مخالف تشکیل وزارت انرژی و محیط زیست هستم

به گزارش خبرنگار ایانا، محمد مجابی مدیرعامل شرکت مادر تخصصی خدمات کشاورزی و رییس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به این که موضوع تشکیل وزارت آب، انرژی و محیط زیست موضوع جدیدی نیست، اظهار کرد: بسیاری از مواقع در کشور ما بحث بر سر این است که اگر ساختار و تشکیلات تغییر کند، مشکلات حل خواهد شد این درحالیست که ما باید عمیق‌تر به مشکلات موجود نگاه کنیم. از سویی دیگر سابقه‌ زیادی در تشکیل وزارتخانه‌های جدید و ادغام یا تفکیک وظایف دستگاه‌های اجرایی  در کشور وجود دارد.

وی ادامه داد: برای مثال پیش از انقلاب اسلامی ما در ایران وزارت صنعت، معدن و بازرگانی داشتیم که در مرحله‌ای پس از انقلاب وزارت صنعت تبدیل به دو وزارتخانه و وزارت معدن تبدیل به بخشی جدا شد. پس از آن در چندین مرحله دستگاه‌های صنعت، معدن و تجارت با یکدیگر ادغام شدند و وزارتخانه کنونی را تشکیل دادند. مشابه این روند برای وزارت جهاد سازندگی و کشاورزی نیز رخ داد و از سمتی دیگر سازمان میراث فرهنگی نیز به وزارتخانه تبدیل شد.

تغییر ساختارها هزینه‌های سنگینی را به کشور تحمیل می‌کند

مجابی با بیان اینکه پرسش اصلی است اینجاست که آیا پس از تشکیل یا ادغام و انحلال برخی دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها، به جایگاه مورد نظر و مطلوبی رسیدیم، یا خیر؟ تصریح کرد: تغییر ساختارها هزینه‌های بسیار سنگینی را به کشور، دولت‌ و مردم تحمیل می‌کند. این درحالیست که ما باید هدف‌گرایانه عمل کنیم و اثرگذار باشیم.

رییس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه گفت: طرحی که درحال‌ حاضر درخصوص تشکیل وزارت آب، انرژی و محیط زیست در مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است، طرحی جدید نیست و مشابه آن در مجلس دهم نیز بررسی شده بود اما به نتیجه نرسید.

مجابی با تاکید بر اینکه محیط زیست موضوعی کاملا حاکمیتی است که اهدافی ازجمله سیاستگذاری، استانداردگذاری، نظارت، برخورد با تخلفات و... را دنبال می‌کند، اظهار کرد: وزارتخانه‌ها دستگاه‌هایی اجرایی هستند اما ساختاری که باید به قانون‌گذاری و نظارت در حوزه محیط زیست بپردازد، ساختاری حاکمیتی است نه اجرایی. اگر سازمان حفاظت محیط زیست تبدیل به وزارتخانه آب، انرژی و محیط زیست شود مانند سایر وزارتخانه‌ها تبدیل به دستگاهی اجرایی خواهد شد. در این شرایط چگونه می‌تواند بر اقدامات سایر وزارتخانه‌ها در حوزه محیط زیست نظارت یا اثرگذاری داشته باشد؟

وی با اشاره به این که یکی از مهمترین منابع آلودگی پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها هستند، ادامه داد: در چنین شرایطی وزارت آب، انرژی و محیط زیست چه‌طور می‌خواهد به موضوع آلودگی نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها به‌عنوان بخشی از زیرمجموعه خود ورود کند؟ متاسفانه باید گفت که در این شرایط سازمان حفاظت محیط زیست قدرت حاکمیتی خود را از دست خواهد داد.

رییس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان این که اگر قرار باشد دستگاهی مسئول حفظ محیط زیست باشد باید از موضع بالاتری نسبت به وزارتخانه‌ها به مسائل ورود کند، تصریح کرد: رییس سازمان حفاظت محیط زیست معاون رییس جمهوری است و به‌نوعی رییس جمهوری به‌طور مستقیم مسئولیت محیط زیست را برعهده دارد. از سویی دیگر اگر دستگاه مسئول محیط زیست در قالب یک وزارتخانه باشد، با هر تغییر و تحولی سیاست‌های آن تغییر پیدا خواهد کرد.

مجابی افزود: هرچند که در تشکیلات سازمان حفاظت محیط زیست ضعف‌هایی وجود دارد اما راه‌حل برطرف کردن این ضعف‌ها این نیست که دستگاه حاکمیتی محیط زیست را تبدیل به دستگاهی اجرایی کنیم. هرچند که نیاز است برای حل مشکلات سازمان حفاظت محیط زیست اقداماتی جدی صورت گیرد اما تبدیل این سازمان به وزارتخانه نه تنها مشکلی را حل نخواهد کرد بلکه محیط زیست کشور بیش از پیش آسیب خواهد دید.

وی  در ادامه با اشاره به اینکه در قانون اساسی ما تصریح شده است که حفظ محیط زیست وظیفه‌ای همگانی است، گفت: به موضوع آموزش در حوزه محیط زیست باید بیشتر توجه کنیم. درحال‌ حاضر بسیاری از افراد نسبت به حقوق شهروندی خود نسبت به محیط زیست آگاه نیستند و آن را رعایت نمی‌کنند.

رییس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام در پایان اظهار کرد: چنانچه سازمان حفاظت محیط زیست در یک وزارتخانه ادغام شود، جایگاه محیط زیست از یک معاون رییس جمهوری به یک وزیر تنزل پیدا می‌کند. از سویی دیگر دستگاه‌های اجرایی بیشتر به‌دنبال حل مشکلات خود هستند تا مشکلات عمومی. از این‌رو اگر سازمان محیط زیست در قالب وزارت آب، انرژی و محیط زیست قرار گیرد ممکن است با اندک فشاری زیر بار برخی مسائل مانند سدسازی‌ها برود که این موضوع تخریب بیشتر محیط زیست را به‌دنبال دارد.