آمادگی وزارت صنعت برای اصلاح اولویت‌‌های تخصیص ارز

در نشست شورای گفت‌وگوی استان تهران که جمعی از فعالان اقتصادی و نمایندگان دستگاه‌های دولتی حضور داشتند، سیاست‌های ارزی دولت مورد نقد و بررسی قرار گرفت.

به گزارش ایانا به نقل از اتاق بازرگانی تهران، در این نشست، استاندار تهران گزارشی از وضعیت تامین برق در پایتخت ارائه کرد و گفت: با توجه به وضعیت آب پشت سدهای کشور و نیز در شرایطی که آب شرب بسیاری از شهر‌ها از آب پشت سدها تامین ‌می‌شود، مدیریت مصرف آب در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفت. بر این اساس، این وزارتخانه، ناگزیر شد که حدود 4 هزار مگاوات برق را نادیده بگیرد. در واقع، به جای تولید 9 هزار مگاوات برق از آب پشت سد‌ها، اکنون 5 هزار مگاوات تولید ‌می‌شود و عدم تولید 4 هزار مگاوات باقیمانده که تقریبا 10 درصد مصرف برق کشور را شامل ‌می‌شود، فشار سنگینی را به تامین انرژی کشور وارد کرد، به‌ویژه در ساعات پیک مصرف؛ یعنی از ساعت 13 تا 15:30 و هم‌چنین از ساعت 8 تا 11 شب.

محمدحسین مقیمی با اشاره به اینکه همزمان با کاهش تولید برق، گرمای هوا در کشور نیز به شدت افزایش یافته است، ادامه داد: در سال‌های گذشته، دمای هوا طی یک الی دو روز در برخی شهرها به 56 درجه ‌می‌رسید اما اکنون مدت پایداری این درجه هوا به یک ماه رسیده و دمای هوا در تهران نیز به بیش از40 درجه افزایش یافته است. در چنین شرایطی، تنها اقدامی که ‌می‌شد به انجام رساند این بود که مصرف برق را مدیریت کرده و خاموشی‌ها را به حداقل برسانیم.

مقیمی گفت:در این شرایط یا باید مصرف ادارات دولتی را کاهش ‌می‌دادیم یا صنایع و یا مصرف خانگی را تقلیل ‌می‌دادیم. در نهایت این‌گونه ‌تصمیم‌گیری شد که دستگاه‌های دولتی بیشتر صرفه‌جویی کنند. یعنی اگر در ساعت پیک، مصرف برق 10 الی 12 درصد کاهش ‌می‌یافت، مشکل حل ‌می‌شد.

او سپس به تصمیم دولت برای کاهش ساعت کاری ادارات اشاره کرد و گفت: چنین مقرر شد که استانداران در مورد ساعت کار در استان‌هایشان تصمیم بگیرند. از این رو تصمیم بر آن شد که در تهران آن دسته از ادارات که 5 روز در هفته به فعالیت مشغول هستند، ساعات کار خود را به 6 صبح تا 2 بعدازظهر تغییر دهند و اداراتی که روزهای کاری آنها 6 روز در هفته است، ساعت کار خود را 6:30 تا 13:30 تعیین کنند. در این بخشنامه همچنین اعلام کردیم که افزایش ساعت کاری بیش از این ساعت منوط بر این است که ادارات سیستم سرمایشی خود را از ساعت 1:30 الی 3:30 خاموش کنند. البته در روزهای نخست اجرای این طرح، اغلب دستگاه‌های اجرایی آن را اجرا کردند و حدود 400 مگاوات صرفه‌جویی برق محقق شد. به طوری که در تهران و شهرستان‌های آن خاموشی صورت نگرفت.

استاندار تهران با بیان اینکه عمده برق دردستگاه دولتی و وزارتخانه‌ها مصرف ‌می‌شود، ادامه داد: کسانی که اخلاقی با این مساله مواجه شدند، مصوبه دولت را رعایت کردند. ما ‌نمی‌خواستیم برق مردم قطع شود. این شایسته نبود که سالمند یا کودکی در ساختمانی ۱۵ طبقه نتواند از آسانسور استفاده کند. در عین حال، تلاش ما این بود که برق کارخانجات نیز قطع نشود. البته درمواردی برق واحدهای تولیدی نیز قطع شد و در صنایع غذایی، فساد مواد اولیه برخی از این واحدها را سبب شد.

