رتبه سوم کم‌بارش‌ترین سال در نیم قرن اخیر

پرونده سال آبی 96-97 در حالی با 171 میلیمتر بارندگی بسته شده است که افت 27 درصدی نزولات جوی نسبت به سال گذشته، سال آبی جاری را به یکی از خشک‌ترین مقاطع زمانی نیم قرن اخیر کشور مبدل کرده است.

به‌گزارش ایانا به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو (پاون)، سال آبی 96-97 در حالی به پایان رسید که میزان بارش‌های کشور از ابتدای سال آبی(ابتدای مهرماه 96) تا پایان شهریورماه سال جاری به 171 میلمتر رسیده که در مقایسه مدت زمان مشابه سال گذشته (233 میلیمتر) حدود  27 درصد و در مقایسه با مدت متوسط بلندمدت (249 میلیمتر) حدود 31 کاهش داشته است.

با وجود اینکه بارش‌های فصل بهار امسال در مقایسه با سال گذشته رشد 12 درصدی داشته است ولی افت 45 بارندگی‌ها در فصل زمستان و کاهش 26 درصدی بارش‌ها در فصل پاییز سال 96 موجب شده تا تابستان امسال را با کاهش 62 میلیمتری نزولات جوی نسبت به سال گذشته سپری کنیم.

نگاهی به روند بارندگی‌های 50 سال اخیر کشور حکایت از وضعیت نامطلوب نزولات جوی سال آبی جاری دارد. سال آبی 96-97 با ثبت 171 میلیمتر بارندگی رتبه 48 بارش‌های نیم قرن اخیر را به خود اختصاص داده است. در 50 سال اخیر تنها سال‌‌های آبی 78-79 با ثبت 156 میلیمتر و سال آبی 86-87 با ثبت 143 میلیمتر بارندگی به مراتب وضعیت نامناسب‌تری را نسبت به سال آبی جاری تجربه کرده‌اند و در انتهای جدول بارندگی‌های نیم قرن اخیر کشور قرار گرفته‌اند.

تقریبا از حدود 10 سال قبل کشور به صورت مداوم بارندگی‌های کمتر از میانگین بلندمدت را تجربه کرده و گرفتار خشکسالی شده است. از سال آبی 86-87 که کشور بدترین شرایط بارش‌ها را در آن زمان تجربه کرده بود، وضعیت به گونه‌ای پیش رفته است که تاکنون ایران هیچگاه بارشی فراتر از میانگین بلندمدت را تجربه نکرده و نزولات جوی روند نزولی به خود گرفته است به طوری که پربارش‌ترین مقطع زمانی یک دهه اخیر کشور مربوط به سال آبی 91 با ثبت 245 میلیمتر بارندگی بوده است.

از میان 6 حوضه آبریز اصلی کشور (دریای خزر، خلیج فارس و عمان، دریاچه ارومیه، فلات مرکزی، مرزی شرق و قره‌قوم) حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان که قسمت‌های وسیعی از غرب، ‌جنوب غربی و جنوب کشور را شامل می‌شود با افت 43 درصدی بارش‌ها نسبت به سال گذشته بدترین شرایط را در میان سایر مناطق یاد شده تجربه می‌کند. ثبت 212 میلیمتر بارش این حوضه در سال آبی جاری در حالی است که مقدار بارش‌های آن در مدت مشابه سال گذشته 369 میلیمتر بوده است.

با توجه به اینکه حدود 86 درصد ظرفیت در دست بهره‌برداری نیروگاه‌های برق آبی در این حوضه آبریز واقع شده است، طبیعتا افت 43 درصدی بارندگی‌ها در این حوضه آبریز و به تبع آن پایین بودن ارتفاع آب در مخازن سدها موجب شده تا میزان تولید انرژی نیروگاه‌های برق آبی هم با کاهش قابل توجهی نسبت به سال‌های گذشته روبه‌رو شده است؛ به طوری که انرژی تولیدی این نیروگاه‌ها از ابتدای سال جاری تاکنون حدود 43 درصد کاهش داشته است.

همچنین در این بین حوضه‌های آبریز فلات مرکزی و مرزی شرق 35 درصد و قره‌قوم نیز 21 درصد کاهش بارش داشته‌اند.

افت بی‌سابقه بارندگی‌ها موجب شده تا 24 استان کشور بارندگی‌های منفی را نسبت به مدت متوسط بلندمدت تجربه کنند که در این بین سیستان و بلوچستان با منفی 75 درصد کم‌بارش‌ترین استان کشور در سال آبی جاری بوده است که پس از این منطقه نیز استان‌های هرمزگان با 65 درصد، کرمان با 59 درصد، فارس با 56 درصد و بوشهر با 54 درصد کم بارش ترین مناطق کشور هستند.

البته در این بین بارش‌های قابل توجه بهار امسال در برخی از مناطق کشور موجب شده تا حوضه‌های آبریز دریاچه ارومیه و دریای خزر به مراتب شرایط بهتری را نسبت به سال گذشته تجربه کنند؛ به طوری که این دو حوضه آبریز به ترتیب با افزایش 48 و 16 درصدی بارندگی‌ها نسبت به سال گذشته روبه رو هستند.

این شرایط موجب شده است تا استان‌های آذربایجان غربی با 25 درصد، آذربایجان شرقی با 23 درصد، کردستان با 20 درصد، همدان با 15 درصد و کرمانشاه و زنجان با سه درصد افزایش بارندگی‌ها نسبت به متوسط متوسط بلندمدت شرایط به مراتب بهتری را در میان سایر استان‌های کشور تجربه می‌کنند.

همچنین در این بازه زمانی پربارش‌ترین نقطه کشور «رامسر ــ صفارود» در استان مازندران با ثبت 1091 میلی‌متر بارندگی و کم‌بارش‌ترین نقطه کشور نیز «هوشک ــ سراوان» در استان سیستان و بلوچستان با ثبت 4.3 میلیمتر بارش بوده است.