سردرگمی دیگری در راه است

در حالی پرداخت ارز مسافرتی توسط بانک‌ها دوباره وارد میدان شده که این بار اتفاقات عجیب و غریبی در این داستان رخ داده. کمتر از یک هفته است که بانک‌ها مجدداً اجازه ارائه ارز مسافرتی به متقاضیان خود را پیدا کرده‌اند، با این تفاوت که در حال حاضر تنها هفت شعبه از بانک ملی گزینه‌های انتخابی بانک مرکزی برای این امر هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد شکل و شمایل عرضه ارز مسافرتی در این هفت شعبه به همان فُرمَت قبل باقی است، با این تفاوت که  نرخ آن براساس نرخ اعلامی بانک مرکزی و به صورت روزانه اعلام خواهد شد. اما داستان ارز مسافرتی به اینجا ختم نمی‌شود و نکته جالب ماجرا اینجاست که قرار است ارز مسافرتی توسط بانک‌ها و با تفاوت بسیار اندکی از نرخ بازار آزاد پرداخت شود. خبرها حاکی از آن است که در روزهای نخست اجرای این سیاست، نرخ ارز مسافرتی به چهارده هزار و700تا چهارده هزارو800تومان رسید که به نظر کارشناسان مربوطه کمی دور از منطق است. این سیاست در حالی به تازگی اجرایی شد که قبلاً ارز مسافرتی با نرخ دولتی ارائه  و هر فرد اجازه داشت تا حداکثر 1000یورو را از بانک‌ها دریافت کند. با توجه به اینکه در ماه‌های اخیر نوسانات عجیبی در  وضعیت ارز مسافرتی رخ داده، اما در حال حاضر تنها یورو برای این ارز در نظر گرفته می‌شود و هم اکنون پرداخت‌‌ها با دلار متوقف شده.

در این باره آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی ایانا می‌گوید: «از همان ابتدا سیاست بانک مرکزی در جهت عرضه ارز مسافرتی با نرخ دولتی کاملاً اشتباه بود. چرا که تا قبل از پیش آمدن چنین بحران اقتصادی نیز فاصله نرخ ارز دولتی با نرخ ارز آزاد، بسیار تفاوت داشت. از این رو چنین تفاوت نرخی موجب شد که نیازهای غیرضروری به سفر، در غالب سفرهای خارجی ظاهر شود. اما به تازگی نیز شاهد رانت‌ها و دلال بازی‌های عجیب و غریبی با ارز مسافرتی بودیم که این داستان را وحشتناک‌تر می‌کرد.»

او با اشاره به سیاست جدید بانک مرکزی در زمینه ارزمسافرتی، ادامه می‌دهد: «در حال حاضر بانک مرکزی ابهامات زیادی را برای ارز مسافرتی ایجاد کرده. چرا که اگر قرار باشد متقاضیان ارز مسافرتی با همان مبلغ بازار آزاد ارز را تهیه کنند، چرا نقش صرافی‌ها در این میان از میان برداشته شود؟! اگر قرار به نرخ بازار آزاد باشد که مردم خودشان این ارز را می‌توانستند از بازار آزاد تهیه کنند و این اقدام دولت باز هم خیلی سنجیده رخ نداده.»

این کارشناس اقتصادی معتقد است، دولت به جای اینکه با ارز مسافرتی این کار را انجام دهد، بهتر بود فکری به حال ارز مورد نیاز تولیدکنندگان می‌کرد. به نظر می‌رسد که این اقدام دولتی‌ها مجدداً وضعیت ارز مسافرتی را دچار سردرگمی کند. چرا که اگر پرداخت‌ها تنها با یورو اتفاق بیافتد، هزینه‌های دیگری را از جمله هزینه تبدیل به مسافران القاء خواهد کرد و باز هم نارضایتی‌ها از سرگرفته می‌شود. این داستان نیز مانند باقی سیاست‌های ارزی دولت، احتمالاً دوام نخواهد آورد.

بغزیان با اشاره به اینکه دولت هنوز نتوانسته نقش صرافی‌ها را در سیاست جدید ارزی به خوبی شفاف سازی کند و خودش نیز در سردرگمی به سر می‌برد، توضیح می‌دهد:« دولت هنوز نتوانسته مشخص کند که صرافی‌ها دقیقاً می‌توانند چه کارهایی را انجام دهند؟! برای نمونه اعلام شد که صرافی‌ها اجازه وارد کردن اسکناس و طلا را دارند! این خودش ابهامات زیادی را به دنبال دارد! نظارت بانک مرکزی در این موراد بسیار مهم است که این داستان خیلی اجرایی نمی‌شود. این درست نیست که 97درصد ارز مورد نیاز کشور از طریق دولت، سامانه‌ها و بازار ثانویه تأمین شود ولی نرخ آزاد آنقدر بالا باشد! خُب.. مسلم است که ایراداتی در این میان وجود دارد و پیش بینی می‌شود این ماجرا از ارزهای صادرات پتروشیمی آب بخورد.»