او با بیان اینکه ما به دنبال تغییر ساعات کار ادارات نبودیم و هدف، مصرف بهینه برق بود، افزود: مترو، اتوبوسرانی، مهدکودک‌ها نیز با این مصوبه دولت همراه شدند و کار خود را با تغییر ساعات کاری تطابق دادند.

استاندار تهران در ادامه، از احتمال تمدید طرح تغییر ساعات اداری طی 15 روز آینده خبر داد و گفت: اکنون تولید و مصرف برق در نقطه سر به سر قرار دارد. با این حال، ممکن است در تمدید این طرح، آغاز ساعت کاری از 6 صبح به 6:30 تغییر کند.

همایش فعالان اقتصادی و سفرای خارجی

در ادامه این جلسه، مسعود خوانساری، رییس اتاق تهران و دبیر شورای ‌گفت‌وگوی استان به برگزاری همایش فعالان اقتصادی و سفرای خارجی توسط اتاق تهران اشاره کرد و گفت: در این گردهمایی در مجموع 80 سفیر، رایزن و کاردار و نیز 39 خبرنگار خارجی حضور یافته بودند و تعداد سفرای حاضر در این نشست به 32 سفیر ‌می‌رسید که گردهم آوردن این تعداد سفیر کار آسانی نبود. در عین حال این نشست هم‌اندیشی با حضور معاون اول رییس‌جمهوری و وزیر امور خارجه برگزار شد.

او گفت: سه تن از سفرا در این همایش به سخنرانی پرداختند و آنها جملگی نسبت به پشتیبانی دولت‌هایشان از برجام تاکید داشتند و بدعهدی آمریکا را مورد مذمت قرار دادند؛ منتها اینکه تا چه حد بتوانند به ایران کمک کنند، جای سئوال دارد.

بی‌اعتنایی به هشدارهای بخش خصوصی

رییس اتاق تهران در ادامه سخنانش بازگشت اعتماد مردم را در مدیریت بازار ارز حائز اهمیت برشمرد و گفت: اتاق تهران در طول چهار سال گذشته، 53 بار نسبت به عواقب تثبیت قیمت ارز هشدار داده و بیم جهش ناگهانی نرخ ارز را مطرح کرده است. دولت نیز به این هشدارها، توجهی نشان نداد و در فروردین ماه نیز نرخ 4200 تومان را به عنوان نرخ رسمی معرفی کرد که البته این نرخ پایه علمی نداشت.

او ادامه داد: دولت برای حل و فصل مساله موسسات پولی غیرمجاز، بیش از20 هزار میلیارد تومان به سپرده‌گذاران پرداخت و بسیاری از آنها کسانی هستند که به دلیل روابطی که داشتند، چندین برابر پول خود سود نیز دریافت کردند. این در حالی است که بسیاری از تولیدکنندگان به دلیل مطالباتی که از دولت دارند، دست از کار شسته یا به دلیل عدم توانایی در پرداخت بدهی‌های خود در زندان به سر ‌می‌برند.

رییس اتاق تهران به حواشی که حول واردات خودرو شکل گرفته است، اشاره کرد و گفتدر این شرایط، تولیدکنندگان و کسانی که به طور سالم فعالیت ‌می‌کنند، بیش از سایرین در معرض آسیب قرار دارند.

کشور در شرایط عادی قرار ندارد

استاندار تهران نیز با بیان اینکه کشور در شرایط عادی قرار ندارد و یک جنگ تمام عیار علیه کشور شکل گرفته است، گفت: در این شرایط، سران سه قوه ناگزیر ‌می‌شوند تصمیماتی اتخاذ کنند که حتی برخی قوانین و مصوبات پیشین را در حالت تعلیق نگاه ‌می‌دارد. امروز مسئولان آمریکایی به سایر کشورها سفر ‌می‌کنند و با سران این کشور‌ها وارد مذاکره ‌می‌شوند که در تحریم ایران با آنان همکاری کنند. تعدد تصمیمات دولت پس از خروج آمریکا پس از برجام را ملاحظه کنید. روند قیمت‌ها در بازار را ببینید. دولت تلاش دارد که اقتصاد ایران کمترین آسیب را متحمل شود، اما اگر این تلاش‌ها به نتیجه مطلوب منتهی ‌نمی‌شود، به دلیل عدم ‌تصمیم‌گیری نیست. این دوره قابل مقایسه با هیچ دوره‌ای پس از سال 1359 نیست ..

