بومی سازی تکثیر شاه میگوی آب شیرین

علی نکویی فرد در گفت و گو با خبرنگار ایانا با بیان این که پرورش تجاری شاه‌میگوی آب شیرین به دلیل بازارپسند بودن و ارزآوری فراوان خصوصاً در کشورهای توسعه‌یافته بسیار موردتوجه است افزود: ارزش صادراتی هر کیلو شاه‌میگوی آب شیرین در بازار اروپا بین 15 الی 20 دلار متغیر است.

وی توضیح داد: این در حالی است که میزان صید و صادرات این آبزی از سد ارس از 270 تن در سال 1390 به 700 کیلوگرم در سال 1397 به دلیل کاهش ذخایر سیر نزولی داشته، تا جایی ‌که طبق نتایج ارزیابی ذخایر شاه‌میگوی ارس توسط مرکز تحقیقات ارتمیای کشور،  با وجود اجرای طرح ممنوعیت صید از سال 1397 با همکاری مدیریت شیلات و آبزیان استان آذربایجان غربی در سد مخزنی ارس، کماکان با سقوط ذخایر این آبزی باارزش در این سد روبه رو هستیم.

نکویی فرد گفت: برای رفع این مشکل، از دستیابی به بیوتکنیک تکثیر و پرورش مصنوعی شاه‌میگوی آب شیرین باهدف بازسازی ذخایر و توسعه گونه‌های بومی از ذخایر ژنتیکی بومی کشور، جهت قطع وابستگی و توسعه صنعت آبزی‌پروری به‌عنوان تنها راه‌حل می‌توان نام برد.

رییس مرکز تحقیقات آرتمیا با اعلام این که تدوین دانش فنی و بومی‌سازی بیوتکنیک تکثیر مولدین بومی دارای تخم و پرورش مینیاتور شاه‌میگوی آب شیرین برای اولین بار در کشور توسط محققان موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور در حال اجرا است؛ افزود: با اجرای طرح ایجاد پایلوت تکثیر و پرورش شاه‌میگو و معرفی آن به منابع آبی مستعد استان (دستیابی به بیوتکنیک تکثیر مصنوعی مولدسازی و تولید مینیاتور شاه‌میگوی آب شیرین ارس) جهت توسعه صنعت آبزی‌پروری با گونه‌های بومی آبزیان از سال 1402 در دستور کار قرارگرفته است.

وی اضافه کرد: این طرح در پیشرفت 80 درصد به تکثیر مصنوعی مولدین و تولید مرحله لاروی شاه‌میگوی آب شیرین دست یافته که در 13/4/1403 با حضور ناظرین دستگاه‌های اجرایی از جمله سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، دانشگاه، جهاد دانشگاهی و سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی، دستاوردهای این مرحله، مورد تائید ناظرین قرار گرفت.

نکویی فرد ابراز امیدواری کرد: در پایان این طرح، غذای تجاری اختصاصی فرموله شده و تعداد 5 هزار عدد شاه‌میگوی مرحله جوان (3 گرمی) جهت پرورش در استخرهای خاکی تحویل مدیریت شیلات و آبزیان استان شود.

وی با بیان اینکه این طرح جزو اولویت‌های سازمان شیلات ایران و به‌تبع آن سازمان جهاد کشاورزی و مدیریت شیلات استان است گفت: بنا بر دستاوردهای اجرایی طرح مذکور، بستر و منبع اصلی (بچه مینیاتور) لازم برای پرورش نیمه‌طبیعی و مولدسازی مهیا شده است. البته تأمین هزینه‌های ادامه طرح از مرحله جوان تا بازاری و مولدسازی مورد تأکید برای تکمیل زنجیره حلقه فناوری مذکور است؛ تا با ترویج این فعالیت در مقیاس چند صد هکتار در حاشیه رود ارس و سایر منابع آبی، اثرات اقتصادی و اجتماعی زیادی برای کشورمان داشته باشد.

به گزارش ایانا، شاه‌میگوی آب شیرین (خرچنگ دراز آب شیرین) با نام علمی Astacus leptodactylus متعلق به بزرگ‌ترین رده سخت‌پوستان یعنی ده‌پایان است. این گونه در ترکیه، اوکراین، ترکمنستان، روسیه، ایران، قزاقستان، گرجستان، اسلواکی، بلغارستان، رومانی، مجارستان، لهستان، آلمان، فرانسه، جمهوری چک، لیتوانی، لتونی، فنلاند، دانمارک، هلند و انگلستان پراکنش دارد. همچنین دریای خزر، دریای سیاه و مناطق پایین‌دست و میانی رودخان دانوب و نیز مناطق پایین‌دست رودخانه دن، دنیستر و ولگا و سرشاخه‌های آن دربرگیرنده این‌گونه هستند.

خبرنگار: شبنم مسعودی