، در سطحی کلان‌تر، مانعی برای توسعه اقتصادی-اجتماعی بوده، فشار بیش از اندازه‌ای را بر نظام بهداشت و درمان وارد کرده و دسترسی به بازارهای جهانی غذا، تجارت، گردشگری و در نهایت تحقق رشد اقتصادی را با چالش‌هایی جدی روبه‌رو می‌کند.

دستیار ارشد نماینده فائو در امور برنامه‌ریزی اذعان کرد: با در نظر گرفتن این واقعیت‌ها، مشارکت دست‌اندرکاران دخیل در تمامی مراحل تولید، فرآوری، فروش و یا آماده‌سازی مواد غذایی، در حفظ ایمنی و سلامت غذا ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.

وی افزود: در این میان نهادهای عمومی به عنوان متولیان امر سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیری، قانون‌گذاری، و پایش و ارزیابی، نقشی بی‌بدیل در تضمین ایمنی و سلامت غذا برای آحاد افراد جامعه، حتی در دورترین نقاط کشور دارند.

قنبری اضافه کرد: هم چنین در راستای ارتقای سلامت غذا در دنیا کشورهای عضو کمیسیون کدکس از دولت‌ها خواسته‌اند تا در راستای تحقق سه هدف «اطمینان از وجود نظام ایمنی غذا»، «تولید ایمن» و «حفظ،‌ نگهداری و کنترل نظام‌های ایمنی غذا» تلاش کنند.

وی، مؤثرترین ابزارهای توصیه‌شده برای تضمین ایمنی و سلامت غذا را صدور گواهی و برچسب‌گذاری مواد غذایی دانسته و گفت: این دو ابزار نه تنها الزاماتی را پیش‌پای فعالان بخش تولید، تأمین و عرضه مواد غذایی ایجاد می‌کنند، بلکه می‌توانند از طریق ارائه اطلاعات صحیح و قابل راستی‌آزمایی به مصرف‌کنندگان، سمت و سوی تقاضای موجود در بازار را شکل دهند.

دستیار ارشد نماینده فائو در امور برنامه‌ریزی افزود: محصولات گواهی‌شده و به‌تبع آن برچسب‌گذاری مواد غذایی نقش مهمی در ارائه فرصت‌های یادگیری، مسئولیت‌پذیری و حق انتخاب به مصرف‌کنندگان دارد.

قنبری تأکید کرد: محصولات گواهی‌شده و برچسب‌گذاری مواد غذایی می‌توانند به‌واسطه تأثیراتی که بر ترجیحات مصرفی و نوع تقاضای مصرف‌کنندگان نهایی می‌گذارند، مراحل تولید، تأمین و عرضه محصولات غذایی را نیز متأثر کرده و آن‌ها را ملزم به پایبندی به شیوه‌های استاندارد و توصیه‌شده‌ای کند که تضمین‌کننده ایمنی و سلامت مواد غذایی عرضه شده هستند.

وی خاطرنشان کرد: جدیدترین برآوردهای منتشر شده از سوی فائو و سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهند که هر سال حدود ۶۰۰ میلیون نفر بر اثر مصرف مواد غذایی آلوده به باکتری‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها، سموم و مواد شیمایی دچار بیماری می‌شوند و چیزی نزدیک به ۴۲۰ هزار نفر نیز جان خود را از دست می‌دهند.

قنبری افزود: برچسب‌های مواد غذایی با ارائه اطلاعات لازم درباره شیوه و دستورالعمل نگهداری و استفاده از مواد غذایی و گواهی‌های صادر شده با تضمین صحت و سلامت محصولات غذایی عرضه شده در سطح خرده‌فروشی، می‌توانند نقشی بی‌بدیل را در کاهش خسارات، آسیب‌ها و تلفات ناشی از مسمومیت غذایی ایفا کند.

دستیار ارشد نماینده فائو در امور برنامه‌ریزی تصریح کرد: فائو به عنوان کارگزاری پیشروی سازمان ملل متحد در ترویج و پیشبرد تلاش‌های جهانی برای ارتقای ایمنی و امنیت غذایی، از تمامی دست‌اندرکاران می‌خواهد تا در این مسائل حیاتی که اکنون و در آینده زندگی  همه ما را تحت تأثیر قرار می‌دهند، مشارکت کنند.