مقیمی گفت: دولت فعلی، بیش از دولت‌های قبلی، شرایط را تحلیل کرده و ‌تصمیم‌گیری ‌می‌کند اما باید به این مساله توجه کنیم که شرایط عادی نیست و آمریکایی‌ها تلاش ‌می‌کنند که همه منافذ اقتصاد ایران را مسدود کنند.

استاندار تهران با بیان اینکه دولت با مشکلات جدی رو به روست، ادامه داد: ‌نمی‌توان نسخه‌های شرایط عادی را برای شرایط کنونی به کار بست. سران سه قوه به همین دلیل است که به صورت هفتگی تشکیل جلسه ‌می‌دهند و در آن ‌تصمیم‌گیری ‌می‌کنند.

مخرب‌تر از تحریم‌ها

رییس اتاق تهران نیز با بیان اینکه برخی سیاست‌های داخلی، مخرب‌تر از تحریم‌هاست، ادامه داد: اگر کمبود ارز وجود دارد، به چه دلیل دولت، هزار یورو به مسافران ارز تخصیص ‌می‌دهد؟ از طرفی دولت اقدام به پیش فروش سکه کرد و محدودیتی برای تعداد مجاز خرید سکه تعیین نکرد. اکنون کسانی که اقدام به خرید سکه در شمار بالا کرده‌اند، متهم شده‌اند.

او افزود: ‌می‌دانید، چند پیمانکار به دلیل اقدامات سازمان تامین اجتماعی و سازمان امور مالیاتی بیکار شده‌اند؟ کاری که تامین اجتماعی با بنگاه‌ها کرده است را هم باید به حساب ترامپ نوشت؟ اگر اصرار برتثیت قیمت ارز نبود ، شایداین اتفاق‌ها در اقتصاد ایران رخ ‌نمی‌داد

قوانین عادی برای شرایط عادی است

در ادامه این جلسه، ابراهیم بهادرانی، مشاور عالی رییس اتاق تهران با بیان اینکه قوانین اقتصادی برای شرایط متعادل است، ادامه داد: همه مکاتب اقتصادی در شرایط غیرعادی از قوانین عادی منحرف ‌می‌شوند. اما این انحراف باید به گونه‌ای باشد که بازگشت به مسیر اصلی ممکن باشد. مساله کشور ما این است که در شرایط غیرعادی به گونه‌ای از قوانین منحرف ‌می‌شویم که دیگر ‌نمی‌توانیم به مسیر اصلی بازگردیم.

او سپس با اشاره به تجربیاتی که از دهه 1360 وجود دارد، از ضرورت تجدیدنظر روی فهرست کالاهای اساسی و ضروری برای تخصیص ارز دولتی سخن گفت.او افزود: تعیین اولویت تخصیص ارز توسط کارمندان اداری یا توسط هر کسی که باشد، مفسده انگیز است.

احتمال تعدیل نیرو در بنگاه‌ها

محمدرضا نجفی‌منش، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران با اشاره به اینکه بازگشت تحریم‌ها، بنگاه‌ها را به تعدیل نیرو ناگزیر ‌می‌کند، افزود: در شرایطی مشابه، دولت ترکیه با بنگاه‌داران خود توافق کرد که از تعدیل نیرو بپرهیزند و دولت در ازای این اقدام بخشی از حقوق کارکنان آنها را ‌می‌پردازد. به نظر ‌می‌رسد در ایران نیز چنین اقداماتی باید در دستور کار قرار گیرد. ضمن آنکه لازم است، آن دسته از تصمیماتی که در شورای ‌گفت‌وگوی استان برای حمایت از بنگاه‌ها اتخاذ شده و هنوز اجرایی نشده احصا شود.

