رئیس بخش تحقیقات مؤسسه تحقیقات خاک و آب:
احیای قنات درمان زخم فرونشست در دشتها
نظام قناتی کشور در گذشتههای دور میتوانست در همه دشتهای کشور، سطح سفرههای آب زیرزمینی را کنترل و میزان برداشت از منابع آب زیرزمینی را مدیریت کند.
دشتهای کشور یکی از مناطقی است که بحران آب به شدت آنها را تحت تاثیر قرار داده. برداشتهای بیرویه از منابع زیرزمینی، مشکلاتی چون فرونشست و فروچالههای عمیق را در دشتها به وجود آورده و پایانی تلخ را با دشتهای کشور همراه کرده، پایانی که از بیابانی شدن دشتهای کشور خبر میدهد. کارشناسان برای مقابله با فرونشست زمین، مدیریت منابع آبی، کنترل و افزایش سطح سفرههای زیرزمینی را راهحل مناسب میدانند که احیای قنات یکی از این راه حلهای کاربردی به شمار میرود.
کامران افتخاری رئیس بخش تحقیقات تشکیل، طبقهبندی و شناسایی خاک مؤسسه تحقیقات خاک و آب، در باره افزایش سطح فرونشست در دشتهای کشور به خبرنگار گروه اقتصادی ایانا گفت: «فرونشست دو نوع است یکی فروچالههایی که به عمق 300 تا 400 متر در دل زمین به یکباره ایجاد میشوند، که هزینه احیای این فرونشستها مساوی است با تخریب زمین، در واقع نمیتوان این چالهها را احیا کرد چرا که تخریب زمین در این مناطق به شکل جبران ناپذیری رخ داده است. نوع دیگر فرونشست تدریجی است که به علت تغییرات اقلیمی و پایین رفتن سطح سفرههای زیرزمینی رخ میدهد این نوع از فرونشست زمین در زمان طولانیتری ایجاد میشود.»
افتخاری در ارتباط با راه حل مقابله با فرونشست توضیح داد: «فرونشستهایی که به شکل تدریجی ایجاد شده است را میتوان با افزایش سطح ایستایی سفرههای آب زیرزمینی و مدیریت چرخه برگشت آب کنترل کرد.»
رئیس بخش تحقیقات تشکیل، طبقهبندی و شناسایی خاک مؤسسه تحقیقات خاک و آب ادامه داد: «کشور ما به علت این که در تنش آب به سر میبرد، تغییرات اقلیمی میتواند نقش بسیار مهمی در ایجاد و گسترس سطح فرونشستها داشته باشد با این حال حفر قنوات که از گذشتگان ما به یادگار مانده است میتواند راهحلی برای کنترل این فرونشستها باشد. قنات میتواند سطح سفره آب زمینی را تحت کنترل داشته باشد، علاوه بر این نظام قناتی کشور در گذشتههای دور میتوانست در همه دشتهای کشور، سطح سفرههای آب زیرزمینی را کنترل و میزان برداشت از منابع آب زیرزمینی را مدیریت کند.»
او یادآوری کرد: «ایران بزرگترین سیستم قنات در دنیا را دارد که چیزی در حدود 100هزار کیلومتر است. قوام خاک توسط رطوبت انجام میگیرد و با نبود رطوبت این تعادل بهم میخورد و مشکلاتی چون فرونشست در آن ایجاد میشود، احیای قنات میتواند راهی به سوی مدیریت منابع آب زیرزمینی و گامی در جهت کنترل فرونشست و مدیریت و حفاظت از خاک باشد.»
دیدگاه تان را بنویسید