کشاورزی پایدار؛ درس‌هایی از کشاورزی هلند

به نقل از تارنمای ساندی آبزرور، تا سال 2050، باید تغذیه 10 میلیارد نفر در کره زمین تأمین شود که به دلیل تأثیر تغییرات آب و هوایی بر خاک این مسئله چالش‌برانگیزتر خواهد بود. تولید جهانی کشاورزی نیز باید افزایش یابد تا بتواند تقاضا را تأمین کند. اگر سطح فعلی راندمان تولید ادامه یابد، تغذیه اهالی کره زمین در سال 2050 پاک‌سازی بیشتر جنگل‌های باقی‌مانده در جهان، نابودی هزاران گونه دیگر و انتشار گازهای گلخانه‌ای بیشتر را به همراه خواهد داشت. متأسفانه روش‌های کشاورزی مرسوم برای پاسخگویی به این تقاضا مناسب نیستند. بنابراین، نوآوری برای توسعه راه‌حل‌هایی که بتواند این مشکلات مبرم را برطرف کند، ضروری شده است. شیوه‌های تولید مؤثرتر و مسئولانه‌تر موردنیاز است.

هلند پیشرو در کشاورزی نوآورانه و پایدار است. کشاورزی هوشمند سلاح مخفی است که به این کشور کمک کرد تا یک صنعت کشاورزی پایدار بسازد. افزایش و گسترش جهانی تکنیک‌های کشاورزی نوآورانه‌ای که در کشورهایی مانند هلند استفاده می‌شوند، برای ایجاد آینده‌ای روشن و پایدار بسیار مهم است. ما باید منابع را در کوتاه‌مدت برای منافع آینده اختصاص دهیم.

کشاورزی متعارف باعث افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای، فرسایش خاک، آلودگی آب و تهدید سلامت انسان می‌شود. در مدل سنتی مدیریت مزرعه، با هر زمین زراعی مانند یک منطقه یکدست رفتار می‌شود که در آن شرایط محیطی، خاک و عارضه‌نگاری (توپوگرافی) یکسان در نظر گرفته می‌شود. بنابراین، ورودی‌ها بدون توجه به هرگونه تغییرپذیری یا ناهمگونی بالقوه به‌طور یکنواخت اعمال می‌شوند. این رویکرد به دلیل استفاده ناکارآمد از نهاده‌ها منجر به هزینه‌های ناخواسته می‌شود و متعاقباً به دلیل مازاد مواد مغذی استفاده‌نشده باعث آسیب زیست‌محیطی می‌شود. در بسیاری از کشورهای غربی، کشاورزی هوشمند یک اصل اساسی در کشاورزی زراعی، دام‌پروری و آبزی‌پروری است.

ظهور کشاورزی هوشمند در اوایل دهه 1990 آغاز شد. انتظار می‌رود رشد پیش‌بینی‌شده در ارزش کشاورزی هوشمند تا دو سال دیگر، 43.4 میلیارد یورو باشد. علاوه بر این، طبق گزارش‌ها، کشاورزی دقیق (PA) پتانسیل افزایش بهره‌وری کشاورزی را تا 70 درصد تا سال 2050 دارد. کشاورزی دقیق یک تکنیک مدرن است که از فناوری پیشرفته و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها برای بهینه‌سازی تولید محصول استفاده می‌کند و درعین‌حال اثرات زیست‌محیطی و اتلاف منابع را به حداقل می‌رساند. کشاورزی دقیق یک مفهوم مدیریت کشاورزی است که مبتنی بر مشاهده، اندازه‌گیری و پاسخ به تنوع در محصولات برای دستیابی به کارایی و عملکرد بیشتر است. تفاوت بزرگ با کشاورزی کلاسیک این است که به‌جای تعیین اقدامات لازم در هر زمینه به‌صورت جداگانه، کشاورزی دقیق اجازه می‌دهد تا اقدامات در هر مترمربع یا حتی در هر بوته تعیین شود. این رویکرد به کشاورزان اجازه می‌دهد تا تصمیمات مهم مدیریت منابع را هم در محل و هم به‌صورت آنلاین اتخاذ کنند.

پیشرفت در فناوری‌های دیجیتال مانند تلفن‌های همراه، سنجش از راه دور با استفاده از ماهواره‌ها، پهپاد، اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و رایانش ابری و همچنین افزایش مقرون‌به‌صرفگی آن‌ها، کاربردهای کشاورزی دقیق را برای کشاورزان خرده‌مالک در کشورهای درحال‌توسعه در دسترس قرار داده است.

کشاورزی دقیق از فناوری‌های مختلفی مانند GPS، سنجش‌ازدور و پهپادها برای جمع‌آوری داده‌ها در مورد ویژگی‌های خاک، الگوهای آب‌وهوا و الگوهای رشد محصولات استفاده می‌کند. داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از الگوریتم‌های نرم‌افزاری پیشرفته تجزیه‌وتحلیل می‌شوند تا بینش خاصی در مورد نیازهای محصول مانند زمان کاشت بهینه، سطوح آبیاری و نرخ‌های کاربرد کود به کشاورزان ارائه شود. با استفاده از تکنیک‌های کشاورزی دقیق، کشاورزان می‌توانند هزینه‌ها را کاهش دهند، عملکرد را افزایش دهند و پایداری کلی عملیات خود را بهبود بخشند.

بااین‌حال، پذیرش فناوری‌های کشاورزی دقیق با مشکلاتی مانند هزینه‌های کاربردی یا مدیریت اضافی و سرمایه‌گذاری در تجهیزات جدید و کارکنان آموزش‌دیده مواجه شده است. علیرغم مزایای بالقوه آن، کشاورزی دقیق نیز با چالش‌هایی مواجه است که مانع پذیرش و اجرای آن می‌شود. یکی از چالش‌های اصلی هزینه و پیچیدگی بالای فناوری‌های مربوطه است. کشاورزان برای استفاده از ابزارهای کشاورزی دقیق نیاز به سرمایه‌گذاری در تجهیزات، نرم‌افزار و آموزش دارند که ممکن است برای بسیاری، به‌ویژه مالکان خرد و کشورهای درحال‌توسعه، مقرون‌به‌صرفه یا در دسترس نباشد. چالش دیگر عدم قابلیت همکاری و استانداردسازی در بین دستگاه‌های مختلف است.

هلند کشوری است که به دلیل ابتکارات پیشرفته در کشاورزی دقیق شناخته‌شده است. هلندی‌ها از 54 درصد مساحت کشور به‌عنوان زمین‌های کشاورزی استفاده می‌کنند و محصولات زراعی در محدوده ناچیزی از زمین‌های قابل‌کشت پرورش می‌یابند (که تقریباً نیمی از زمین‌های کشاورزی آن را مراتع تشکیل می‌دهد). در پشت پرده گسترش سریع کشاورزی دقیق، این واقعیت وجود دارد که این روش برای کشاورزی پایدار ضروری است. کشاورزی هوشمند همه‌چیز را برای تسهیل گذار به کشاورزی پایدار و مقرون‌به‌صرفه تأمین می‌کند.