او همچنین نسبت به بهره‌گیری از مشاوره‌های بین‌المللی برای مواجهه با شرایط جدید تاکید کرد.

دولت شرایط را برای فعالان اقتصادی دشوار ‌می‌کند

در ادامه این جلسه، کاوه زرگران، رییس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران با بیان اینکه هنوز در مرحله صف‌آرایی قرار داریم و نه شرایط جنگی، ادامه داد: دولت در این مرحله، شرایط فعالیت در فضای کسب و کار را سخت کرده است. دولت حدود 150 میلیون یورو ارز برای واردات روغن خام به یک واردکننده تخصیص داده که نه کارخانه‌ای دارد و نه واردکنندگان آن را ‌می‌شناسند. موارد مشابه این بسیار است. در حالی که این تقصیر‌ها را نباید به پای تحریم‌ها نوشت.

یداله صادقی، رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران نیز از آمادگی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای اصلاح گروه‌های کالایی اولویت‌دار برای تخصیص ارز خبر داد. او از حاضران درخواست کرد که پیشنهادات خود را در این زمینه ارائه کنند.

در همین حال، رییس اتاق تهران به معاون بررسی‌های اقتصادی اتاق ماموریت داد تا متن پیشنهادی اتاق تهران را در مورد فهرست کالاهای اولویت دار برای دریافت ارز دولتی و کالاهایی که واردات آنها نباید مشمول دریافت ارز قرار گیرد برای ارائه به وزارت صنعت تهیه کند. او گفت: مردم باید بدانند که کدام کالاها ارز دولتی دریافت ‌می‌کند و مشمول قیمتگذاری است؛ مانند دارو و کدام کالا نیز ارزی دریافت ‌نمی‌کند و در مورد آن قیمتگذاری صورت ‌نمی‌گیرد؛ مانند گوشی موبایل.

استاندار تهران نیز گفت: شایسته است که به مراجع قیمتگذاری پیشنهاد دهیم که قیمت‌های سال آینده را از 15 بهمن هر سال مشخص کنند.

 امارات حساب ایرانیان را مسدود ‌می‌کند

در ادامه این جلسه، محمد لاهوتی عضو هیات نمایندگان اتاق تهران و عضو این شورا از رشد 15.5 درصدی صادرات در سه ماهه نخست سال جاری خبر داد و اینکه رشد صادرات به امارات 43.5 درصد برآورد شده است. او گفت: صادرات ایران به امارات در حالی چنین رشدی را تجربه کرده است که این کشور از هفته گذشته، اقدام به مسدود کردن حساب ایرانیان در این کشور کرده است. از آنجا که مقصد اصلی کالاهای صادراتی ایران امارات نیست و از امارات به دیگر کشورها انتقال پیدا ‌می‌کند، اگر روند صادرات به امارات به همین منوال رشد کند و ما آن را به بازارهای دیگر هدایت نکنیم، ممکن است در شرایط پیش رو، با مشکل مواجه شویم.

او در بخش دیگری از سخنانش به این نکته اشاره کرد که از زمان شکل‌گیری بازار ثانویه ارز، تقاضای موثری در مورد ارز صادرکنندگان از سوی واردکنندگان مطرح نشده است. بر این اساس ما در نامه‌ای به مجمع واردات آمادگی خود را برای ارائه لیست صادرکنندگان مطرح کرده‌ایم. فارغ از این، ما ‌نمی‌دانیم ارز خود را تحت چه مکانیزمی باید عرضه کنیم.

لاهوتی در ادامه از آنچه تصمیمات خلق‌الساعه ‌می‌خواند انتقاد کرد و گفت: این نوع تصمیمات مشکلات فعالان اقتصادی را دو چندان ‌می‌کند.

در این نشست، فرزانه دهنادی از دستور وزیر امور اقتصادی و دارایی برای تسهیل ترخیص کالاهای رسوب شده در گمرک خبر داد. رییس اتاق تهران نیز دستور داد کمیته ای برای احصای واحدهای تولیدی که کالایشان در گمرک مانده تشکیل شود.