افزایش تولید نزدیک به 6 درصدی عسل در کشور/ آمار تلفات زنبورستان‌ها برای اولین بار احصاء شد

نتیجه سرشماری سال 1403 تعداد 92,122 واحد زنبورستان‌ها در کشور نشان می‌دهد؛ از تعداد 10.8 میلیون کلنی‌ زنبورعسل موجود در کشور، حدود 10.5 میلیون کلنی در قالب کندوی مدرن و 300 هزار کلنی در قالب کندوی سنتی فعال هستند. میزان تولید عسل کشور در سال 1403 حدود 128 هزار تن است که در مقایسه با سال 1402 (121 هزار تن) رشد 5.63 درصدی نشان می‌دهد. همچنین عملکرد تولید عسل سال 1403 نسبت به مقدار پیش‌بینی‌شده برای سال 1403 (122 هزار تن) نیز حدود 4.7 درصد افزایش داشته است.

به گزارش ایانا به نقل از روابط عمومی معاونت امور تولیدات دامی، محمدابراهیم حسن نژاد با اعلام این خبر گفت: افزایش تولید عسل ناشی از بهبود مدیریت تولید در زنبورستان‌ها و افزایش آگاهی و ارتقاء دانش فنی زنبورداران است که با برگزاری دوره‌های آموزشی - ترویجی و درنتیجه افزایش بهره‌وری و بهبود عملکرد کلنی‌ها در واحد سطح محقق شده و از میانگین تولید 10.7 کیلوگرم عسل در هر کلنی (کندوی مدرن) در سال 1402، با 12.49 درصد رشد به میانگین تولید 12.04 کیلوگرم عسل در سال 1403 رسیده‌ایم.

 معاون امور تولیدات دامی ادامه داد: علاوه بر عسل، حدود 11 تن ژله رویال، 862 تن گرده گل، 211 تن بره موم، بالغ‌بر 2600 تن موم و 9.6 کیلوگرم زهر زنبورعسل تولیدشده است که درمجموع با برگزاری دوره‌های آموزش - ترویجی در استان‌ها در راستای سیاست خروج زنبورداری از تولید تک‌محصولی و افزایش دانش بهره‌برداران و نیز اعطای تسهیلات برای توسعه کیفی زنبورستان‌ها و ... نسبت به سال قبل شاهد افزایش تولید ژله رویال و بره موم بوده‌ایم.

وی خاطرنشان کرد: این افزایش تولید به سبب وجود تقاضا برای مصرف داخلی، صادرات یا حفظ سطح تولید در سایر فرآورده‌های زنبورعسل بوده‌ایم.

حسن نژاد با اشاره به جمعیت 151 هزار و 352 نفری شاغل در زنبورستان‌ها، از تحت پوشش بیمه بودن 43 هزار و 496 نفر از زنبورداران خبر داد و گفت: بیمه زنبورداری با تحت پوشش قرار دادن 2664 مورد، 6.12 درصد از کل پوشش بیمه‌ای زنبورداران را به خود اختصاص داده است.

 وی گفت: مطابق نتایج سرشماری تعداد کل زنبورداران 91,134 زنبوردار، شامل 91,068 نفر زنبوردار حقیقی و 66 واحد حقوقی است که ازاین‌بین 19.64 درصد دارای تحصیلات دانشگاهی، 74.32 درصد از آنان دارای تحصیلات غیردانشگاهی، 5.92 درصد از آنان بی‌سواد و 0.12 درصد آنان دارای تحصیلات حوزوی بوده‌اند.

معاون امور تولیدات دامی یادآور شد: در سرشماری سال جاری برای اولین بار اطلاعات مربوط به تلفات در زنبورستان‌ها در اثر عوامل قهری، سم‌پاشی و یا بیماری‌ها نیز احصاء شد که طبق نتایج به‌دست‌آمده، در طول یک سال گذشته در سطح زنبورستان‌های کشور تلفات ناشی از حوادث شامل سیل، خشک‌سالی، حمله وحوش و سم‌پاشی و ... حدود 486 هزار کلنی زنبورعسل و تلفات ناشی از بیماری‌ها شامل نوزما، کنه واروآ، CCD و ... حدود 536 هزار کلنی بوده است. به عبارتی از حدود 9.5 درصد تلفات گزارش‌شده برای کلنی‌های زنبورعسل طی سال گذشته، حدود 4.51 درصد ناشی از حوادث و 4.97 درصد ناشی از بیماری حادث‌شده است.

لزوم دستیابی به آمار قابل اتکا در تدوین برنامه‌های توسعه زنبور داری

وی با تأکید بر ضرورت برنامه‌ریزی تولید، تدوین برنامه‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت و سیاست‌گذاری در صنعت زنبورداری در کشور ادامه داد: برای دستیابی به آمار و اطلاعات در این صنعت، در سال جاری نیز همچون سنوات قبل طرح سرشماری زنبورستان‌ها به‌طور هم‌زمان در سراسر کشور انجام شد.

حسن نژاد اضافه کرد: این اقدام باهمت و تلاش کارشناسان پهنه مستقر در مراکز جهاد کشاورزی و با مشارکت و همکاری معاونت بهبود تولیدات دامی و معاونت برنامه‌ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها و همچنین مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان‌ها، مراکز جهاد کشاورزی و همیاری اتحادیه‌ها و تشکل‌های زنبورداری و با استفاده از ظرفیت سامانه جامع پهنه‌بندی و مدیریت داده‌های کشاورزی، از تاریخ 7/7/1403 آغازشده و در تاریخ 20/8/1403 با تائید نهایی روسای سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها از طریق سامانه پهنه‌بندی خاتمه یافت.

وی افزود: در راستای اجرای بهینه فرآیند سرشماری زنبورستان‌ها، علاوه بر نظارت سیستمی و چندلایه از طریق معاونت امور تولیدات دامی و مرکز آمار و فناوری اطلاعات و ارتباطات و معاونت بهبود تولیدات دامی استان‌ها، فرایند سرشماری طی بازدیدهای استانی راستی آزمایی شد.

معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی یادآور شد: نتایج حاصل از سرشماری زنبورستان‌ها در سال 1403، امکان پیش‌بینی‌های لازم در راستای تحقق اهداف و اجرایی کردن سیاست‌های حمایتی و توسعه‌ای و استراتژی‌های مندرج در سند راهبردی توسعه زنبورداری کشور و هدف‌گذاری تولید به تفکیک استان در طول سال‌های اجرای برنامه هفتم توسعه فراهم‌شده است.

وی ادامه داد: مجموع اطلاعات به‌دست‌آمده از سرشماری زنبورستان‌ها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزار تصمیم‌گیری مشخص می‌کند که در هر منطقه از کشور، چه کمبود‌ها و استعداد‌هایی در حوزه زنبورداری وجود دارد و چه میزان سرمایه‌گذاری باید در آن منطقه انجام شود.